Nvidia muốn chuyển mình từ “kẻ bán chip” thành ông chủ hạ tầng AI nhờ dòng tiền 100 tỷ USD/năm.
Thung lũng Silicon đã chứng kiến nhiều thăng trầm, nhưng có lẽ chưa bao giờ lại có một câu chuyện kỳ lạ như của Nvidia. Khi các đối thủ còn đang chật vật tìm kiếm nguồn vốn, gã khổng lồ chip AI này lại đang phải đối mặt với một vấn đề mà bất kỳ công ty nào cũng khao khát: thừa tiền.
Nỗi đau đầu của Nvidia không phải là doanh số sụt giảm, mà là tìm cách tiêu thụ một lượng tiền mặt khổng lồ mà cơn sốt trí tuệ nhân tạo (AI) đã mang lại.
Trong bối cảnh toàn ngành công nghiệp đang đổ xô xây dựng các mô hình AI, chip H100 của Nvidia trở thành “vàng đen” của thời đại số. Nhu cầu bùng nổ đã đẩy doanh thu và lợi nhuận của Nvidia lên mức không tưởng, tạo ra một dòng tiền tự do (free cash flow) lên đến hàng chục tỷ USD mỗi quý. Dòng tiền này lớn đến mức vượt xa khả năng chi tiêu thông thường của một công ty công nghệ.
Từ “người bán chip” thành “ông chủ hạ tầng AI”
Trong thế giới doanh nghiệp, việc có quá nhiều tiền mặt hiếm khi được xem là một vấn đề. Thế nhưng, với Nvidia, công ty dẫn đầu toàn cầu về chip trí tuệ nhân tạo (AI), đây lại đang trở thành một bài toán khó giải.
Khi lượng tiền mặt và dòng tiền tự do phình to chưa từng có, hãng buộc phải tìm cách vừa duy trì tăng trưởng, vừa tránh rơi vào những rủi ro chiến lược.
Chỉ trong vòng ba năm, dòng tiền tự do của Nvidia đã tăng vọt từ khoảng 6 tỷ USD/năm lên tới 72 tỷ USD trong bốn quý gần nhất.
Theo dự báo, con số này có thể chạm mốc 100 tỷ USD trong năm tài chính hiện tại, ngang ngửa hoặc vượt hầu hết các tập đoàn công nghệ siêu lớn, ngoại trừ Apple. Tài chính dồi dào giúp Nvidia có khả năng viết những “tấm séc” khổng lồ mà ít đối thủ nào dám mơ tới.
Khoản đầu tư lên tới 100 tỷ USD cho OpenAI (chủ sở hữu ChatGPT) là minh chứng rõ nét. Thỏa thuận nhằm xây dựng hạ tầng điện toán 10 gigawatt cho các mô hình AI khổng lồ, vừa mở đường cho OpenAI tăng tốc mở rộng toàn cầu, vừa đảm bảo rằng lượng chip mà họ tiêu thụ vẫn chủ yếu đến từ Nvidia. Đây có thể coi là một cách “bảo hiểm doanh thu”, biến khách hàng lớn nhất trở thành một phần trong hệ sinh thái khép kín.
Không dừng lại ở đó, Nvidia còn chi 5 tỷ USD để mua cổ phần Intel, từng là đối thủ truyền kiếp trong lĩnh vực bán dẫn. Hợp tác này mang tính biểu tượng, khi hai bên cùng nghiên cứu chip tích hợp CPU-GPU cho cả trung tâm dữ liệu lẫn máy tính cá nhân. Đồng thời, nó giúp Nvidia giảm bớt sự phụ thuộc vào TSMC, nhà sản xuất chip Đài Loan vốn đang nằm trong tâm điểm căng thẳng Mỹ-Trung.
Trớ trêu thay, dù đã mạnh tay đầu tư, Nvidia vẫn còn rất nhiều tiền chưa “có việc”. Công ty mua lại gần 50 tỷ USD cổ phiếu trong năm qua và công bố kế hoạch mua thêm 60 tỷ USD nữa.
Chi phí nghiên cứu & phát triển cũng đã tăng gấp đôi trong hai năm, nhưng nếu so với tốc độ tăng trưởng doanh thu thì tỷ lệ R&D hiện chỉ chiếm khoảng 9%, thấp hơn đáng kể so với mức 22% của giai đoạn trước.
Dòng tiền tự do của Nvidia (tỷ USD)
Kế hoạch mua lại cổ phiếu trị giá hàng chục tỷ USD gần đây của Nvidia cho thấy họ có một lượng tiền mặt “nhàn rỗi” khổng lồ, không thể đầu tư vào những cơ hội sinh lời khác một cách nhanh chóng.
Thách thức của kẻ thống trị
Vấn đề lớn nhất của Nvidia không chỉ là tìm cách tiêu tiền, mà còn là làm sao để sử dụng số vốn khổng lồ này mà không tạo ra phản ứng ngược.
Khoản đầu tư vào OpenAI, một trong những khách hàng lớn nhất của họ, thoạt nhìn có vẻ kỳ lạ. Tại sao phải đầu tư vào khách hàng của mình? Câu trả lời nằm ở sự phụ thuộc lẫn nhau. Bằng cách đầu tư vào OpenAI, Nvidia đang trực tiếp tài trợ cho việc xây dựng các trung tâm dữ liệu AI khổng lồ, vốn sẽ ngốn hàng tấn chip Nvidia trong tương lai. Đây là một vòng tròn hoàn hảo, nơi Nvidia gieo hạt giống tiền bạc để gặt hái doanh số.
Tuy nhiên dù đầu tư vào OpenAI mang lại lợi ích chiến lược, nhưng đồng thời dấy lên lo ngại về tính “vòng tròn” khi Nvidia rót vốn để rồi OpenAI lại dùng chính số vốn đó mua chip của Nvidia. Các nhà quản lý cạnh tranh có thể sẽ soi xét kỹ lưỡng, nhất là khi Nvidia ngày càng nắm vai trò then chốt trong hạ tầng AI toàn cầu.
Bên cạnh đó, những dự án hạ tầng điện toán quy mô hàng chục gigawatt sẽ cần nguồn năng lượng khổng lồ, đặt ra bài toán môi trường và hạ tầng lưới điện. Các trung tâm dữ liệu có nguy cơ trở thành “điểm nghẽn” nếu điện năng không theo kịp, và đó là rủi ro nằm ngoài khả năng kiểm soát của Nvidia.
Dù có sức mạnh tài chính gần như vô hạn, con đường của Nvidia không phải không có chướng ngại. Mua lại các công ty lớn là một trong những lựa chọn bị hạn chế nhất.
Với vị thế thống trị thị trường chip AI, bất kỳ thương vụ sáp nhập quy mô lớn nào cũng sẽ vấp phải sự giám sát và phản đối gay gắt từ các cơ quan quản lý chống độc quyền trên toàn cầu.
Chính phủ Trung Quốc từng chặn vụ mua lại ARM trị giá 40 tỷ USD của Nvidia là một ví dụ rõ nét cho thấy ranh giới của việc mở rộng bằng M&A. Trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ-Trung ngày càng gay gắt, những thương vụ xuyên biên giới càng khó được thông qua.
Bản thân CEO Jensen Huang cũng nổi tiếng với mô hình tổ chức phẳng, ưa chuộng những thương vụ nhỏ, hơn là các cú thâu tóm “bom tấn”.
Hơn nữa, dù đang xây dựng các mối quan hệ chiến lược, Nvidia vẫn còn phụ thuộc lớn vào một nhà sản xuất duy nhất: TSMC. Việc đầu tư vào Intel có thể là một bước đi nhằm giảm thiểu rủi ro địa chính trị, nhưng quá trình này sẽ mất nhiều năm và không có gì đảm bảo thành công hoàn toàn.
Nvidia đang ở vị thế mà bất kỳ công ty công nghệ nào cũng khao khát: thống trị thị trường chip AI, nắm giữ lượng tiền mặt dồi dào, khách hàng thì tăng trưởng không ngừng.
Thế nhưng, “cơn đau đầu vì quá nhiều tiền” cho thấy thành công cũng đi kèm áp lực. Một khi thị trường bắt đầu đặt câu hỏi liệu các khoản đầu tư khổng lồ này có mang lại giá trị lâu dài, Nvidia sẽ phải chứng minh rằng mình không chỉ là kẻ “bán chip” trong cơn sốt AI, mà là người định hình cả tương lai của ngành công nghệ.
Tóm lại, Nvidia đang đứng trên đỉnh cao quyền lực với một vấn đề xa xỉ. Vị thế độc tôn trong ngành AI đã mang lại cho họ không chỉ tiền bạc mà còn cả trách nhiệm định hình tương lai công nghệ.
Cách họ sử dụng núi tiền này, dành cho các khoản đầu tư chiến lược, mua lại cổ phiếu hay nghiên cứu, sẽ quyết định liệu họ có thể duy trì ngôi vương hay không trong bối cảnh cuộc đua AI ngày càng khốc liệt.
*Nguồn: WSJ, Fortune, BI
Băng Băng
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/tien-nhieu-de-lam-gi-nvidia-dau-dau-voi-hang-loat-du-an-dau-tu-do-100-ty-usd-cho-openai-chia-110-ty-usd-cho-co-dong-van-chua-het-tien/35598784
