Vượt lên câu chuyện nâng hạng: Kiến tạo thị trường chứng khoán năng động và dẫn dắt khu vực

Vượt lên câu chuyện nâng hạng: Kiến tạo thị trường chứng khoán năng động và dẫn dắt khu vực

Việc được nâng hạng sẽ mở ra cánh cửa cơ hội, nhưng để biến tiềm năng thành vị thế dẫn đầu, thị trường chứng khoán Việt Nam cần cuộc chuyển hóa toàn diện. Đó là hành trình phát triển đồng bộ cả chiều rộng (sản phẩm, doanh nghiệp) và chiều sâu (quản trị, nhà đầu tư tổ chức), biến minh bạch thành lợi thế cạnh tranh và xây dựng một hệ sinh thái vốn bền vững, nơi dòng vốn không chỉ tìm đến mà còn ở lại và sinh sôi.

Vượt lên trên câu chuyện nâng hạng, thị trường chứng khoán Việt Nam đang đứng trước cơ hội chuyển hóa bản chất, từ sân chơi đang hoàn thiện thành một hệ sinh thái tài chính hiện đại, minh bạch và năng động bậc nhất khu vực. Đây không còn là câu chuyện “được công nhận” mà là khát vọng “dẫn dắt” – về tốc độ tăng trưởng, tiêu chuẩn mới, và tầm ảnh hưởng vốn trong khu vực. Tư duy chiến lược ở giai đoạn này không chỉ dừng ở việc “đạt chuẩn quốc tế”, mà phải vươn tới định hình những chuẩn mực mới, nơi Việt Nam không chỉ theo sau mà còn đặt dấu ấn riêng về hiệu quả và tính bao trùm trong phát triển tài chính.

Để hiện thực hóa tầm nhìn này, thị trường chứng khoán Việt Nam cần hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm vốn năng động của châu Á, phát triển đồng bộ cả chiều rộng lẫn chiều sâu.

Về chiều rộng, thị trường cần mở rộng quy mô bằng cách thu hút các tập đoàn tư nhân lớn, doanh nghiệp FDI, và các công ty đổi mới sáng tạo, đồng thời tăng tính đại diện của các ngành kinh tế tương lai như năng lượng xanh, logistics, và công nghệ số. Song song đó, việc phát triển hoàn chỉnh các sản phẩm phái sinh, quỹ đầu tư, trái phiếu xanh và các nền tảng số hóa tài chính sẽ tạo nên một cấu trúc thị trường toàn diện.

Về chiều sâu, yếu tố cốt lõi là chuẩn hóa cơ chế quản trị và công bố thông tin theo chuẩn IFRS và ESG toàn cầu, đồng thời hình thành một hệ thống nhà đầu tư tổ chức nội địa vững mạnh gồm các quỹ hưu trí, quỹ bảo hiểm để làm “xương sống ổn định” và tăng cường khả năng liên kết vốn xuyên biên giới. Một thị trường sâu là nơi “dòng vốn có thể ở lại và sinh sôi”, chứ không chỉ chảy vào rồi rút ra.

Quá trình này đòi hỏi sự chuyển đổi căn bản trong tư duy, từ việc tuân thủ chuẩn quốc tế sang định hình chuẩn mực mới. Minh bạch không còn là gánh nặng tuân thủ mà phải trở thành giá trị cốt lõi và sức mạnh cạnh tranh, nơi doanh nghiệp xem việc chia sẻ thông tin là văn hóa quản trị và nhà đầu tư thấu hiểu giá trị dài hạn. Về quản trị doanh nghiệp, Việt Nam có thể đi đầu khu vực trong việc thực hành ESG thế hệ mới, kết hợp tăng trưởng bền vững với hiệu quả tài chính. Hơn thế nữa, bằng cách phát triển mạnh mẽ trái phiếu xanh và các chỉ số phát triển bền vững, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành trung tâm tài chính xanh của Đông Nam Á, huy động vốn cho quá trình chuyển đổi kinh tế.

Mục tiêu cuối cùng không chỉ là thu hút dòng vốn, mà là xây dựng hệ sinh thái vốn bền vững, sáng tạo và bao trùm. Một hệ sinh thái hoàn chỉnh được tạo nên bởi các doanh nghiệp niêm yết minh bạch và có trách nhiệm; cơ quan quản lý chuyên nghiệp, hành động dựa trên dữ liệu và niềm tin thị trường; nhà đầu tư có tri thức và tầm nhìn dài hạn; cùng hệ thống trung gian tài chính gắn kết trong mạng lưới chuẩn mực thống nhất. Nếu làm được điều đó, Việt Nam sẽ không chỉ hút vốn mà giữ được vốn, được nhìn nhận mà còn được tôn trọng.

Với tầm nhìn chiến lược đến năm 2030, thị trường chứng khoán Việt Nam có thể trở thành một trong ba thị trường lớn nhất Đông Nam Á và là điểm đến chiến lược của dòng vốn dài hạn toàn cầu. Nhưng quan trọng hơn cả, Việt Nam sẽ định hình chuẩn mực mới cho các thị trường mới nổi châu Á, nơi tốc độ tăng trưởng luôn song hành cùng minh bạch, trách nhiệm và đổi mới. Tóm lại, thị trường chứng khoán Việt Nam sau nâng hạng không nên chỉ “đạt chuẩn”, mà phải “tạo ra chuẩn”; không chỉ hướng tới vị thế “được công nhận”, mà phải tiến tới vị thế “được noi theo”. Đó chính là chân dung một thị trường không chỉ thuộc về Việt Nam, mà thuộc về tương lai của châu Á.

Nguyễn Quang Huy – CEO Khoa Tài chính – Ngân hàng, Trường đại học Nguyễn Trãi

FILI

– 10:00 08/10/2025