Tăng công suất, vẫn thiếu chủng loại đá thiết yếu
Việc Chính phủ đồng loạt ban hành Nghị quyết 168/NQ-CP và 02/2025/NQ-CP vào ngày 11/6/2025 đã mở ra hướng giải quyết căn cơ cho bài toán thiếu vật liệu xây dựng tại Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Đây được xem là yếu tố quyết định để công trình hạ tầng hàng không lớn nhất cả nước có thể hoàn thành đúng tiến độ vào cuối năm 2025 theo chỉ đạo của Thủ tướng.
Tỉnh Đồng Nai hiện có 23 mỏ đá đang hoạt động với tổng công suất theo giấy phép khoảng 20 triệu m³/năm. Tuy nhiên, do những vướng mắc về thủ tục đất đai, đầu tư và môi trường, lượng khai thác thực tế chỉ đạt khoảng 11,5 triệu m³/năm. Trong khi đó, các công trình trọng điểm – đặc biệt là Sân bay Long Thành – đang đẩy mạnh thi công, dẫn đến tình trạng thiếu hụt cục bộ nguồn cung vật liệu.
Trước tình hình này, hai nghị quyết của Chính phủ cho phép các mỏ đá cung cấp cho dự án sân bay được tạm thời tăng 50% công suất so với giấy phép và tiếp tục khai thác song song với quá trình hoàn thiện hồ sơ pháp lý.
Theo ông Trần Trọng Toàn – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Nai, hiện có 10 trong số 14 mỏ đang cung cấp đá cho dự án đề xuất được áp dụng cơ chế đặc thù. Nếu được chấp thuận, lượng đá khai thác bổ sung từ nay đến cuối năm 2025 sẽ đạt hơn 4,2 triệu m³ – vượt hơn 822.000 m³ so với tổng nhu cầu của dự án.
Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một khoảng trống đáng kể về mặt chủng loại. Mặc dù tổng lượng đá có thể vượt nhu cầu, nhưng hiện mới đáp ứng được hơn 3 triệu m³ đạt chuẩn, còn thiếu khoảng 416.000 m³ thuộc 4 nhóm chính như đá dăm 0x25mm, đá mi bụi, đá mi sàng, đá 1×2 và 2×4. Nếu các nhà thầu từ chối nhận phần đá được cấp từ cụm mỏ Thạnh Phú – Thiện Tân do lý do khoảng cách, con số thiếu hụt có thể tăng lên hơn 726.000 m³.
Ông Hoàng Mạnh Chí – Phó Giám đốc Ban Quản lý Dự án Sân bay Long Thành cho biết việc phân khai, ký kết hợp đồng và vận chuyển vật liệu vẫn còn chậm trễ, phần lớn do thiếu sự phối hợp nhịp nhàng giữa nhà thầu và chủ mỏ. “Nhiều nhà thầu ký hợp đồng theo nhu cầu tổng thể nhưng lại không xét đến khả năng sản xuất thực tế và tiến độ giao hàng của các đơn vị khai thác”, ông phân tích.
Từ nay đến cuối năm 2025, dự án cần thêm khoảng 3,4 triệu m³ đá, tương đương 600.000 m³ mỗi tháng. Ban quản lý dự án đang yêu cầu các nhà thầu nhanh chóng ký hợp đồng với các mỏ theo phân khai mới để đảm bảo nguồn cung đúng loại và đủ khối lượng.
Phân bổ linh hoạt, tránh đứt gãy nguồn cung
Với hàng loạt dự án trọng điểm quốc gia đang đồng loạt triển khai tại Đồng Nai, việc bảo đảm ổn định nguồn vật liệu xây dựng, đặc biệt là đá, đóng vai trò tối quan trọng để kịp thời giải ngân vốn đầu tư công và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.
Trước tình trạng “căng” về tiến độ ở dự án Sân bay Long Thành, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã đề xuất UBND tỉnh yêu cầu các nhà thầu báo cáo chi tiết khối lượng đá đã nhận, đã sử dụng và phần còn thiếu. Từ đó, Sở sẽ phối hợp cùng các mỏ điều chỉnh lại kế hoạch phân khai một cách sát sao, hợp lý hơn, tránh tình trạng đá thừa nơi này, thiếu nơi khác.
Cùng với đó, các cơ quan chức năng địa phương được giao nhiệm vụ hỗ trợ chủ mỏ đẩy nhanh quá trình hoàn thiện thủ tục pháp lý để đủ điều kiện nâng công suất theo quy định.
Theo đại diện Tổng công ty Vinaconex – một trong những nhà thầu lớn tại dự án cho biết doanh nghiệp hiện đã ký hợp đồng cung ứng 540.000 m³ đá, nhưng vẫn còn 190.000 m³ chưa được vận chuyển về công trường. Trong khi đó, một số loại đá như mi bụi, mi sàng phục vụ kết cấu nền vẫn khan hiếm. Do đó, Vinaconex kiến nghị được điều chỉnh linh hoạt theo thực tế từng chủng loại.
Tại cuộc họp mới đây với các bên liên quan, bà Nguyễn Thị Hoàng – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai nhấn mạnh yêu cầu các địa phương có mỏ đá cần tích cực phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường trong việc hướng dẫn, đôn đốc chủ mỏ hoàn tất thủ tục đúng quy định.
UBND tỉnh cũng yêu cầu các chủ mỏ đá khẩn trương hoàn thiện hồ sơ pháp lý về đất đai, đầu tư và môi trường. Đặc biệt, toàn bộ phần đá khai thác thêm theo cơ chế đặc thù chỉ được phục vụ riêng cho Dự án Sân bay Long Thành.
Mỗi tuần, các bên phải cập nhật số liệu cụ thể gồm: lượng đá tỉnh đã phân khai, đã ký hợp đồng, khối lượng đã đưa về công trường, từ đó kịp thời điều chỉnh kế hoạch, đảm bảo cung ứng đúng tiến độ, đúng loại và đủ khối lượng. Đây là điều kiện tiên quyết để dự án trọng điểm quốc gia – Cảng hàng không quốc tế Long Thành cán đích đúng thời hạn cuối năm 2025.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/bai-toan-vat-lieu-tai-dong-nai-dang-thach-thuc-tien-do-hang-loat-dai-du-an-1392456.html