Nâng hạng thị trường chứng khoán: Bộ trưởng nói tự tin, mọi thứ đã sẵn sàng

Sẵn sàng trước kỳ đánh giá

Mới đây, Thủ tướng đã phê duyệt đề án nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam. Mục tiêu đặt ra là nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp trong năm nay và nâng hạng lên thị trường mới nổi bậc cao từ nay tới năm 2030.

Trong lần đánh giá hồi tháng 3, Việt Nam đạt 7/9 tiêu chí để nâng hạng. Tuy nhiên, để thị trường chứng khoán được nâng hạng, Việt Nam phải thỏa mãn 9 tiêu chí lớn bắt buộc và 2 tiêu chí mang tính tham khảo không bắt buộc. Hai tiêu chí còn lại là ký quỹ trước giao dịch nhà đầu tư nước ngoài và tỷ lệ sở hữu nhà đầu tư nước ngoài (room ngoại) cũng đã được cơ quan quản lý hoàn thiện trong thời gian vừa qua.

Cụ thể, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68, bổ sung quy định về giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức.

Chính phủ ban hành Nghị định 245 sửa đổi, bổ sung một số quy định thực hiện Luật Chứng khoán, trong đó bãi bỏ quy định cho phép đại hội đồng cổ đông, điều lệ công ty đại chúng được quyết định tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa thấp hơn mức quy định của pháp luật và cam kết quốc tế. Việc này nhằm tạo điều kiện tiếp cận thị trường với nhà đầu tư nước ngoài.

Cách đây ít hôm, tại buổi làm việc với lãnh đạo Sở Giao dịch chứng khoán London, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết Việt Nam đã cố gắng đáp ứng các tiêu chí nâng hạng của tổ chức FTSE Russell – một trong những công ty quan trọng thuộc sở hữu của Tập đoàn Sở Giao dịch chứng khoán London.

Chia sẻ với hãng tin Reuters tại London, ông Thắng khẳng định: “Bản thân tôi khá tự tin về khả năng được nâng hạng. Về cơ bản và nền tảng, chúng tôi đã đáp ứng được các tiêu chí của phía quản lý chỉ số”.

Bệ đỡ cho thị trường cuối năm

Thị trường chứng khoán Việt Nam đang hướng tới kỳ đánh giá nâng hạng của FTSE Russell vào đầu tháng 10 tới. Ông Nguyễn Thế Minh – Giám đốc phân tích, Khối khách hàng cá nhân, Công ty CP Chứng khoán Yuanta Việt Nam (YSVN ) – nhận định, Việt Nam đã đạt cả 9/9 tiêu chí, qua đó làm gia tăng kỳ vọng có kết quả tích cực trong lần xem xét này.

Theo ông Minh, hiệu ứng nâng hạng luôn thu hút sự quan tâm lớn của giới đầu tư. Thống kê từ các trường hợp điển hình gần đây như Kuwait, Saudi Arabia và Romania cho thấy, diễn biến thị trường chứng khoán sau thông báo nâng hạng có nhiều khác biệt, phụ thuộc vào bối cảnh kinh tế – chính trị từng quốc gia.

Với Kuwait, sau thông báo vào tháng 9/2017, thị trường giảm mạnh trong ba tháng đầu. Nguyên nhân là Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất và tác động tiêu cực của giá dầu đến nền kinh tế.

Saudi Arabia sau khi được FTSE công bố nâng hạng vào tháng 3/2018, chỉ số chứng khoán tăng tới 20% trong năm đầu nhờ hiệu ứng kép từ MSCI cùng với kỳ vọng chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) Aramco.

Romania sau thông báo nâng hạng thị trường vào tháng 9/2019, chứng khoán giảm mạnh do cú sốc COVID-19, có lúc mất tới 25%, sau đó phục hồi ấn tượng.

Ông Minh nhận định, hiệu ứng nâng hạng thường tác động tích cực trong ngắn hạn, song về dài hạn vẫn chịu ảnh hưởng lớn từ chính sách tiền tệ, giá dầu… Điểm sáng với Việt Nam là Fed đang trong chu kỳ giảm lãi suất, tạo môi trường thuận lợi cho dòng vốn ngoại quay trở lại.

Một vấn đề đáng chú ý là tỷ lệ sở hữu của khối ngoại tại thị trường chứng khoán Việt Nam giảm xuống chỉ còn 12%. Điều này chủ yếu do chênh lệch lãi suất USD/VNĐ, xu hướng đầu tư vào công nghệ toàn cầu, thiếu hàng hóa mới và giới hạn room ngoại.

“Việc Fed giảm lãi suất, cùng với làn sóng IPO mới và sự phát triển các sản phẩm tài chính, sẽ là động lực quan trọng để thu hút nhà đầu tư ngoại quay trở lại. Đây cũng chính là yếu tố hỗ trợ cho câu chuyện nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam”, ông Minh nhấn mạnh.

Ông Trần Hoàng Sơn – Giám đốc Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán VPBank (VPBankS) – cho rằng hiệu ứng nâng hạng đã phần nào được phản ánh vào thị trường trong giai đoạn cuối tháng 8 và đầu tháng 9. Điều này khiến đà tăng chậm lại và áp lực chốt lời diễn ra mạnh ngay trước kỳ nghỉ lễ 2/9.

Theo ông Sơn, càng gần đến ngày công bố chính thức, tác động từ thông tin nâng hạng sẽ càng lớn. Ông Sơn kỳ vọng ngày 7/10, FTSE Russell sẽ thông báo Việt Nam đạt chuẩn nâng hạng và thị trường chứng khoán có những pha bùng nổ.

Những nhóm cổ phiếu liên quan đến dịch vụ tài chính, chứng khoán và ngân hàng được dự báo sẽ lấy lại nhịp tăng bứt phá. Đây là yếu tố quan trọng bên cạnh nền tảng vĩ mô tích cực như tăng trưởng kinh tế, tín dụng mở rộng và lợi nhuận nhiều ngành duy trì ở mức cao.