Thép Pomina (POM) “bén duyên” với VNSteel (TVN)

Năm 2024, Thép Pomina thông báo đang làm việc với một nhà đầu tư chiến lược trong nước để cùng thành lập pháp nhân mới là Pomina Phú Mỹ, đồng thời tổ chức đại hội đồng cổ đông bất thường vào tháng 3/2024 để cung cấp thông tin cho cổ đông. Thời điểm đó, thị trường xuất hiện nhiều đồn đoán về đối tác của Thép Pomina, nhưng dù nhiều cái tên được nhắc tới, doanh nghiệp vẫn không đưa ra bất kỳ xác nhận nào.

Vừa qua, Thép Pomina cho biết, đối tác mà Công ty tìm hiểu năm ngoái là Thaco Industries. Trong quá trình làm việc, các tổ chức tín dụng cũng tham gia để đánh giá tính khả thi trong phương án liên doanh. Tuy nhiên, do Thaco Industries chưa có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực luyện thép cùng một số nguyên nhân khách quan và chủ quan khác, hai bên đã không thể hợp tác như kỳ vọng.

Sau đó, Thép Pomina đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác với VNSteel vào tháng 6/2024. Theo tiến độ, hai bên đang thảo luận và dự kiến hoàn tất vào quý I/2026. Hai bên sẽ trở thành liên doanh thành lập Pomina Phú Mỹ với vốn điều lệ từ 2.700 – 2.800 tỷ đồng (chiếm 40% cơ cấu vốn) và phần vốn vay ngân hàng khoảng 4.000 tỷ đồng (chiếm 60% cơ cấu vốn). Về cơ cấu sở hữu, Thép Pomina sẽ giữ 35%, tương ứng 900 – 1.000 tỷ đồng và VNSteel nắm 65%, tương ứng 1.800 – 1.900 tỷ đồng. Thép Pomina sẽ góp vốn bằng toàn bộ đất đai, nhà xưởng, dây chuyền thiết bị của hai nhà máy Pomina 1 và Pomina 3; trong khi VNSteel góp vốn bằng tiền mặt.

Thép Pomina kỳ vọng, sự hợp tác này sẽ sớm đưa các nhà máy trở lại hoạt động ổn định trong bối cảnh tình hình kinh doanh hiện gặp nhiều khó khăn.

Trong quý II/2025, Thép Pomina ghi nhận doanh thu thuần 461,7 tỷ đồng, giảm 25,1% so với cùng kỳ và lỗ sau thuế 170,3 tỷ đồng. Do nhà máy tạm ngưng hoạt động, doanh thu chủ yếu đến từ hoạt động gia công. Nhờ kiểm soát chặt các chi phí phát sinh không thường xuyên, mức lỗ sau thuế giảm 39% so với cùng kỳ năm trước (280 tỷ đồng).

Lũy kế nửa đầu năm 2025, Thép Pomina đạt doanh thu 1.490,9 tỷ đồng, tăng 37,1%, nhưng do chi phí lớn, Công ty vẫn lỗ sau thuế 329,7 tỷ đồng (cùng kỳ lỗ 505,4 tỷ đồng), nâng lỗ lũy kế lên 2.898,3 tỷ đồng. Theo đó, Thép Pomina rơi vào tình trạng âm vốn chủ sở hữu (âm 4,1 tỷ đồng).

Cuối quý II/2025, doanh nghiệp có 9.502 tỷ đồng nợ phải trả, chiếm 68% tổng nguồn vốn; trong đó nợ vay 6.420 tỷ đồng, chủ yếu là nợ ngắn hạn. Với dư nợ lớn, chi phí lãi vay hàng quý lên tới hàng trăm tỷ đồng (6 tháng đầu năm 2025 là hơn 322 tỷ đồng).

Các khoản vay lớn của Thép Pomina chủ yếu được dùng để đầu tư xây dựng dự án lò cao. Hiện Công ty đang ghi nhận 5.723,6 tỷ đồng chi phí xây dựng cơ bản dở dang cho dự án này. Trước đó, doanh nghiệp từng mất thanh khoản, không còn vốn lưu động và phải tạm dừng sản xuất từ tháng 9/2022.

Nếu phương án hợp tác với VNSteel diễn ra suôn sẻ, gánh nặng tài chính của Thép Pomina sẽ được giảm bớt. Đặc biệt, doanh nghiệp có thể thu hồi một phần từ pháp nhân mới sau khi trừ đi số vốn góp theo kế hoạch. Tại đại hội đồng cổ đông bất thường năm ngoái, lãnh đạo Thép Pomina ước tính, giá trị hai nhà máy góp vốn là 6.000 – 6.800 tỷ đồng, kỳ vọng thu hồi khoảng 5.100 – 5.800 tỷ đồng để trả nợ ngân hàng và nhà cung ứng.

Về phía đối tác, VNSteel được hình thành từ quá trình sáp nhập, hợp nhất nhiều doanh nghiệp nhà nước trong lĩnh vực sản xuất thép và kinh doanh kim khí, hiện có 16 công ty con được hợp nhất và 18 công ty liên doanh, liên kết.

Nửa đầu năm 2025, VNSteel đạt 20.660 tỷ đồng doanh thu thuần và 369 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng lần lượt 17% và 54% so với cùng kỳ. Tổng tài sản cuối quý II đạt 27.519 tỷ đồng, tăng 9,6% so với đầu năm, với hệ số nợ trên tổng tài sản ở mức 0,63 và hệ số nợ/vốn chủ sở hữu là 1,7 lần.