Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống rửa tiền nói về các vụ lừa đảo liên quan tài sản mã hóa

Ngày 8-10, UBND TP Đà Nẵng phối hợp với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Hiệp hội Blockchain & Tài sản số Việt Nam (VBA) tổ chức diễn đàn “Đối thoại chính sách tài sản mã hóa: Từ quản lý rủi ro đến kiến tạo thị trường”.

Tạo hành lang pháp lý cho tài sản mã hóa

Tại diễn đàn, bà Nguyễn Thị Minh Thơ – Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống rửa tiền (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam), trao đổi về tình trạng các vụ lừa đảo tài sản mã hóa ngày càng gia tăng.

Liên quan đến câu hỏi gần đây xảy ra vụ việc một KOL vướng bê bối liên quan đến tài sản số, Ngân hảng Nhà nước cùng các tổ chức có biện pháp nào để ngăn chặn, bà Thơ cho biết việc phát triển thị trường đổi mới sáng tạo luôn tiềm ẩn rủi ro, không chỉ do bản chất công nghệ mà còn từ thiếu hiểu biết của người tham gia.

“Các quy định pháp lý thực sự luôn đi đằng sau. Những phương thức, thủ đoạn của tội phạm nói chung, tội phạm rửa tiền nói riêng luôn đi trước. Cơ quan quản lý thường tổng kết và thể chế bằng những yêu cầu của pháp luật” – bà Thơ nói.

Theo bà Thơ, Nghị quyết 05/2025/NQ-CP đã xác định rõ định hướng quản lý rủi ro: xây dựng hệ thống nhận diện dấu hiệu bất thường, hướng dẫn các tổ chức vận hành thị trường thực hiện giám sát, cập nhật thông tin khách hàng; đồng thời truy vết danh tính và dòng tiền để phục vụ công tác xử lý hành chính hoặc hình sự khi cần thiết.

“Hiện môi trường pháp lý cơ bản đã hình thành, không còn trống như trước. Bộ Tài chính đang tiếp tục xây dựng Nghị định xử phạt vi phạm hành chính, tạo hành lang pháp lý chặt chẽ hơn cho hoạt động tài sản mã hoá” – bà Thơ thông tin.

Cũng theo Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống rửa tiền, Nghị quyết 05/2025/NQ-CP là bước tiến giúp Việt Nam đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về phòng chống rửa tiền để ra khỏi “danh sách xám”.

“Các quy định về định danh khách hàng từ giao dịch trên 1.000 USD, giám sát liên tục và lưu trữ dữ liệu 10 năm không nhằm cản trở phát triển mà để bảo vệ nhà đầu tư và củng cố niềm tin thị trường” – bà Thơ nhấn mạnh.

Cơ hội vàng cho Việt Nam ở thị trường tài sản mã hoá

Theo ông Tô Trần Hòa, Phó Trưởng ban Phát triển thị trường chứng khoán (Ủy ban Chứng khoán Nhà nước), thị trường tài sản mã hóa toàn cầu hiện đạt hơn 4.270 tỉ USD, dự kiến vượt 10.000 tỉ USD vào năm 2030. Đây là cơ hội lớn cho Việt Nam nhưng từ quản lý rủi ro đến kiến tạo thị trường là hành trình dài cần có khung pháp lý minh bạch và cơ chế vận hành đồng bộ.” Nghị quyết 05/2025/NQ-CP của Chính phủ và Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam là hai nền tảng quan trọng.

“Doanh nghiệp trong trung tâm tài chính quốc tế sẽ chỉ phục vụ người nước ngoài theo Nghị quyết số 222/2025/QH15, còn các sàn giao dịch dành cho nhà đầu tư Việt Nam phải được Bộ Tài chính cấp phép theo Nghị quyết 05/2025/NQ-CP. Sau 6 tháng kể từ khi đơn vị VASP (nhà cung cấp dịch vụ tài sản ảo) đầu tiên được cấp phép, các giao dịch ngoài hệ thống sẽ bị xử lý tùy mức độ vi phạm” – ông Hòa chia sẻ.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Phan Đức Trung, Chủ tịch VBA, cho biết năm 2024, thế giới ghi nhận thiệt hại hơn 9,3 tỉ USD do lừa đảo tài sản số, trong đó Việt Nam nằm trong nhóm 6 điểm nóng về gian lận tài chính. “Công nghệ tuân thủ (regtech) là cầu nối giữa sáng tạo và giám sát. Các giải pháp như AI chống giả mạo, e-KYC, phân tích dữ liệu lớn hay truy vết on-chain đã chứng minh hiệu quả trong phát hiện giao dịch bất thường và bảo vệ nhà đầu tư “- ông Trung nói.

Teho ông Trung, Đà Nẵng có lợi thế để tiên phong phát triển thị trường tài sản mã hoá, khi Luật Công nghiệp Công nghệ số (hiệu lực 2026), Nghị quyết 222/2025/QH15 và cơ chế thử nghiệm công nghệ mới đang mở đường cho đổi mới sáng tạo. VBA sẵn sàng phối hợp cùng thành phố trong đào tạo nhân lực, phòng chống gian lận và chuẩn hóa thị trường, hướng tới thu hút đầu tư quốc tế.