Ngành thép lấy lại phong độ sau giai đoạn phục hồi dài
Theo báo cáo cập nhật của Chứng khoán SSI, nhóm cổ phiếu thép đang cho thấy sự trở lại mạnh mẽ trong năm 2025 sau giai đoạn dài phục hồi. Tính đến hết quý III, vốn hóa toàn ngành đã tăng khoảng 25% so với đầu năm, phản ánh niềm tin trở lại của giới đầu tư đối với triển vọng ngành vật liệu nền tảng này.
Trong đó, SMC là cổ phiếu nổi bật nhất với mức tăng hơn 70%, theo sau là Hòa Phát (HPG) tăng gần 27%, Nam Kim (NKG) tăng hơn 22%, còn Hoa Sen (HSG) nhích nhẹ khoảng 6%. Riêng Pomina (POM) vẫn chưa thể vượt qua khó khăn tài chính, khiến thị giá giảm khoảng 18% so với đầu năm.
SSI cho rằng nền tảng phục hồi của ngành thép sẽ tiếp tục duy trì trong năm 2026. Yếu tố quan trọng nhất là chính sách tiền tệ nới lỏng, giúp thúc đẩy đầu tư, xây dựng và tiêu thụ vật liệu. Mục tiêu tăng trưởng GDP 10% được đặt ra cho năm tới sẽ kéo theo nhu cầu thép trong nước gia tăng.
Một yếu tố đáng chú ý khác là mô hình phát triển đô thị định hướng giao thông (TOD) đang được áp dụng mạnh trong đầu tư công. Hàng loạt dự án giao thông quy mô lớn triển khai theo mô hình này không chỉ tạo cú hích cho thị trường bất động sản mà còn mở rộng dư địa tiêu thụ thép xây dựng trong trung và dài hạn.
Song song đó, hệ thống phòng vệ thương mại đang phát huy hiệu quả. Hai vụ áp thuế chống bán phá giá AD19 đối với thép mạ và AD20 với thép cán nóng (HRC) cùng biện pháp tự vệ đối với thép xây dựng giúp thị trường nội địa giữ được sự ổn định, hạn chế thép giá rẻ tràn vào từ Trung Quốc.
Tác động chính sách và triển vọng lợi nhuận
Theo SSI, chính sách bảo hộ hiện nay là “lá chắn” giúp ổn định giá bán và biên lợi nhuận của các doanh nghiệp lớn như Hòa Phát và Formosa Hà Tĩnh. Nhờ vậy, hai doanh nghiệp này vẫn duy trì vị thế dẫn đầu và ít chịu biến động từ nguồn cung ngoại.
Về giá cả, SSI dự báo giá thép cây và HRC sẽ duy trì xu hướng đi ngang trong năm 2026. Tuy nhiên, riêng HRC khổ rộng có thể tăng mạnh nếu Việt Nam chính thức áp thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm nhập từ Trung Quốc. Hiện Cục Phòng vệ Thương mại đã tiếp nhận hồ sơ điều tra với loại thép khổ 1.880–2.300 mm do Hòa Phát và Formosa, đây là hai doanh nghiệp chiếm gần như toàn bộ thị phần HRC trong nước đề xuất.
Trước đó, ngày 18/9 vừa qua, Hòa Phát và Formosa Hà Tĩnh đã nộp hồ sơ đề nghị khởi xướng điều tra vụ việc. Động thái này diễn ra trong bối cảnh lượng lớn thép HRC khổ rộng nhập khẩu ồ ạt vào Việt Nam sau khi nước ta áp thuế chống bán phá giá đối với thép HRC khổ dưới 1.880mm có xuất xứ từ Trung Quốc, với mức thuế lên tới 27,83%.
Theo thống kê, trong 7 tháng đầu năm 2025, lượng thép HRC khổ rộng nhập khẩu tăng gấp 18 lần so với cùng kỳ năm 2024, do giá bán từ Trung Quốc (khoảng 490 USD/tấn) thấp hơn đáng kể so với Hòa Phát (526 USD/tấn) và Formosa (519 – 528 USD/tấn).
Trong 45 ngày kể từ khi nhận hồ sơ, Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) sẽ tiến hành thẩm định để trình Bộ trưởng xem xét quyết định có khởi xướng điều tra hay không. Quá trình này bao gồm việc xác định dấu hiệu lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại theo Nghị định 86/2025/NĐ-CP; sự thay đổi về lượng và giá trị hàng hóa nhập khẩu từ các nước xuất xứ sau khi biện pháp phòng vệ thương mại ban đầu được áp dụng và bằng chứng cho thấy hành vi lẩn tránh gây thiệt hại hoặc làm suy giảm hiệu quả của biện pháp phòng vệ hiện hành.
Diễn biến này tạo áp lực lớn lên các nhà sản xuất trong nước. SSI cho rằng khả năng cao thuế chính thức sẽ được áp dụng ngay trong quý I/2026, mang lại lợi ích trực tiếp cho Hòa Phát và Formosa, trong khi các doanh nghiệp thép mạ như HSG, NKG hay GDA có thể bị ảnh hưởng do chi phí đầu vào tăng.
Trước đó, tại buổi họp báo thường kỳ quý II của Bộ Công Thương ngày 19/6, ông Chu Thắng Trung – Phó Cục trưởng Cục Phòng vệ Thương mại xác nhận có hiện tượng nhập khẩu tăng mạnh đối với HRC khổ từ 1.880m trở lên, vốn nằm ngoài phạm vi áp thuế.
“Một số ngành vẫn cần thép khổ lớn trong khi trong nước chưa sản xuất được. Do vậy, chúng tôi sẽ đảm bảo biện pháp phòng vệ thương mại được áp dụng đúng đối tượng, đúng mức độ”, ông Trung khẳng định.
Về kết quả kinh doanh, SSI dự báo mức tăng trưởng lợi nhuận giữa các doanh nghiệp sẽ có sự phân hóa rõ rệt, Hòa Phát dự kiến tăng lợi nhuận 42% trong nửa cuối 2025 và thêm 29,4% trong năm 2026; ngược lại, Hoa Sen có thể giảm khoảng 5,8% do chi phí nguyên liệu tăng và cạnh tranh nội địa gay gắt hơn.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/hoa-phat-hpg-va-formosa-co-the-sap-huong-loi-lon-hoa-sen-hsg-lai-dung-truoc-ap-luc-moi-1406655.html