Một báo cáo nội bộ bị rò rỉ cho thấy chiến lược tự động hóa toàn diện của Amazon trong thập kỷ tới. Tập đoàn này đặt mục tiêu 75% hoạt động kho vận sẽ do robot đảm nhận. Kế hoạch này không chỉ giúp tiết kiệm 12,6 tỷ USD chi phí vận hành mà còn đồng nghĩa với việc Amazon sẽ tránh tuyển dụng hơn 600.000 nhân viên mới.
Chiến lược 10 năm và mục tiêu 12,6 tỷ USD
Các tài liệu nội bộ của Amazon, được New York Times thu thập, cho thấy tập đoàn đang bước vào giai đoạn tự động hóa quy mô lớn. Mục tiêu được vạch ra là 75% hoạt động kho vận sẽ được robot hóa trong thập kỷ tới, một sự thay đổi có thể tác động đến hơn nửa triệu việc làm.
Chiến lược này tập trung vào việc “tránh tuyển dụng” thay vì sa thải hàng loạt. Dữ liệu cho thấy Amazon dự kiến tránh thuê mới 160.000 người vào năm 2027 và con số này sẽ lên tới hơn 600.000 người vào năm 2033. Con số này trái ngược với giai đoạn tuyển dụng nhân sự quy mô lớn trong đại dịch, khi tổng số lao động tại Mỹ có thời điểm đạt 1,2 triệu người.
Động lực tài chính của chiến lược này được xác định rõ ràng. Việc tự động hóa các quy trình chọn, đóng gói và vận chuyển hàng hóa được tính toán sẽ giúp Amazon tiết kiệm khoảng 0,03 USD cho mỗi đơn hàng. Ước tính, khoản tiết kiệm chi phí tích lũy trong giai đoạn 2025 – 2027 có thể đạt 12,6 tỷ USD.
Amazon đang triển khai các mô hình kho vận mới. Cơ sở tại Shreveport, Louisiana, đã đưa vào vận hành hàng nghìn robot, cho phép giảm một nửa số lượng nhân công mà vẫn gia tăng năng suất. Kế hoạch cũng bao gồm việc cải tạo các trung tâm phân phối cũ. Ví dụ, việc nâng cấp cơ sở Stone Mountain, Georgia, dự kiến xử lý lượng hàng hóa nhiều hơn 10% nhưng cần ít hơn 1.200 nhân viên. Lực lượng lao động sẽ được điều chỉnh giảm dần thông qua tỷ lệ nghỉ việc tự nhiên (attrition).
Để hỗ trợ kế hoạch này, Amazon liên tục cập nhật công nghệ. Các hệ thống robot mới nhất như ‘Sequoia’ (tối ưu lưu trữ) và robot hình người ‘Digit’ (hỗ trợ các tác vụ phức tạp) đã được giới thiệu và bắt đầu triển khai, cho thấy việc thay thế lao động chân tay đang diễn ra ở nhiều cấp độ.
Tái định hình lao động và áp lực lợi nhuận
Với tư cách là nhà tuyển dụng tư nhân lớn thứ hai tại Mỹ (sau Walmart), các quyết định về nhân sự của Amazon có ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường lao động phổ thông. Trong nhiều năm, công ty này là động lực chính tạo ra việc làm trong ngành kho vận và giao nhận.
Để giải quyết các lo ngại về mất việc làm, Amazon cho biết tự động hóa sẽ tạo ra các công việc đòi hỏi kỹ năng cao hơn. Tập đoàn đã triển khai các chương trình đào tạo kỹ thuật viên robot và cơ điện tử. Tại kho Shreveport, 160 kỹ thuật viên robot đang vận hành hệ thống với mức lương 24,45 USD/giờ, cao hơn khoảng 25% so với nhân viên kho vận thông thường.
Mặc dù vậy, sự chuyển đổi này đặt ra thách thức. Phần lớn lực lượng lao động hiện tại của Amazon là lao động phổ thông, bao gồm một tỷ lệ lớn là người da màu. Việc chuyển đổi sang các vai trò kỹ thuật đòi hỏi kỹ năng mới có thể tạo ra sự chênh lệch về cơ hội.
Các tài liệu nội bộ cũng tiết lộ việc Amazon xem xét chiến lược truyền thông để quản lý thông điệp. Công ty cân nhắc sử dụng các thuật ngữ như “công nghệ tiên tiến” hoặc “cobot” (robot hợp tác) thay vì “tự động hóa” hay “AI” (trí tuệ nhân tạo) để giảm bớt các liên tưởng tiêu cực về việc máy móc thay thế con người.
Chiến lược tự động hóa được đẩy mạnh dưới thời CEO Andy Jassy, người đang chịu áp lực gia tăng lợi nhuận và biên độ hiệu quả. Điều này được phản ánh qua kết quả kinh doanh Quý 2/2025, khi biên lợi nhuận mảng bán lẻ tại Bắc Mỹ được cải thiện đáng kể, một phần nhờ vào việc tối ưu hóa chi phí vận hành.
Kể từ khi nhà sáng lập Jeff Bezos mua lại công ty robot Kiva với giá 775 triệu USD vào năm 2012, Amazon đã kiên định với lộ trình tự động hóa. Hiện tại, với hơn 1 triệu robot đang hoạt động trên toàn cầu, Amazon không chỉ tối ưu hóa lợi nhuận mà còn đang thiết lập một tiêu chuẩn mới cho tương lai của ngành kho vận, nơi vai trò của con người trong chuỗi cung ứng được định nghĩa lại.
Khánh Mai (t/h)
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/tiet-lo-ke-hoach-tu-dong-hoa-cua-amazon-75-kho-van-dung-robot-600000-lao-dong-co-the-khong-duoc-tuyen-dung/36259487
