Thép Vicasa – VNSteel (VCA) đổi chủ, đổi hướng đi

Kiện toàn bộ máy sau thương vụ thoái vốn

Ngày 07/10/2025, Tổng công ty Thép Việt Nam – CTCP (VNSteel, mã TVN) đã bán đấu giá thành công gần 9,9 triệu cổ phần của Công ty cổ phần Thép Vicasa – VNSteel (mã VCA) theo phương thức đấu giá công khai theo lô tại Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, với giá trị thu về 126,26 tỷ đồng. Có hai nhà đầu tư đăng ký tham gia, song chỉ một nhà đầu tư được phân phối toàn bộ số cổ phần VCA chào bán.

Không lâu sau thương vụ này, Thép Vicasa – VNSteel công bố kế hoạch tổ chức Đại hội đồng cổ đông bất thường năm 2025 vào ngày 26/12, với nhiều nội dung quan trọng. Đáng chú ý, Công ty sẽ đổi tên thành Công ty cổ phần Thép Vicasa, do VNSteel chấm dứt hợp đồng chuyển quyền sử dụng nhãn hiệu.

Cùng với sự thay đổi về thương hiệu, Đại hội đồng cổ đông dự kiến kiện toàn bộ máy quản trị Thép Vicasa – VNSteel cho giai đoạn tới, trong bối cảnh phần lớn lãnh đạo hiện tại là người của VNSteel. Công ty đã nhận được đơn từ nhiệm chức danh Chủ tịch Hội đồng quản trị của ông Nguyễn Phú Dương, cùng bốn thành viên Hội đồng quản trị gồm ông Hoàng Ngọc Chiến, ông Dương Văn Hà, ông Ngô Tiến Thọ và ông Nguyễn Bảo Giang.

Trên cơ sở đó, Thép Vicasa – VNSteel dự kiến trình cổ đông bầu bổ sung ba thành viên Hội đồng quản trị nhiệm kỳ 2023 – 2028. Danh sách ứng viên có sự xuất hiện của ông Bùi Tuấn Anh, Giám đốc Kinh doanh Công ty TNHH Dịch vụ và Đầu tư Hoàng An – nhà đầu tư đã mua trọn lô gần 9,9 triệu cổ phần VCA trong đợt đấu giá vừa qua. Sau giao dịch, ông Bùi Tuấn Anh trở thành cổ đông lớn nhất của Thép Vicasa – VNSteel, nắm giữ 65% vốn điều lệ.

Cùng được đề cử vào Hội đồng quản trị còn có ông Nguyễn Bảo Khánh, hiện là Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH Dịch vụ và Đầu tư Hoàng An, đồng thời là thành viên Hội đồng quản trị kiêm Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn VAS Nghi Sơn; ông Phạm Quý Giáp, Giám đốc Khối Kỹ thuật Dự án Công ty cổ phần Tập đoàn VAS Nghi Sơn, đồng thời là thành viên Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Thép Đà Nẵng. Hai nhân sự này hiện không nắm giữ cổ phiếu VCA.

Song song với việc tái cấu trúc Hội đồng quản trị, Thép Vicasa – VNSteel cũng tiến hành thay đổi nhân sự Ban kiểm soát. Công ty dự kiến trình Đại hội đồng cổ đông miễn nhiệm chức danh Trưởng ban Kiểm soát đối với bà Ngô Thị Minh Nguyệt, cùng hai thành viên Ban kiểm soát là ông Đặng Minh Đức và ông Nguyễn Bạch Đường.

Ở chiều ngược lại, Thép Vicasa – VNSteel dự kiến bầu bổ sung ba thành viên Ban kiểm soát mới, đều là các nhân sự đang công tác tại nhóm doanh nghiệp liên quan đến Tập đoàn VAS. Cụ thể, ông Nguyễn Hoàng Long hiện là Phó phòng Kế toán Tập đoàn VAS Nghi Sơn; bà Bùi Thị Đoan Thục là Kế toán tổng hợp Tập đoàn VAS Nghi Sơn; bà Lê Thị Mộng Tuyền hiện giữ chức Phó phòng Tài chính – Kế toán Công ty cổ phần Thép VAS Tuệ Minh.

Tập đoàn VAS Nghi Sơn và Thép VAS Tuệ Minh thuộc Tập đoàn VAS – doanh nghiệp được thành lập từ năm 1998, hoạt động cốt lõi trong lĩnh vực sản xuất thép.

Hiện Tập đoàn VAS sở hữu hệ thống nhà máy luyện phôi và cán thép với tổng công suất thiết kế khoảng 4,35 triệu tấn phôi thép vuông và 2,5 triệu tấn thép xây dựng mỗi năm. Bên cạnh đó, Tập đoàn VAS còn đầu tư hệ thống cảng biển, bến bãi với năng lực xếp dỡ trên 15 triệu tấn hàng hóa rời mỗi năm và hơn 100.000 TEU hàng container. Sản phẩm thép của Tập đoàn đã được xuất khẩu sang nhiều thị trường như Campuchia, Singapore, Indonesia, Malaysia, Philippines, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc…

Trong khi đó, Công ty TNHH Dịch vụ và Đầu tư Hoàng An – doanh nghiệp có liên quan đến cổ đông lớn nhất của Thép Vicasa – VNSteel – được thành lập năm 2011, hoạt động chính trong lĩnh vực bán buôn kim loại và quặng kim loại, đồng thời mở rộng sang các mảng dịch vụ vận tải nội địa, cho thuê xe, văn phòng và kho bãi.

Như vậy, sau khi VNSteel hoàn tất thoái vốn và chấm dứt quyền sử dụng nhãn hiệu, Thép Vicasa – VNSteel đang bước vào giai đoạn chuyển đổi căn bản cả về thương hiệu, cơ cấu sở hữu lẫn bộ máy quản trị, đồng thời ghi nhận sự hiện diện ngày càng rõ nét của một hệ sinh thái mới.

Bài toán kinh doanh trong bối cảnh phải di dời nhà máy

Thép Vicasa – VNSteel đang bước vào giai đoạn chuyển đổi căn bản cả về thương hiệu, cơ cấu sở hữu lẫn bộ máy quản trị.

Ngày 09/5/2025, Thép Vicasa – VNSteel nhận được Quyết định số 1515/QĐ-XPHC của UBND tỉnh Đồng Nai về việc xử phạt vi phạm hành chính do không có giấy phép môi trường. Nguyên nhân là Công ty thuộc diện phải di dời để Khu công nghiệp Biên Hòa I chuyển đổi công năng theo chủ trương của tỉnh Đồng Nai, nên các cơ quan chức năng không cấp giấy phép môi trường cho doanh nghiệp.

Do đó, Thép Vicasa – VNSteel bị đình chỉ hoạt động của các nguồn phát sinh chất thải không có giấy phép môi trường trong thời hạn 3,75 tháng kể từ ngày nhận quyết định xử phạt. Đồng thời, Công ty bị buộc phải di dời đến địa điểm phù hợp với quy hoạch, phân vùng môi trường và khả năng chịu tải của môi trường được cấp có thẩm quyền phê duyệt, do không còn phù hợp với quy hoạch tỉnh Đồng Nai.

Điều này khiến hoạt động kinh doanh của Thép Vicasa – VNSteel bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Trong quý III/2025, Công ty ghi nhận doanh thu thuần giảm 88,68% so với cùng kỳ năm 2024, chỉ còn 43,3 tỷ đồng, chủ yếu đến từ doanh thu bán thành phẩm. Trong khi đó, chi phí quản lý vẫn gia tăng do nhiều lao động xin nghỉ việc, chi trợ cấp thôi việc tăng cùng các khoản chi phí phân bổ khác, khiến Công ty ghi nhận mức lỗ 3,5 tỷ đồng, so với mức lỗ 3,3 tỷ đồng cùng kỳ.

Nhờ hai quý đầu năm có kết quả khả quan hơn, lũy kế 9 tháng, doanh thu thuần của Thép Vicasa – VNSteel chỉ giảm 8,4% so với cùng kỳ, còn 927,9 tỷ đồng; lỗ sau thuế gần 1,6 tỷ đồng, tăng nhẹ so với mức lỗ cùng kỳ.

Năm 2025, Đại hội đồng cổ đông Thép Vicasa – VNSteel đã thông qua mục tiêu sản xuất luyện thép đạt 150.000 tấn, sản xuất cán thép đạt 105.000 tấn. Về sản lượng tiêu thụ, Công ty dự kiến thép cán đạt 105.000 tấn, qua đó mang về 5 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, gấp gần 5 lần so với mức 1,04 tỷ đồng của năm 2024.

Thép Vicasa – VNSteel cho biết, Công ty đã ngừng hoạt động sản xuất tại các vị trí lò luyện thép và sàn cán thành phẩm, kéo theo việc sản xuất thép cán và phôi thép cũng bị tạm dừng. Điều này khiến Công ty rất khó hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch sản xuất – kinh doanh năm 2025, dù hoạt động kinh doanh bán hàng và tiêu thụ sản phẩm vẫn đang được duy trì.

Xét trên bảng cân đối kế toán, đến cuối quý III/2025, tổng tài sản của doanh nghiệp đạt hơn 196 tỷ đồng, giảm gần 39% so với đầu năm. Trong đó, hàng tồn kho chiếm tới 82% tổng tài sản, tương đương 160,4 tỷ đồng, song gần như toàn bộ là nguyên liệu, vật liệu. Công ty đã bán hết hàng tồn kho là thành phẩm và bán thành phẩm trong quý III.

Việc hàng tồn kho chủ yếu là nguyên liệu, vật liệu trong bối cảnh chưa thể tái khởi động sản xuất khiến khả năng chuyển hóa thành doanh thu trong ngắn hạn của Thép Vicasa – VNSteel bị hạn chế.

Đối với dự án di dời nhà máy từ Khu công nghiệp Biên Hòa I đến địa điểm mới, trong tờ trình cổ đông, Thép Vicasa – VNSteel cho hay, tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 1.500 – 2.000 tỷ đồng. Thời gian thực hiện từ năm 2025 đến 2027, chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn 1 bao gồm lựa chọn và thuê đất tại địa điểm mới; đầu tư xây dựng nhà xưởng, văn phòng; đầu tư một số máy móc, thiết bị cần thiết. Giai đoạn 2 là triển khai di dời nhà xưởng, máy móc, thiết bị và văn phòng về địa điểm mới.

Hội đồng quản trị và Ban điều hành Thép Vicasa – VNSteel được ủy quyền quyết định tổng vốn đầu tư thực tế của dự án theo chủ trương đã được Đại hội đồng cổ đông thông qua; tìm kiếm đối tác, phê duyệt các hợp đồng, giao dịch liên quan và quyết định phương án huy động vốn cụ thể, đồng thời giải quyết các vấn đề phát sinh khác.

Trong văn bản gửi Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM ngày 29/10, Thép Vicasa – VNSteel cho biết, doanh nghiệp đã tìm kiếm và sàng lọc một số địa điểm phù hợp tại các khu công nghiệp trong và ngoài tỉnh Đồng Nai, đồng thời tiến hành thương lượng việc thuê đất với ban quản lý các khu công nghiệp.