‘Nhiều doanh nghiệp đã chủ động đưa ra các biện pháp điều tiết sản xuất, cắt giảm chi phí để giảm thiểu tác động tiêu cực từ thuế quan của Mỹ, đồng thời tích cực tìm kiếm thị trường mới’, TS. Nguyễn Tuấn Anh, Trưởng khoa Thời trang và Du lịch, trường Đại học Sư phạm kỹ thuật TPHCM, trao đổi với Kinh tế Sài Gòn.
TS. Nguyễn Tuấn Anh
Nhìn một cách tổng thể, chính sách thuế đối ứng của Mỹ sẽ tác động tới ngành dệt may toàn thế giới.
Đầu tiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump tăng thuế nhập khẩu với hàng hóa đến từ hầu khắp các quốc gia trên thế giới sẽ khiến cho mặt bằng giá hàng hóa tăng lên. Đối với hàng dệt may, dù là nhu cầu thường xuyên của người dân Mỹ nhưng đây vẫn là một khoản tiêu dùng có thể cắt giảm. Khi mặt bằng giá hàng hóa tăng lên do mức thuế tăng, người dân Mỹ sẽ phải giảm bớt chi tiêu ở những loại hàng hóa chưa thiết yếu như hàng dệt may. Theo bản tin số 6-2025 của Hiệp hội Dệt may Việt Nam, trong tháng 5-2025, chi tiêu của người tiêu dùng Mỹ cho hàng may mặc đã giảm 0,7 phần trăm so với tháng 4-2025. Theo Cotton Incorporated, CPI cho hàng may mặc cũng giảm 0,1 phần trăm so với tháng trước và 0,5 phần trăm so với cùng kỳ năm trước.
Thứ hai, trong sắc lệnh của Tổng thống Mỹ Donald Trump, mức thuế 40% sẽ áp dụng với mọi loại hàng hóa bị coi là trung chuyển đến từ tất cả các quốc gia. Chính sách này nhằm đảm bảo không xảy ra tình trạng hàng hóa của một quốc gia xuất khẩu sang nước thứ 3 để né tránh thuế quan Mỹ áp đặt cho quốc gia đó. Dù nhiều nhà phân tích trên thế giới đều cho rằng, thuế trung chuyển nhằm vào hàng hóa Trung Quốc nhưng với sự khó lường trong chính sách thương mại của ông Donald Trump, điển hình là việc ông đã áp thuế bổ sung 25% với hàng hóa Ấn Độ từ ngày 27-8-2025, vẫn phải lường tới khả năng, thuế trung chuyển sẽ nhắm tới hàng hóa từ các quốc gia đang muốn lẩn tránh mức thuế đối ứng cao của Mỹ.
Trung Quốc không chỉ là một trong những nước xuất khẩu dệt may lớn nhất thế giới mà còn là nhà cung ứng nguyên phụ liệu dệt may cho toàn thế giới. Thuế trung chuyển nếu nhắm vào hàng dệt may sẽ ảnh hưởng tới tất cả các quốc gia xuất khẩu vào Mỹ, trong đó có Việt Nam. Sản lượng dệt may tiêu thụ tại thị trường Mỹ có thể suy giảm trong vòng một hay hai năm sắp tới.
Đối với Việt Nam, năm 2024, thị trường Mỹ chiếm gần 38% tổng kim ngạch xuất khẩu dệt may cả nước. Vì vậy, những biến động tại thị trường này chắc chắn sẽ gây tác động tới doanh nghiệp Việt Nam. Hiện tại, nhiều doanh nghiệp đã chủ động đưa ra các biện pháp điều tiết sản xuất, cắt giảm chi phí để giảm thiểu tác động tiêu cực, chờ đợi tín hiệu tích cực hơn từ các cuộc đàm phán thuế quan tiếp theo giữa Việt Nam – Mỹ hoặc sự thay đổi chính sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Đồng thời, ngành dệt may nói chung cũng như từng doanh nghiệp nói riêng đang tích cực tìm kiếm thị trường mới, giảm sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ. Theo số liệu từ Hiệp hội Dệt may Việt Nam, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam trong tháng 6-2025 ước đạt 4,099 tỉ đô la Mỹ, tăng 7,3% so với tháng 5 và tăng 11,4% so cùng kỳ năm trước. Quan trọng hơn, chúng ta đã ghi nhận sự tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu vượt bậc ở một số thị trường châu Âu (Thụy Điển, Slovenia, Luxemburg, Bồ Đào Nha…), châu Mỹ (Panama, Guatemala…), châu Phi (Kenya, Nigeria…). Đây là những tín hiệu tích cực đáng ghi nhận.
Nhiệm vụ quan trọng hiện tại là đảm bảo được vấn đề nguồn gốc xuất xứ, tránh nguy cơ bị áp thuế trung chuyển 40%. Doanh nghiệp cần đa dạng hóa nhà cung cấp, tham gia vào các chuỗi friend-shoring về nguyên liệu, phụ kiện dệt may, có các phương án lựa chọn nhà cung ứng nguyên liệu, phụ kiện phù hợp với yêu cầu của các thị trường nhập khẩu.
Cơ quan quản lý, các hiệp hội cần cập nhật thông tin và có những gợi ý, hướng dẫn và các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp, giúp họ vượt qua giai đoạn khó khăn trước mắt.
Khánh Nguyên (ghi)
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/doanh-nghiep-det-may-viet-nam-truoc-ap-luc-thue-doi-ung-my/34849189
