Chủ tịch UBCKNN: Thị trường chứng khoán Việt Nam được đánh giá rất sôi động, tăng trưởng hàng đầu khu vực và thế giới

Phát biểu tại Hội nghị Doanh nghiệp Niêm yết và Lễ trao giải Cuộc bình chọn Doanh nghiệp Niêm yết năm 2025 ngày 03/12, bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết, trong bối cảnh kinh tế quốc tế diễn biến phức tạp, tác động mạnh đến các thị trường tài chính toàn cầu, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn duy trì ổn định, tiếp tục khẳng định vai trò là kênh huy động vốn trung – dài hạn quan trọng của nền kinh tế.

Thị trường chứng khoán Việt Nam tính tới thời điểm này được đánh giá là thị trường rất sôi động và có mức tăng trưởng hàng đầu khu vực, cũng như trên thế giới. Chỉ số VN-Index vượt đỉnh lịch sử; thanh khoản thị trường tăng trưởng và đạt kỷ lục mới, có thời điểm giá trị giao dịch đạt trên 80.000 tỷ đồng trong một phiên.

Đặc biệt hơn, năm 2025, thị trường ghi nhận nhiều dấu mốc mang tính bước ngoặt. Đầu tiên là hệ thống KRX đã chính thức được vận hành ổn định, an toàn, thông suốt. Hệ thống mới không chỉ nâng cấp toàn diện hạ tầng công nghệ hỗ trợ thị trường gia tăng quy mô, mà còn giúp thị trường gia tăng chiều sâu, mở đường cho các sản phẩm, dịch vụ mới sau này.

Cùng với đó, ngày 8/10/2025, tổ chức FTSE Russell công bố thị trường chứng khoán Việt Nam đã đáp ứng toàn bộ các tiêu chí chính thức và được nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp. Đây là cột mốc quan trọng đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ của thị trường chứng khoán Việt Nam, ghi nhận những nỗ lực cải cách toàn diện của toàn ngành Chứng khoán thực hiện theo chủ trương của Đảng, Nhà nước nhằm phát triển thị trường chứng khoán minh bạch, hiện đại, hiệu quả theo các chuẩn mực quốc tế cao nhất. Đồng thời, cũng là khởi đầu cho một giai đoạn phát triển mới, yêu cầu cải cách ngày càng sâu, rộng hơn nữa để đạt những mục tiêu dài hạn trong tương lai.

Chia sẻ thêm về quy trình nâng hạng, Chủ tịch UBCKNN cho biết vào tháng 3/2026 sẽ là kỳ review, nơi tổ chức xếp hạng rà soát các tiêu chí đã đạt. Dù tiêu chuẩn cơ bản được đáp ứng, nhà đầu tư quốc tế vẫn kỳ vọng có thể giao dịch trực tiếp và mở tài khoản tại công ty chứng khoán trong nước một cách thuận tiện hơn.

Nhà đầu tư nước ngoài mong muốn có thể mở tài khoản trực tiếp tại công ty chứng khoán trong nước để thực hiện giao dịch, nhưng cũng có thể thông qua các công ty toàn cầu như Morgan Stanley hay Stanley Brothers để mở tài khoản. Dưới sự chỉ đạo của Bộ Tài chính, trực tiếp là Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi, UBCKNN đã hoàn thành dự thảo quy định và Bộ Tài chính sẽ xem xét ban hành trong thời gian sớm nhất.

Quy trình nâng hạng được chia làm hai giai đoạn. Từ ngày 08/10/2025, các quỹ chủ động (Activist Fund) có thể tìm hiểu và mở tài khoản giao dịch trực tiếp trên thị trường Việt Nam. Giai đoạn thứ hai bắt đầu vào tháng 9/2026, khi kết quả kỳ review xác định những cổ phiếu được đưa vào rổ chỉ số của FTSE và dành cho các quỹ thụ động (Passive Fund). Tỷ lệ phân bổ sẽ dựa trên kết quả đánh giá kỳ review tháng 3 và quyết định phân bổ chính thức được áp dụng vào tháng 9/2026.

Về phía doanh nghiệp niêm yết, bà Phương đánh giá tình hình sản xuất, kinh doanh cũng có bước cải thiện đáng kể. Nhiều doanh nghiệp chủ động lập báo cáo phát triển bền vững, tăng cường minh bạch thông tin, công bố thông tin bằng tiếng Anh, áp dụng chuẩn mực ESG. Bà Phương cho rằng, đây là một yêu cầu thiết yếu mà các doanh nghiệp cần làm khi thị trường bước sang giai đoạn mới.

Đặc biệt, với mục tiêu tăng trưởng từ 10% trở lên trong năm 2026 và giai đoạn tới, vai trò của thị trường chứng khoán sẽ tiếp tục được nâng lên để khẳng định là kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng, chủ yếu cho nền kinh tế.

“Đây là yêu cầu lớn, đòi hỏi toàn thị trường chứng khoán phải nâng cao chất lượng hoạt động, hoàn thiện cơ chế, tăng cường quản trị công ty minh bạch và củng cố niềm tin của nhà đầu tư, chú trọng phát triển bền vững, phát triển xanh, nhằm thu hút và sử dụng vốn hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam được nâng hạng”, bà Phương khẳng định.

UBCKNN tập trung 4 nhóm giải pháp giai đoạn tới

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính về phát triển thị trường chứng khoán minh bạch, bền vững, thời gian qua UBCKNN liên tục hoàn thiện khung khổ pháp lý về quản trị công ty theo thông lệ tốt của OECD. Mức độ tuân thủ của doanh nghiệp niêm yết tiếp tục cải thiện; nhiều doanh nghiệp chủ động áp dụng các mô hình quản trị tiên tiến, công bố thông tin đầy đủ hơn, minh bạch hơn.

Để thúc đẩy chuyển đổi xanh, Bộ Tài chính đã ban hành và triển khai Danh mục Phân loại xanh – một công cụ chính sách quan trọng nhằm nhận diện, đánh giá và thúc đẩy các dự án đầu tư thân thiện môi trường. UBCKNN phối hợp với các đơn vị cũng đã ban Bộ Sổ tay về triển khai và công bố thông tin ESG; bên cạnh đó là liên tục đẩy mạnh hợp tác quốc tế, trao đổi kỹ thuật, tổ chức hội thảo với các tổ chức quốc tế cho các doanh nghiệp, nhằm thúc đẩy chuẩn mực ESG tại Việt Nam.

Trên thế giới, ngày càng nhiều doanh nghiệp thiết lập báo cáo phát triển bền vững riêng, lồng ghép thông tin ESG vào báo cáo thường niên, phản ánh mối liên hệ giữa phát triển bền vững, hiệu quả hoạt động và lợi nhuận. Tại Việt Nam, nhà đầu tư trong nước và quốc tế cũng dành sự quan tâm lớn tới cơ hội đầu tư xanh, nhất là khi ESG ngày càng trở thành tiêu chí quan trọng để đánh giá rủi ro trước khi đầu tư. Vì thế, quản trị công ty tốt, minh bạch công bố thông tin, phát triển bền vững, việc nâng cấp báo cáo ESG tác động đến khả năng thu hút vốn, mở rộng thị trường và nâng cao lợi thế cạnh tranh của chính các doanh nghiệp.

Mặc dù vậy, thực trạng quản trị công ty, hay triển khai các giải pháp phát triển bền vững, ESG của Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn đầu. Cùng với việc thay đổi tư duy về quản trị công ty, phát triển bền vững, bà Phương nhấn mạnh cần nhiều nỗ lực hơn nữa từ nhiều phía: từ cơ quan quản lý, các Sở giao dịch, đến các tổ chức trong và ngoài nước, và đặc biệt là chính sự hành động của các doanh nghiệp.

“Trong thời gian tới, tôi đề nghị các Sở giao dịch, các đơn vị liên quan và các doanh nghiệp cần tiếp tục có các giải pháp mang tính đột phá hơn nữa. Các Sở giao dịch cần có giải pháp thiết thực, đề xuất với cơ quan quản lý để đưa Thẻ điểm Quản trị công ty của Việt Nam vào top đầu của ASEAN. Đồng thời, các doanh nghiệp niêm yết cần chú trọng hơn nữa việc thực hành quản trị công ty gắn với ESG, áp dụng và thực hành các thông lệ tốt và chuẩn mực tốt về phát triển bền vững”, Chủ tịch UBCKNN kiến nghị.

Toàn cảnh Hội nghị Doanh nghiệp Niêm yết và Lễ trao giải Cuộc bình chọn Doanh nghiệp Niêm yết năm 2025 ngày 03/12 (Ảnh: Lê Toàn)

Với vai trò là cơ quan quản lý nhà nước, dưới sự chỉ đạo của Bộ Tài chính, UBCKNN sẽ tiếp tục đồng hành cùng thị trường và cộng đồng doanh nghiệp niêm yết và tập trung triển khai 4 nhóm giải pháp.

Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý theo hướng minh bạch, hiệu quả và phù hợp thông lệ quốc tế.

Thứ hai, triển khai hiệu quả các đề án, kế hoạch, chương trình lớn mà Chính phủ và Bộ Tài chính đã chỉ đạo như: Triển khai hiệu quả Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030; Đề án Nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam của Chính phủ và Kế hoạch triển khai Đề án của Bộ; Đề án tái cấu trúc cơ sở nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ đầu tư chứng khoán; tiếp tục phối hợp hiệu quả với các đơn vị, tổ chức quốc tế để triển khai kế hoạch nâng hạng theo lộ trình và hướng tới các chuẩn mực cao hơn.

Thứ ba, đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý, giám sát, ứng dụng công nghệ hiện đại và dữ liệu lớn; tiếp tục nâng cấp hạ tầng của thị trường; và nghiên cứu triển khai các sản phẩm, dịch vụ mới. Tăng cường giám sát, nâng cao tính tuân thủ, kỷ cương kỷ luật thị trường, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Thứ tư, cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp huy động vốn, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Đồng thời, tiếp tục thúc đẩy các chương trình về quản trị công ty, phát triển bền vững, tăng cường đào tạo, hỗ trợ và vinh danh các doanh nghiệp điển hình.