Kế hoạch chào bán 150 triệu cổ phiếu của Becamex IDC đã chính thức không được thông qua, đánh dấu lần thứ hai trong năm 2025 và là lần thứ tư trong lịch sử niêm yết doanh nghiệp này thất bại trong việc huy động vốn qua kênh cổ phiếu.
Becamex IDC
Để hiểu rõ sự thận trọng của thị trường đối với Becamex IDC (max chứng khoán BCM) trong năm 2025, cần phải xem lại những nỗ lực huy động vốn trong quá khứ. Cụ thể, đợt IPO Upcom vào ngày 01/12/2017, vốn được kỳ vọng là “bom tấn”, đã thất bại nặng nề khi chỉ bán được 19 triệu cổ phần, tương đương 6,1% trong tổng số hơn 311,2 triệu cổ phần mang ra đấu giá. Nỗ lực tiếp theo vào ngày 03/01/2018 cũng không khả quan hơn khi chỉ bán thêm được 5,1 triệu cổ phiếu.
Tổng cộng sau hai đợt, Becamex IDC chỉ bán được 24 triệu cổ phiếu (7,7%), thu về vỏn vẹn 745 tỷ đồng. Giới phân tích khi đó cho rằng nguyên nhân đến từ mức giá khởi điểm cao, thông tin công bố hạn chế và cơ cấu tài chính có đòn bẩy nợ lớn, tạo ra một tiền lệ đầy thách thức.
KCN VSIP 1 – Bình Dương (cũ)
Bất chấp quá khứ, tham vọng của Becamex không hề suy giảm. Bước vào năm 2025, với nền tảng vững chắc từ kết quả kinh doanh năm 2024 đạt 2.310 tỷ đồng lợi nhuận, cùng những dự báo tích cực từ các công ty chứng khoán, Becamex đã công bố một kế hoạch còn tham vọng hơn: đấu giá 300 triệu cổ phiếu với giá khởi điểm 69.600 đồng/cổ phiếu, dự kiến thu về gần 21.000 tỷ đồng.
Số tiền này dự kiến được phân bổ vào 3 mục tiêu chính: đầu tư vào các dự án KCN trọng điểm như Cây Trường và Bàu Bàng Mở rộng, tăng vốn cho các công ty liên kết chiến lược như VSIP, và trả các khoản nợ vay, trái phiếu đến hạn.
Khu công nghiệp Bàu Bàng
Đằng sau con số khổng lồ này là một tầm nhìn chiến lược nhằm đưa Becamex thoát khỏi mô hình truyền thống. Chủ tịch Nguyễn Văn Hùng từng chia sẻ với Forbes về triết lý đằng sau việc giảm vốn Nhà nước: “Vốn nhà nước lớn quá thì xơ cứng. Vậy cứ theo cơ chế thị trường, hãy để cộng đồng cùng làm. Lúc đó, tất cả mới thật sự vận hành.” Ông nhấn mạnh việc tạo ra một sân chơi công bằng, nơi “ai quyết tâm đồng hành thì sẽ thắng”.
Tuy nhiên, kế hoạch này ngay từ đầu đã đối mặt với hai thách thức lớn. Thứ nhất, cơ cấu cổ đông quá cô đặc là một rào cản. Kể cả khi đấu giá thành công, tỷ lệ sở hữu của Nhà nước dự kiến vẫn còn tới 74%, một con số quá lớn để các nhà đầu tư tổ chức có thể giành quyền quyết định. Thứ hai, đối với nhà đầu tư cá nhân, mức giá khởi điểm bị cho là khá cao, với P/E lên tới 39 lần, một định giá đã phản ánh phần lớn kỳ vọng tương lai.
Cú sốc bất ngờ và hai lần “lỡ hẹn”
Cổ phiếu BCM rơi về 60.000 đồng mỗi cổ phiếu vào tháng 4/2025
Khi thương vụ vốn đã đối mặt với những thách thức nội tại, một yếu tố vĩ mô bất ngờ đã xen vào. Thông tin vào ngày 03/04 về việc Mỹ có thể áp thuế 46% đối với Việt Nam đã giáng một đòn mạnh vào tâm lý thị trường. Cổ phiếu BCM lao dốc hơn 20%, rơi về vùng giá 60.000 đồng/cổ phiếu. Kịch bản này khiến việc đấu giá trở nên bất khả thi, và HĐQT đã phải ra nghị quyết tạm hoãn vào ngày 11/04.
Lý giải về quyết định này tại một hội nghị với Thủ tướng, cựu CEO Phạm Ngọc Thuận cho biết kế hoạch phải tạm hoãn là do “tác động bất lợi từ thị trường tài chính toàn cầu”. Đồng thời, ông cũng kiến nghị Thủ tướng xem xét gia hạn thời gian giảm tỷ lệ vốn nhà nước để công ty có thể tận dụng thời điểm thị trường thuận lợi hơn. “Becamex cam kết nhanh chóng triển khai lại kế hoạch tăng vốn khi điều kiện thị trường cải thiện”, ông Thuận khẳng định.
Không từ bỏ, Becamex tiếp tục đưa ra phương án B với quy mô nhỏ hơn, lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản về việc chào bán 150 triệu cổ phiếu với giá khởi điểm không thấp hơn 50.000 đồng/cổ phiếu. Mục tiêu lần này là huy động tối thiểu 7.500 tỷ đồng để tiếp tục đầu tư vào các dự án (2.500 tỷ đồng), bổ sung vốn cho các công ty con, đặc biệt là liên doanh VSIP (3.330 tỷ đồng) và thanh toán các khoản nợ vay, trái phiếu đến hạn (1.670 tỷ đồng).
Thế nhưng, theo kết quả công bố ngày 17/9, kế hoạch này một lần nữa không thành khi tỷ lệ cổ đông tán thành chỉ đạt vỏn vẹn 2,85%. Nguyên nhân cốt lõi đến từ việc cổ đông Nhà nước (UBND tỉnh Bình Dương cũ), nắm giữ 95,44% vốn, đã “không có ý kiến”, một sự im lặng mang tính quyết định khiến phương án không đủ tỷ lệ thông qua.
Khu công nghiệp VSIP II
Trái ngược hoàn toàn với hai lần huy động vốn cổ phần bất thành là một bức tranh tài chính 6 tháng đầu năm 2025 khởi sắc. Doanh thu thuần đạt 4.746 tỷ đồng, tăng 141% so với cùng kỳ, kéo theo lợi nhuận sau thuế hợp nhất tăng vọt 354%, đạt 1.846,5 tỷ đồng. Động lực chính đến từ mảng kinh doanh bất động sản và khoản lãi 814,5 tỷ đồng từ các công ty liên kết, khẳng định hiệu quả từ “mỏ vàng” VSIP.
Áp lực huy động vốn của BCM được lý giải khi nhìn vào bảng cân đối kế toán. Tính đến 30/06/2025, tổng nợ vay tài chính lên tới 22.332 tỷ đồng, đẩy tỷ lệ Nợ vay/Vốn chủ sở hữu xấp xỉ 103%. Con số này cho thấy BCM đang sử dụng đòn bẩy tài chính cao để tài trợ các dự án lớn. Dù thất bại với kênh cổ phiếu, doanh nghiệp vẫn linh hoạt huy động 2.500 tỷ đồng trái phiếu thành công trong tháng 8.
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/bcm-8-nam-gian-truan-tren-san-chung-khoan-cua-ga-khong-lo-kcn-phuong-nam-4-lan-phat-hanh-co-phan-4-lan-vo-ke-hoach/35482114