Tổng Giám đốc VCBF: Nâng hạng không chỉ là danh xưng, mà là ‘chìa khóa’ thu hút hàng tỷ USD vốn ngoại

Trong thời gian này giới đầu tư đang ngóng đợi kết quả đợt review nâng hạng của FTSE đối với thị trường chứng khoán Việt Nam. Việc nâng hạng thị trường không đơn thuần chỉ là một danh xưng mà còn có nhiều ý nghĩa quan trọng đối với một thị trường vốn của một quốc gia. Theo cơ quan quản lý, việc phấn đấu nâng hạng thị trường chứng khoán không chỉ đóng vai trò nâng cao vị thế, hình ảnh quốc gia mà còn là giải pháp chiến lược để thu hút dòng vốn dài hạn, nâng cao tiêu chuẩn của thị trường chứng khoán, thị trường vốn và thúc đẩy cải cách thể chế.

Trao đổi về vấn đề này trong Talk show Phố Tài chính (The Finance Street) trên VTV8, các nhà đầu tư tổ chức cũng đánh giá, việc được được nâng hạng sẽ củng cố vị thế của Việt Nam, thu hút mạnh mẽ hơn nhà đầu tư quốc tế lớn chuyên nghiệp và nâng cao uy tín cho doanh nghiệp trong nước.

BTV Khánh Ly: Nền kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua gần 3 quý đầu năm 2025 với sự tăng trưởng vượt bậc, bà đánh giá như thế nào về điều này?

Bà Nguyễn Thị Hằng Nga, CFA, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Quản lý Quỹ ĐTCK Vietcombank (VCBF):  Thị trường chứng khoán Việt Nam vừa qua đã có đợt tăng trưởng nhanh và mạnh. Đến ngày 22/9, VN Index đã tăng gần 29% so với đầu năm, và nếu tính từ đáy 9/4/2025 thì đã tăng hơn 49%. Trong khi đó, thanh khoản bùng nổ, đặc biệt là trong tháng 7 với giao dịch bình quân đạt gần 35.000 tỷ đồng/phiên, tháng 8 gần 50.000 tỷ đồng/phiên và đặc biệt có những phiên hơn 70.000 tỷ đồng .

Theo đánh giá của chúng tôi, động lực tăng trưởng của thị trường có thể đến từ nhiều yếu tố. Thứ nhất là kinh tế vĩ mô tích cực với GDP 6 tháng tăng 7,5%, quý II đạt gần 8%, đây là mức tăng cao thứ hai kể từ sau Covid. Thứ hai là chính sách tiền tệ mở rộng, giúp lãi suất thấp, thanh khoản dồi dào, khuyến khích dòng tiền vào chứng khoán. Thứ ba là lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết tăng trưởng mạnh với lợi nhuận toàn thị trường quý II tăng khoảng 23%.

Thứ tư là kỳ vọng nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp bởi FTSE. Thứ năm là một loạt các nghị quyết mới của Đảng, Quốc hội và Chính phủ như Nghị quyết 68 thúc đẩy kinh tế tư nhân, Nghị quyết 66 đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, nghị quyết về xây dựng trung tâm tài chính quốc tế tại Hà Nội và Hồ Chí Minh, nghị quyết triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hoá.

Cùng với việc thúc đẩy đầu tư công quy mô lớn và hoàn thành sát nhập các bộ ngành, tỉnh thành…đã tạo niềm tin về kỷ nguyên tăng trưởng mới của Việt Nam.

Một sự kiện đang được nhà đầu tư đón đợi là sự kiện thị trường chứng khoán Việt Nam có thể được nâng hạng bởi FTSE vào đợt công bố kết quả review trong đầu tháng 10 này. Vậy theo bà, một sự kiện nâng hạng đóng vai trò như thế nào đối với thị trường chứng chứng khoán?

Bà Nguyễn Thị Hằng Nga:  Việc FTSE Russell có thể nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ “cận biên” lên “mới nổi” là một bước ngoặt quan trọng. Đây không chỉ là thay đổi về tên gọi, mà còn khẳng định chất lượng, tính minh bạch và sức hấp dẫn của thị trường vốn Việt Nam. Cụ thể, nếu được nâng hạng, Việt Nam dự kiến được phân bổ khoảng 0,3% trong chỉ số FTSE Secondary Emerging Index, đồng nghĩa với khả năng thu hút khoảng 1 tỷ USD từ các quỹ thụ động. Xa hơn, các quỹ chủ động tham chiếu chỉ số này có quy mô gấp 3–4 lần, giúp tổng dòng vốn nước ngoài có khả năng thu hút được có thể đạt 4–5 tỷ USD.

Như vậy nâng hạng thị trường không chỉ giúp gia tăng thanh khoản và thu hút dòng vốn ngoại, mà còn nâng cao uy tín quốc gia, giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn quốc tế dài hạn. Đồng thời, nâng hạng cũng tạo áp lực tích cực để thị trường tiếp tục cải thiện chất lượng và minh bạch hơn, hướng tới sự phát triển bền vững.

Với kinh nghiệm là một nhà đầu tư tổ chức chuyên nghiệp, bà có thể chia sẻ thêm về kinh nghiệm nâng hạng ở các thị trường đi trước không?

Bà Nguyễn Thị Hằng Nga:  Ảnh hưởng của nâng hạng thị trường ở các nước thường có hai giai đoạn rõ rệt. Thứ nhất là khi có thông tin sắp được nâng hạng, thị trường thường bùng nổ mạnh mẽ nhờ dòng vốn đón đầu và tâm lý lạc quan. Thứ hai là giai đoạn hậu nâng hạng, khi thị trường thực sự hưởng lợi dài hạn nếu đi kèm với cải cách thể chế, minh bạch và nâng cao chất lượng hàng hóa niêm yết.

Ví dụ tiêu biểu là Saudi Arabia. Sau khi được FTSE và MSCI nâng hạng năm 2019, giá trị sở hữu cổ phiếu của nhà đầu tư nước ngoài đã tăng gần 5 lần, từ khoảng 23 tỷ USD lên hơn 111 tỷ USD chỉ trong vài năm. Và trong giai đoạn 2019 – 2024, chỉ số MSCI Saudi Arabia tăng tới 57,1%, vượt xa mức 28,8% của chỉ số MSCI Emerging Markets chung. Điều này cho thấy nâng hạng giúp thu hút dòng vốn ngoại bền vững, đồng thời khẳng định vị thế thị trường trên bản đồ tài chính toàn cầu.

Ngoài ra, Kuwait cũng là minh chứng rõ nét. Trước nâng hạng, tỷ trọng giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài chỉ chiếm 9,2%. Sau khi được FTSE nâng hạng năm 2018, con số này tăng lên 21,5% trong cùng năm. Chỉ trong nửa cuối 2018, Kuwait đã thu hút 700 triệu USD vốn ngoại ròng, và 5 tháng đầu năm 2019 tăng thêm 1,1 tỷ USD, cao gấp nhiều lần so với mức 200 triệu USD của năm trước đó. Khi tiếp tục được MSCI nâng hạng năm 2020, dù thị trường điều chỉnh trong ngắn hạn, song sau đó đã duy trì tăng trưởng tốt hơn mức bình quân của các thị trường mới nổi.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý trường hợp Pakistan. Sau khi MSCI nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi năm 2017, thị trường bùng nổ ngắn hạn, chỉ số MSCI Pakistan tăng mạnh 40,4% trong năm 2016 trước khi nâng hạng. Nhưng do các yếu tố vĩ mô và chính trị bất ổn, từ 2017 – 2021 chỉ số này giảm tới 66%, buộc MSCI phải hạ cấp Pakistan trở lại cận biên năm 2021.

Ngoài các yếu tố về nâng hạng, để thị trường chứng khoán phát triển tốt thì nền kinh tế thực cũng phải khỏe, bà đánh giá như thế nào về diễn biến nền kinh tế Việt Nam trong thời gian tới?

Bà Nguyễn Thị Hằng Nga:  Theo tôi, để thị trường chứng khoán phát triển bền vững thì nền kinh tế thực phải đủ khỏe. Nhìn vào diễn biến hiện nay, triển vọng kinh tế Việt Nam trong thời gian tới là tích cực với nhiều động lực quan trọng.

Trước hết là đầu tư công. Trong 8 tháng đầu 2025, giải ngân tăng hơn 49% so với cùng kỳ và mới đạt 46,3% kế hoạch. Chính phủ đặt mục tiêu hoàn thành 100% kế hoạch, tức cần khoảng 95.000 tỷ đồng/tháng trong giai đoạn còn lại, gần gấp đôi mức bình quân 51.000 tỷ đồng/tháng trước đó. Đây sẽ là cú hích mạnh mẽ cho tăng trưởng.

Song song với đó, đầu tư tư nhân cũng cải thiện nhờ tháo gỡ pháp lý bất động sản, quy trình cấp phép đơn giản và lãi suất duy trì ở mức thấp. FDI tiếp tục khả quan, 8 tháng đầu năm giải ngân tăng 8,8%, trong đó giai đoạn tháng 4 – 8 tăng 9,6%, cho thấy Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn trong xu hướng dịch chuyển sản xuất toàn cầu.

Về thương mại và tỷ giá, cán cân thương mại cải thiện rõ rệt, xuất siêu 3 tháng gần đây gần 3 tỷ USD/tháng, cao hơn nhiều so với dưới 0,9 tỷ USD/tháng của các tháng trước. Du lịch quốc tế tăng trưởng mạnh 21,9% đã bổ sung nguồn ngoại tệ đáng kể.

Đồng thời, Cục dự trữ liên bang Mỹ Fed đã hạ lãi suất và USD suy yếu cũng giúp giảm áp lực lên tỷ giá trong nước. Và quan trọng hơn, các cải cách thể chế như tinh gọn bộ máy, thúc đẩy tư nhân và chuyển đổi số sẽ nâng cao năng suất, từ đó tăng sức cạnh tranh dài hạn. Đây chính là nền tảng hỗ trợ cho thị trường chứng khoán phát triển ổn định và bền vững.

Tuy vậy, rủi ro lạm phát khi cung tiền được đẩy mạnh trong thời gian ngắn cùng rủi ro xuất khẩu giảm do ảnh hưởng bởi thuế quan cũng cần được theo dõi chặt chẽ.

C òn thị trường chứng khoán, trải qua một thời gian dài tăng trưởng hiệu quả thì thời gian tới sẽ đi theo hướng nào theo dự báo của bà ?

Bà Nguyễn Thị Hằng Nga:  Hiện tại, P/E của VN-Index ở mức khoảng 14,8 lần, cao hơn một chút so với trung bình 10 năm là 14,5 lần, nhưng vẫn thấp hơn so với nhiều thị trường trong khu vực. Triển vọng trung và dài hạn vẫn rất tích cực nhờ những nền tảng vĩ mô và vi mô vững chắc.

Thứ nhất, lãi suất vẫn được giữ ở mức thấp, Chính phủ đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, tiêu dùng nội địa phục hồi rõ rệt, du lịch quốc tế tăng trưởng mạnh mẽ, FDI vẫn tăng trưởng vững chắc. Đây là những yếu tố giúp duy trì thanh khoản và hỗ trợ tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp.

Thứ hai, lợi nhuận doanh nghiệp dự báo cải thiện rõ nét. Trung bình tăng trưởng lợi nhuận năm 2025 của các công ty trong danh mục VCBF là khoảng 16%, giúp P/E dự phóng 2025 giảm xuống còn khoảng 14 lần.

Thứ ba, thị trường mở ra nhiều cơ hội đầu tư theo ngành, ví dụ như ngành ngân hàng, lợi nhuận 2025–2026 dự báo tăng trung bình 19,7%, định giá P/B dự phóng 2025 chỉ khoảng 1,4 lần, thấp hơn mức bình quân 5 năm qua (1,6 lần). Trong khi đó, hàng tiêu dùng , bán lẻ, bất động sản và xây dựng hay ngành công nghệ với xu hướng chuyển đổi số và ứng dụng AI đều là những triển vọng dài hạn.

Tóm lại, thị trường chứng khoán Việt Nam có thể biến động ngắn hạn sau nhịp tăng mạnh, nhưng với nền tảng vĩ mô ổn định, lợi nhuận doanh nghiệp tăng trưởng hai con số và cơ hội rộng mở ở nhiều nhóm ngành, triển vọng trung và dài hạn vẫn rất tích cực. Tất nhiên là những rủi ro như lạm phát hay xuất khẩu chậm lại vẫn sẽ cần được theo dõi kỹ lưỡng.

Trong bối cảnh mới, là tổ chức lớn trên thị trường, phía bà sẽ có những chiến lược như thế nào để đóng góp nhiều hơn cho thị trường chứng khoán, thị trường vốn của Việt Nam trong thời gian tới?

Bà Nguyễn Thị Hằng Nga:  Một tin vui là ngày 12/9 vừa rồi Bộ Tài Chính đã phê duyệt đề án tái cấu trúc cơ sở nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ, trong đó đặt mục tiêu tăng quy mô quỹ đầu tư/GDP lên 5% vào năm 2030 so với chỉ dưới 1% ở thời điểm hiện tại. Đề án đã đề xuất các giải pháp toàn điện để phát triển ngành quỹ bao gồm đa dạng hoá sản phẩm quỹ, đa dạng hoá kênh phân phối, đẩy mạnh đào tạo nhà đầu tư, ưu đãi thuế, nâng cao chất lượng hàng hoá trên thị trường…

Là một trong những công ty quản lý quỹ hàng đầu trong ngành, VCBF cũng có một loạt các giải pháp nhằm đồng hành với Chính phủ trong phát triển ngành, đồng thời thực hiện sứ mệnh góp phần thay đổi thói quen đầu tư của người Việt và tầm nhìn cùng ngân hàng mẹ Vietcombank trở thành đối tác quản lý tài sản tin cậy của mọi gia đình Việt.

Thứ nhất, chúng tôi sẽ phát triển các sản phẩm mới để có thể phục vụ mọi đối tượng nhà đầu tư cũng như giúp mỗi khách hàng có một danh mục đa dạng và phù hợp.

Thứ hai là tiếp tục mở rộng kênh phân phối giúp nhà đầu tư có thể tiếp cận các giải pháp đầu tư minh bạch, hiệu quả của chúng tôi một cách dễ dàng.

Thứ ba là đẩy mạnh đào tạo nhà đầu tư qua nhiều hình thức, trên nhiều kênh, cả online và offline, nhằm thay đổi xây dựng thói quen quản lý gia sản, với một danh mục đa dạng và dài hạn, và cách thức lựa chọn quỹ đầu tư phù hợp được quản lý bởi các công ty uy tín trên thị trường.