Tổng Công ty Đường sắt đô thị sẽ có 4 chức năng chính: huy động vốn; quản lý đầu tư xây dựng; vận hành và bảo trì; kinh doanh đa ngành.
Các đoàn tàu của tuyến Metro số 1 TPHCM. Ảnh: Anh Tú
Đề xuất được nêu trong báo cáo gửi Ban Chỉ đạo phát triển hệ thống đường sắt đô thị về nhiệm vụ, giải pháp 3 tháng cuối năm 2025.
Trước đó, UBND TPHCM đã chỉ đạo và Sở Nội vụ đã có Tờ trình số 1782/TTr-SNV ngày 6.8.2025, đưa ra 2 phương án tổ chức đầu tư, quản lý, vận hành và khai thác metro phù hợp với bối cảnh, mô hình và tầm nhìn phát triển mới của Thành phố.
Phương án 1 (được chọn): Thành lập Tổng Công ty Đường sắt đô thị theo mô hình doanh nghiệp tổng công ty, do TPHCM nắm giữ 100% vốn điều lệ.
Căn cứ Nghị quyết số 188/2025/QH15 của Quốc hội và Đề án phát triển đường sắt đô thị theo Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị, Tổng Công ty Đường sắt đô thị sẽ có 4 chức năng chính: huy động vốn; quản lý đầu tư xây dựng; vận hành – bảo trì; kinh doanh đa ngành để khai thác hiệu quả tài sản.
Phương án 2 (đang áp dụng hiện nay): Giữ nguyên Ban Quản lý Đường sắt đô thị TPHCM theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập, đảm nhiệm vai trò chủ đầu tư; đồng thời, duy trì Công ty TNHH MTV Đường sắt đô thị số 1 theo mô hình doanh nghiệp, phụ trách tiếp nhận, vận hành và bảo trì.
Theo đánh giá, Ban Quản lý Đường sắt đô thị chỉ đảm nhiệm chức năng chủ đầu tư trong việc quản lý đầu tư xây dựng, khai thác và vận hành hệ thống metro của TPHCM.
Công ty TNHH MTV Đường sắt đô thị số 1 có nhiệm vụ chuẩn bị các điều kiện cần thiết để quản lý vận hành, bảo dưỡng khi dự án được bàn giao, đồng thời trực tiếp quản lý khai thác vận hành các tuyến metro.
Theo chỉ đạo của UBND TPHCM tại Công văn số 93/UBND-VX ngày 8.7.2025 về việc sắp xếp các Ban Quản lý dự án và đơn vị liên quan, Ban Quản lý Đường sắt đô thị sẽ nằm trong diện sắp xếp lại ở giai đoạn 2.
Sở Xây dựng cho biết, sau khi phân tích ưu nhược điểm, UBND TPHCM đánh giá Phương án 1 có nhiều ưu điểm hơn, đồng thời cũng phù hợp với xu hướng tổ chức, quản lý metro ở nhiều quốc gia trên thế giới.
Trên cơ sở đó, Sở Xây dựng đề xuất Ban Chỉ đạo thống nhất chủ trương thành lập Tổng Công ty Đường sắt đô thị do TPHCM nắm giữ 100% vốn điều lệ. Đồng thời, giao Đảng ủy UBND TPHCM chỉ đạo xây dựng Đề án thành lập Tổng Công ty Đường sắt đô thị, bảo đảm phù hợp chức năng, nhiệm vụ và trình cấp thẩm quyền xem xét, phê duyệt.
Theo quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, mạng lưới đường sắt đô thị (metro) của TPHCM sau sáp nhập có tổng chiều dài khoảng 1.012 km.
Trong đó, TPHCM trước sáp nhập có 12 tuyến dài khoảng 582 km; Bình Dương trước sáp nhập có 12 tuyến dài khoảng 305 km; Bà Rịa – Vũng Tàu trước sáp nhập có 3 tuyến dài khoảng 125 km.
Từ nay đến năm 2035, Sở Xây dựng đề xuất ưu tiên triển khai 10 tuyến metro và đường sắt, áp dụng cơ chế đặc thù, đặc biệt của Nghị quyết 188 để đẩy nhanh thực hiện.
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/tphcm-de-xuat-lap-tong-cong-ty-duong-sat-do-thi-de-du-suc-lam-hang-loat-tuyen-metro/35571314
