Jardine Matheson đầu tư vào một loạt lĩnh vực, chủ yếu tại Trung Quốc và Đông Nam Á với 3 thị trường trọng tâm là Indonesia, Singapore và Việt Nam.
Mới đây, ông Trần Bá Dương, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Hải (Thaco), đề cập đến việc huy động vốn cho Dự án Đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam.
Theo đó, Thaco sẽ thu xếp 20% tổng vốn đầu tư của Dự án, tương ứng khoảng 312 nghìn tỷ đồng (tương đương 12,27 tỷ USD), còn 80% còn lại là vốn vay từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước. Như vậy, trung bình mỗi năm Thaco phải thu xếp bình quân 22.730 tỷ đồng, trong vòng 7 năm theo tiến độ đầu tư dự kiến.
Về cơ cấu cổ đồng của Thaco hiện nay, ông Trần Bá Dương và gia đình đang sở hữu 72% vốn; Tập đoàn Jardine Matheson nắm 26,6% vốn; và 1,4% còn lại do cán bộ nhân viên nắm giữ. Theo bức thư gửi cổ đông và đối tác ngày 30/5/2025, ông Dương cho biết, Thaco và gia đình ông sẽ tăng vốn, bán cổ phần tại các công ty thành viên đến mức Thaco chỉ còn nắm giữ 51%.
Tổ hợp cơ khí đa dụng của Tập đoàn Thaco. Ảnh: Thaco
Thông qua công ty “cháu chắt” là Jardine Cycle & Carriage Limited (JC&C) có trụ sở tại Singapore, Tập đoàn Jardine Matheson bắt đầu đầu tư vào Thaco vào tháng 7/2008. Khi đó, JC&C đã mua 20% cổ phần Thaco với giá trị 77 triệu USD, tương ứng với định giá 385 triệu USD cho toàn bộ doanh nghiệp Việt.
Vào năm 2019, JC&C nâng tỷ lệ sở hữu tại Thaco lên 26,6% như hiện nay bằng cách mua thêm 30,3 triệu cổ phiếu với giá 128.500 đồng/đơn vị, tương đương 3.900 tỷ đồng (170 triệu USD theo tỷ giá thời điểm đó). Giao dịch này đẩy định giá của Thaco lên khoảng 9 tỷ USD.
Bốn năm sau, JC&C rót thêm 8.680 tỷ đồng (tương 350 triệu USD) vào Thaco dưới hình thức trái phiếu chuyển đổi có kỳ hạn 60 tháng. Khi trái phiếu đáo hạn vào ngày 14/11/2028, JC&C có quyền yêu cầu Thaco mua lại toàn bộ hoặc một phần trái phiếu kể từ khi có báo cáo tài chính hợp nhất năm 2027 được kiểm toán cho đến ngày đáo hạn.
Giá chuyển đổi cổ phần không được công bố công khai. Tuy nhiên, theo bức thư mới đây, ông Trần Bá Dương tiết lộ rằng mức định giá chuyển đổi được thỏa thuận ở mức 20 lần lợi nhuận hợp nhất của Thaco năm 2027.
Từ cuộc chơi đầu tư tài chính
Jardine, Matheson & Co (JM & Co) được thành lập tháng 7/1832 bởi hai người gốc Scotland có họ Jardine và Matheson. Ban đầu, tập đoàn hoạt động thương mại tại Quảng Châu (Trung Quốc), sau đó chuyển trụ sở chính sang Hồng Kông vào năm 1944 khi vùng lãnh thổ này trở thành thuộc địa của Anh.
Tập đoàn đầu tư vào một loạt lĩnh vực, gồm: Ô tô; xây dựng, năng lượng, khai khoáng; đầu tư tài chính; khách sạn; bất động sản; bán lẻ và nhà hàng; thực phẩm và đồ uống. Địa bàn đầu tư chủ yếu là Trung Quốc và Đông Nam Á với 3 thị trường trọng tâm là Indonesia, Singapore và Việt Nam.
Tại Việt Nam, bên cạnh nắm cổ phần tại Thaco, JC&C còn đầu tư tài chính vào một số doanh nghiệp niêm yết, trong đó có 41,4% cổ phần tại Công ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) và 10,6% tại Vinamilk.
JC&C từng là cổ đông lớn của ngân hàng ACB trong một thời gian dài trước khi thoái vốn vào cuối năm 2017.
Trong báo cáo thường niên của JC&C, riêng ba khoản đầu tư vào Thaco, REE và Vinamilk đóng góp 102,8 triệu USD dưới dạng lợi nhuận cơ sở (underlying profit) trong năm 2024, gần như không đổi so với năm 2023. Trong đó, Thaco đóng góp nhiều nhất (38%) vào con số nêu trên, tiếp theo là Vinamilk (33%) và REE (29%).
Ở Đông Nam Á, tại Indonesia, JC&C còn đầu tư vào tập đoàn đa ngành Astra và hãng phân phối xe Tunas Ridean. JC&C sở hữu Cycle & Carriage, một hãng phân phối xe động cơ cũ và mới với hoạt động tại Singapore và Malaysia; và nắm 0,1% cổ phần tại Toyota Motor Corporation.
Các khoản đầu tư của JC&C tại Đông Nam Á. Nguồn: JC&C
Phân theo thị trường, Indonesia đóng góp vượt trội lên tới 87% vào lợi nhuận cơ sở của JC&C trong năm ngoái (1,1 tỷ USD). Việt Nam đứng thứ hai với 9% và các nước khác chiếm 4% còn lại.
Xét theo ngành, ngành ô tô chiếm đến 35% lợi nhuận cơ sở, tiếp đến là thiết bị công nghiệp và khai khoáng (30,4%) và tài chính (20,9%). Các ngành khác chiếm từ 1,3% đến 5%.
Trong năm 2024, JC&C đạt doanh thu 22,3 tỷ USD, đi ngang so với năm 2023; và lợi nhuận sau thuế 2,55 tỷ USD, giảm 14,3% so với năm 2023.
Tính đến tháng 3/2025, Jardine Strategic Singapore Pte Ltd, một công ty thuộc sở hữu của Jardine Matheson Holdings Limited, nắm 84,99% vốn tại JC&C. Các cổ đông khác bao gồm Citibank Nominees Singapore Pte Ltd, HSBC (Singapore) Nominees Pte Ltd, Raffles Nominees (Pte.) Limited, DBS Nominees (Private) Limited…
Đến F&B, bán lẻ và bất động sản cao cấp
Như đã đề cập ở trên, không chỉ đầu tư tài chính, Jardine Matheson còn đầu tư vào một loạt lĩnh vực khác ở châu Á.
Ở lĩnh vực thực phẩm và đồ uống (F&B), Jardine Restaurant Group (JRG) – nhánh hoạt động về nhà hàng của Jardine Pacific – hiện đang sở hữu 25% vốn của KFC Việt Nam – một trong những chuỗi đồ ăn nhanh tại Việt Nam. JRG cũng vận hành chuỗi cửa hàng Pizza Hut theo hình thức nhận nhượng quyền.
Ngoài ra, Maxim’s Caterers – công ty con do Dairy Farm sở hữu 50% và thuộc hệ sinh thái của Jardine Matheson- cũng là đối tác nhượng quyền cho chuỗi thương hiệu café Starbucks tại Việt Nam. Thành lập năm 2000 tại Hồng Kông (Trung Quốc), doanh nghiệp này cũng là đối tác của Starbucks tại 4 thị trường khác là Campuchia, Hồng Kông, Macau và Singapore.
Ở lĩnh vực bán lẻ, Dairy Farm đầu tư vào 2 hệ thống bán lẻ các sản phẩm chăm sóc sức khỏe là Guardian và Giant. Guardian đến nay kinh doanh hơn 500 thương hiệu về chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp tại hệ thống 99 cửa hàng phủ ở các thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng.
Tòa nhà văn phòng số 63 phố Lý Thái Tổ, Hà Nội. Ảnh: Propertyplus
Trong lĩnh vực bất động sản hạng sang, thông qua Hongkong Land, Jardine Matheson sở hữu hai tòa nhà văn phòng tại trung tâm thủ đô Hà Nội là tòa nhà số 63 phố Lý Thái Tổ và tòa nhà Central Building tại số 31 phố Hai Bà Trưng.
Năm 2015, Hongkong Land bắt tay với SonKim Land cùng phát triển dự án cao cấp The Nassim tại Thảo Điền, Quận 2, TP.HCM. The Nassim đã cung cấp cho thị trường 238 căn hộ cao cấp từ 1 đến 4 phòng ngủ và penthouse.
Tháng 12/2017, Hongkong Land vượt qua nhiều đối thủ khác để trở thành đối tác của CII để phát triển dự án căn hộ Thủ Thiêm River Park trong khu đô thị mới Thủ Thiêm, cũng tại Quận 2. Dự án có 1.140 căn hộ 1-4 phòng ngủ với tổng vốn đầu tư khoảng hơn 400 triệu USD. Tuy nhiên, chưa đầy một năm sau, Hongkong Land đã bất ngờ rút khỏi dự án này.
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/dau-chan-tai-viet-nam-cua-co-dong-ngoai-lon-nhat-o-thaco/32831248