Cuộc thảo luận sôi nổi của nhiều doanh nhân trong lĩnh vực hạ tầng, logistics và năng lượng đang mở ra những ý tưởng cho phát triển các dự án hạ tầng quy mô tỉ USD mà các doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể đảm nhận.
Ông Phạm Quốc Long – Phó Tổng Giám đốc CTCP Gemadept – Đồng Chủ tịch Ủy ban II phát biểu khai mạc tại phiên họp
Cuộc họp của Ủy ban 2 về phát triển hạ tầng, cảng biển, logistics và năng lượng mới trong khuôn khổ toàn cảnh kinh tế tư nhân (ViPEL) vừa được tổ chức mới đây đã nhận được sự tham gia nhiều doanh nhân, doanh nghiệp trong lĩnh vực với những dự án “hiến kế” phát triển hạ tầng quy mô lớn.
Từ niềm mơ ước suốt 40 năm…
Trăn trở với xây dựng một trung tâm hàng hải mang tầm quốc tế tại TP.HCM, ông Phạm Quốc Long – phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Gemadept, Chủ tịch Hiệp hội Đại lý, Môi giới và Dịch vụ hàng hải Việt Nam (VISABA) – chia sẻ đây là mơ ước của những người làm nghề trong suốt gần 40 năm qua.
Đặc biệt khi các lãnh đạo của Gemadept đã thấy, đây là thời điểm “chín muồi”, hội tụ đầy đủ các yếu tố để Việt Nam có thể hình thành nên trung tâm hàng hải quốc tế tại cảng Cái Mép khi TP.HCM trở thành siêu đô thị sau sáp nhập.
Vì thế, ông Long đưa ra sáng kiến xây dựng một trung tâm hàng hải của thế giới tại cảng Cái Mép với tổng vốn đầu tư dự kiến 10 tỉ USD. Dự án sẽ có ba giai đoạn, bắt đầu thực hiện từ nay đến sau năm 2027 với việc hoàn thiện quy hoạch, thu hút đầu tư tại cụm cảng Cái Mép, kết nối hạ tầng dùng chung, các trung tâm cung ứng dịch vụ, vật tư, nhiên liệu, nhà máy đóng tàu, sửa chữa, tăng liên kết và tích hợp các ngành, thu hút đầu tư…
Để triển khai được dự án, ông Long cho rằng cùng với hoàn thiện quy hoạch, chính sách thu hút nhà đầu tư, kiến tạo môi trường năng động số hóa, cần có các chương trình phát triển tài năng, thu hút chuyên gia quốc tế, đào tạo nhân lực. Thành lập các cơ quan hàng hải quốc tế như Trung tâm Trọng tài Hàng hải Quốc tế, sàn giao dịch hàng hải điện tử… và các khu thương mại tự do với mức thuế 0%…
Ngoài ra, lãnh đạo Gemadept cũng kiến nghị phát triển dự án thủy nội địa để giảm chi phí logistics. Trong đó, ưu tiên ngay dự án cấp bách gồm nâng cấp, mở rộng luồng kênh Hà Nam (Hải Phòng) để đón tàu lớn; nâng cao tĩnh không cầu Đồng Nai, Bình Triệu 1, Bình Phước 1… nhằm tăng khả năng khai thác vận tải thủy. Các dự án này cần áp dụng cơ chế công – tư: Chính phủ đẩy nhanh giải ngân đầu tư công, còn doanh nghiệp ứng vốn nạo vét khẩn cấp, sau đó ngân sách hoàn trả theo kế hoạch.
Mạng lưới kết nối vận tải với khu công nghiệp
Các đại biểu tham dự cuộc họp của Ủy ban 2 về phát triển hạ tầng, cảng biển, logistics và năng lượng mới
Nhìn thấy cơ hội kết nối với các khu công nghiệp, ông Phạm Hồng Điệp – chủ tịch Công ty Shinec – nhìn thấy tiềm năng lớn và nhiều dư địa phát triển cho ngành logistics, hạ tầng khi có tới gần 450 khu công nghiệp trên cả nước. Vì vậy, việc thực hiện những dự án theo cơ chế “công tư đồng kiến quốc” khi nhà nước, doanh nghiệp cùng chung tay làm, sẽ giúp giảm chi phí, tạo thuận lợi hơn cho luân chuyển hàng hóa và thúc đẩy tăng trưởng hai con số.
Cụ thể, ông Điệp đề xuất dự án khu logistics số 1 cảng Liên Chiểu (Đà Nẵng) và khu công nghiệp Ninh Diêm (tỉnh Khánh Hòa). Dự án này sẽ hình thành nên trung tâm logistics – phi thuế quan miền Trung, kết nối hành lang Đông – Tây gắn với phát triển khu công nghiệp sinh thái – công nghệ cao gắn cảng nước sâu Vân Phong.
Trong giai đoạn 1 đến năm 2030, dự án có 50 ha khu logistics, khu công nghiệp Ninh Diêm 1 là 250 ha, tỉ lệ lấp đầy tối thiểu là 60%.
Đến sau năm 2030, tầm nhìn 2050 sẽ mở rộng quy mô toàn bộ cảng Liên Chiểu 100 ha và Ninh Diêm là 540 ha, tích hợp công nghệ 4.0, logistics xanh và năng lượng tái tạo.
Để thực hiện dự án, ông Điệp đề xuất áp dụng cơ chế thí điểm hợp tác công tư (PPP) và phi thuế quan tại cảng Liên Chiểu, gồm vốn ngân sách 20-25%, vốn tư nhân 40-70% và vốn nước ngoài 20-25%. Có cơ chế đặc thù cho khu công nghiệp Ninh Diêm, cùng các ưu đãi đất, thuế, tín dụng xanh, cơ chế một cửa về thủ tục hành chính, đào tạo nhân lực, tích hợp công nghệ… để thu hút nhà đầu tư.
Hạ tầng cung ứng điện bền vững
Ở lĩnh vực hạ tầng năng lượng, yêu cầu cấp bách đảm bảo cung ứng điện để phục vụ tăng trưởng hai con số được doanh nghiệp nhận thấy rõ trách nhiệm. Ông Nguyễn Ngọc Thái Bình, phó tổng giám đốc REE Group – chia sẻ mong muốn là doanh nghiệp tư nhân tiên phong đầu tư điện gió ngoài khơi để thúc đẩy năng lượng tái tạo, đáp ứng yêu cầu an ninh năng lượng cho đất nước.
Hé lộ về dự án điện gió ngoài khơi lên tới 10.000 MW, đóng góp sản lượng điện thương phẩm 38.456 GWh/năm, ông Bình cho hay REE đang nghiên cứu dự án tại Trà Vinh (cũ), với lộ trình ba giai đoạn từ nay đến 2040. Dự án sẽ có tổng mức đầu tư là 892.104 tỉ đồng, không chỉ tạo ra việc làm cho hàng nghìn lao động, mà còn xây dựng nền tảng sản xuất, xuất khẩu các sản phẩm năng lượng mới như hydrogen và amoniac xanh sau năm 2035 và ngành công nghiệp phụ trợ cho lĩnh vực điện gió.
Tuy nhiên, để hiện thực hóa được dự án này, ông Bình đề xuất Chính phủ cần có một khung pháp lý riêng biệt, rõ ràng và ổn định cho các dự án điện gió ngoài khơi quy mô lớn, với sự tham gia của nhà đầu tư tư nhân.
Khung pháp lý này phải giải quyết các vấn đề đặc thù như quản lý không gian biển, thủ tục cấp phép, và quyền sử dụng đất trên bờ cho các công trình phụ trợ, đảm bảo tính đồng bộ với quy hoạch lưới điện truyền tải. Cùng đó, cần ban hành một cơ chế giá bán điện (Hợp đồng Mua bán Điện – PPA) ổn định, dài hạn tối thiểu 20 năm, có tính khả thi về tài chính cao và xem xét cơ chế bảo lãnh Chính phủ.
Cùng đó, để đảm bảo hiệu quả triển khai dự án theo cơ chế “công tư đồng kiến quốc”, ông Bình mong muốn chủ động tìm kiếm, hợp tác và chuyển giao các công nghệ tiên tiến nhất, tăng cường sử dụng doanh nghiệp trong nước trong các khâu vận hành và quản lý, gắn thúc đẩy và nâng cao năng lực cạnh tranh cho ngành công nghiệp điện gió ngoài khơi…
NGỌC AN
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/ong-lon-gemadept-ree-sinec-hien-ke-lam-du-an-ha-tang-ti-usd/35748049