Dòng tiền dồi dào nhưng vì sao VN-Index vẫn chưa bứt phá?

Thiếu động lực bứt phá

Thanh khoản thị trường chứng khoán Việt Nam trong các tháng gần đây, đặc biệt từ tháng 4 và 5/2025, đã ghi nhận sự cải thiện rõ rệt. Theo ông Ngô Thế Hiển, Phó Giám đốc Trung tâm Phân tích, CTCP Chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội, giá trị giao dịch bình quân đạt hơn 900 triệu USD mỗi phiên, tăng từ mức 700 triệu USD trong quý I, dù tổng giá trị giao dịch 5 tháng đầu năm giảm 14% so với cùng kỳ năm 2024. Tháng 4 chứng kiến thanh khoản tăng mạnh, chủ yếu do thị trường điều chỉnh sâu bởi lo ngại về chính sách thuế quan đối ứng của Mỹ. Nhịp giảm này đưa giá nhiều cổ phiếu về mức thấp, kết hợp với tín hiệu tích cực từ đàm phán thuế quan, như tạm hoãn áp thuế 90 ngày, đã thu hút dòng tiền quay lại. Kết quả, chỉ số VN-Index trở lại ngưỡng trước sự kiện thuế quan, thậm chí chỉ số VN30 vượt mức đầu tháng 4.

Ông Phạm Lê Duy Nhân, Giám đốc Quản lý danh mục đầu tư, Công ty Quản lý quỹ Vietcombank cho biết, sự quay lại của dòng tiền thông minh trong nước là yếu tố then chốt. Trong bối cảnh lãi suất duy trì mức thấp, nhiều cổ phiếu chiết khấu sâu sau đợt bán tháo tháng 4 đã tạo cơ hội hấp dẫn. Các tín hiệu tích cực hơn về thuế quan đã chuyển tâm lý thị trường từ tiêu cực sang tích cực. Điều đáng chú ý là rủi ro thuế quan tác động không đồng đều. Nhiều cổ phiếu ít bị ảnh hưởng đã vượt mức giá trước khi xuất hiện vấn đề thuế quan, minh chứng cho sự phân hóa dòng tiền.

Về dòng chảy vốn, nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn, đặc biệt là VN30, thu hút hơn 50% giá trị giao dịch trên sàn HoSE, tiếp theo là nhóm Midcap, trong khi cổ phiếu vốn hóa nhỏ ghi nhận dòng tiền sụt giảm. Ông Ngô Thế Hiển cho rằng, tâm lý nhà đầu tư sau giai đoạn chiết khấu mạnh tập trung vào các cổ phiếu lớn, ít chịu tác động từ thuế quan. Ba nhóm ngành chính dẫn đầu dòng tiền là ngân hàng, bất động sản và dịch vụ tài chính. Ngân hàng duy trì tăng trưởng khá tốt trong quý I, trong khi bất động sản ghi nhận kết quả kinh doanh đột biến, nhờ các doanh nghiệp lớn và chính sách khai thông dòng vốn từ Chính phủ, như tín dụng cho nhà ở xã hội, phát triển hạ tầng và đầu tư công. Nhóm chứng khoán hưởng lợi từ việc triển khai hệ thống KRX từ ngày 5/5, tháo gỡ nút thắt nâng hạng, mở ra kỳ vọng FTSE nâng Việt Nam lên thị trường Secondary Emerging vào tháng 9.

Ông Phạm Lê Duy Nhân chỉ ra rằng, chỉ số VN-Index tăng khoảng 2% trong hai tháng 4 và 5, chủ yếu nhờ nhóm bất động sản, với đóng góp lớn từ Vingroup (77,0%), Vinhomes (44,7%) và VRE (42,2%). Nếu loại trừ ba mã này, VN-Index chỉ dao động quanh 1.250-1.260 điểm, thay vì duy trì trên 1.300 điểm, cho thấy sự phụ thuộc vào một số cổ phiếu đầu ngành.

Thách thức vĩ mô và chiến lược dài hạn

Mặc dù thanh khoản cải thiện, thị trường vẫn chưa bứt phá mạnh mẽ như các giai đoạn lịch sử khi dòng tiền dồi dào. Theo ông Phạm Lê Duy Nhân, thanh khoản hiện tại, dù đạt gần 1 tỷ USD mỗi ngày, chỉ tương đương giai đoạn tháng 4-6/2024, khi VN-Index cũng quanh mốc 1.300 điểm. Thanh khoản phụ thuộc vào lãi suất và niềm tin, trong đó lãi suất đang thấp, nhưng niềm tin thị trường cần thời gian củng cố do bất định vĩ mô và thông tin nhiễu loạn. Đàm phán thuế quan với Mỹ chưa có kết quả chính thức, dù tiến triển tích cực, là yếu tố khiến nhà đầu tư thận trọng. Nhóm ngân hàng, chiếm 40% trọng số VN-Index, đối mặt thách thức khi tổng thu nhập hoạt động quý I giảm 11%, tỷ lệ nợ xấu tăng 26 điểm cơ bản và tỷ lệ bao phủ nợ xấu suy giảm.

Ông Ngô Thế Hiển thì nhận định, dòng tiền khối ngoại bán ròng liên tiếp trong 4 tháng đầu năm, dù có giai đoạn mua ròng đầu tháng 5, đã tạo tâm lý e ngại. Bối cảnh vĩ mô toàn cầu kém tích cực, với chỉ số PMI sản xuất toàn cầu suy giảm trong tháng 5, đặc biệt tại các nước chịu thuế cao như Mexico, Canada và cả Mỹ, Trung Quốc, tác động không tốt đến Việt Nam do độ mở kinh tế cao. Tỷ giá cũng biến động bất lợi, góp phần kìm hãm dòng tiền.

Về triển vọng kinh tế, ông Ngô Thế Hiển cho rằng, Chính phủ đang tích cực đàm phán để đạt mức thuế thấp nhất, đồng thời triển khai các chính sách khai thông dòng vốn trong nước. Việc giải ngân vốn đầu tư công và thúc đẩy tiêu dùng nội địa cũng tạo động lực tăng trưởng. Nếu kết hợp với kết quả đàm phán thuận lợi, nền kinh tế có thể đạt kịch bản tích cực trong năm 2025.

Ông Phạm Lê Duy Nhân dự báo, xuất khẩu Việt Nam vẫn sôi động trong quý II nhờ những tín hiệu tích cực. Xuất khẩu 5 tháng đầu năm tăng 14,0%, sản xuất công nghiệp tăng 8,8%, doanh thu bán lẻ tăng 9,7% và vốn FDI giải ngân tăng 8%. Tuy nhiên, sự chậm lại của đầu tư FDI và doanh nghiệp xuất khẩu do bất định vĩ mô là đáng lo ngại. Trong ngắn hạn, Việt Nam cần dựa vào đầu tư công và du lịch, trong khi dài hạn cần tận dụng 17 hiệp định thương mại tự do và cải cách thể chế để giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ.

Đối với thị trường chứng khoán, ông Ngô Thế Hiển dự báo, ngắn hạn thị trường sẽ tích lũy quanh vùng hiện tại, với các nhịp điều chỉnh ngắn và nhẹ, khó xảy ra giảm sâu như tháng 4. Cuối năm, nếu không có yếu tố bất ngờ, thị trường sẽ ổn định hơn, tăng trưởng 10-15% so với 2024. Ông Phạm Lê Duy Nhân thì kỳ vọng, nếu đàm phán thương mại đạt mức thuế duy trì lợi thế xuất khẩu, thị trường sẽ có nhiều cơ hội tăng trưởng vượt bậc, nhờ định giá hấp dẫn và sức khỏe tài chính lành mạnh của doanh nghiệp niêm yết.

Chiến lược đầu tư trong bối cảnh hiện tại đòi hỏi sự thận trọng. Theo ông Ngô Thế Hiển, nhà đầu tư cần bình tĩnh, đánh giá thông tin cẩn thận để đưa ra quyết định đúng đắn. Ông Phạm Lê Duy Nhân khuyến nghị, đầu tư vào công ty có định giá hấp dẫn, ban lãnh đạo tốt, duy trì tầm nhìn dài hạn và đa dạng hóa danh mục.