Khởi đầu nhiều hoài nghi
Năm 2015, quyết định của Tập đoàn Hòa Phát (HOSE: HPG) rẽ hướng sang mảng nông nghiệp từng khiến không ít cổ đông đặt dấu hỏi hoài nghi. Bởi thời điểm đó, làn sóng “làm nông” của các tập đoàn lớn đang bùng nổ, Hoàng Anh Gia Lai của bầu Đức lập HAGL Agrico để phát triển cao su, cọ dầu, mía đường ở Việt Nam, Lào và Campuchia. Trong khi đó, Tập đoàn Vingroup dưới sự điều hành của tỷ phú Phạm Nhật Vượng cũng mạnh tay chi 2.000 tỷ đồng thành lập VinEco, hướng tới mô hình sản xuất rau sạch khép kín, áp dụng tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP. Trong bối cảnh ấy, nhiều người cho rằng Hòa Phát cũng chỉ đang chạy theo trào lưu.
Tại Đại hội cổ đông năm đó, Chủ tịch Trần Đình Long khẳng định đây không phải bước đi theo “mốt”, mà mở rộng theo đúng truyền thống của tập đoàn, đó là tổ chức sản xuất và phân phối những sản phẩm thô với số lượng lớn. Tổng giám đốc của Hòa Phát thời điểm đó là ông Trần Tuấn Dương cũng giải thích thêm: “Chúng tôi chịu áp lực rất lớn từ cổ đông. Mỗi năm Hòa Phát làm ra lợi nhuận hàng nghìn tỷ đồng nhưng không phải cổ đông nào cũng thích chia cổ tức nhiều, mà họ muốn lợi nhuận phải được tái đầu tư. Áp lực cho Hòa Phát phải đi tìm ngành hàng mới để tạo nên lợi nhuận trong tương lai ngày càng lớn hơn”.
Từ đó, mục tiêu 10 năm được Hòa Phát đặt ra là đạt 10% thị phần thức ăn chăn nuôi và lọt nhóm 5 doanh nghiệp dẫn đầu.
Thực tế sau một thập kỷ
Sau 10 năm phát triển, Hòa Phát đang chuẩn bị đưa pháp nhân phụ trách toàn bộ mảng nông nghiệp là Công ty CP Phát triển Nông nghiệp Hòa Phát (HPA) lên sàn chứng khoán.
Nhìn lại kết quả sau mười năm “vừa làm vừa học” của Hoà Phát, mảng thức ăn chăn nuôi hiện tại đang đứng thứ 13 thị phần trong nước, tuy còn cách khá xa mục tiêu top 5 do chịu sức ép từ những “ông lớn” ngoại như CP hay Cargill, Hòa Phát cũng đã kịp thiết lập mạng lưới khoảng 600 đại lý trải khắp cả nước và vận hành hai nhà máy lớn tại Hưng Yên và Đồng Nai với công suất thiết kế 600.000 tấn/năm. Đáng chú ý, nhà máy Đồng Nai đã đạt chứng nhận GlobalGAP từ năm 2023, thể hiện định hướng sản xuất chuẩn quốc tế.
Với hành trình phát triển mảng nông nghiệp của Hòa Phát, điểm đang chú ý nhất nằm ở quyết định chiến lược chuyển trọng tâm từ thức ăn chăn nuôi sang chăn nuôi heo. Bước ngoặt này đã biến mảng nông nghiệp của Hòa Phát thành một trong những tên tuổi hàng đầu ngành chăn nuôi tại Việt Nam.
Trong nửa đầu năm 2025, Nông nghiệp Hòa Phát ghi nhận doanh thu thuần 4.227 tỷ đồng, vượt cả Công ty CP Nông nghiệp BAF Việt Nam (2.510 tỷ) và tiệm cận Masan MEATLife (4.409 tỷ), dù còn kém Dabaco (7.429 tỷ).
Tuy nhiên, nếu xét về lợi nhuận, bức tranh của Nông nghiệp Hòa Phát gây ấn tượng với 939 tỷ đồng sau thuế, tăng gấp 2,3 lần so với cùng kỳ 2024. Con số này cao gấp nhiều lần BAF và Masan MEATLife, chỉ thấp hơn chút ít so với Dabaco dù doanh thu của đối thủ này cao hơn đáng kể. Kết quả này cho thấy Hòa Phát đã tối ưu tốt chuỗi giá trị và vận hành, biến lĩnh vực từng bị nghi ngờ thành mảng kinh doanh sinh lời mạnh.
Nhìn lại kết quả sau 10 phát triển bất chấp sự hoài nghi của Hòa Phát đang cho thấy đây không phải cuộc chơi theo phong trào. Sau quá trình bền bỉ, tập đoàn thép lớn nhất Việt Nam đã xây dựng được mảng nông nghiệp với vị thế riêng, đủ sức cạnh tranh với những doanh nghiệp đầu ngành.
Trái ngược với Hòa Phát, những quyết định của bầu Đức hay tỷ phú Phạm Nhật Vượng về phát triển nông nghiệp trong năm 2015 lại chưa mang lại hiệu quả như mong đợi. Trong đó, HAGL Agrico cũng đã phải đưa cho Thaco tiếp quản từ năm 2021, trong khi Vingroup cũng đã nhượng VinEco cho Masan từ năm 2019 để tập trung cho giấc mơ lớn hơn mang tên VinFast.
Trong khi đó, chỉ riêng quyết định “gieo hạt” từ năm 2015 của Chủ tịch Trần Đình Long giờ đây đã trở thành một trong những trụ cột quan trọng, góp phần đa dạng hóa nguồn thu và giảm phụ thuộc vào thép, lĩnh vực vốn nhạy cảm với chu kỳ kinh tế.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/bi-nghi-ngo-chay-theo-trao-luu-chu-tich-hoa-phat-tran-dinh-long-cho-thay-su-khac-biet-1403182.html
