Ngày 30/7/2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường báo cáo và xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ về triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng cụ thể như sau:
Với dân số 1,41 tỷ người năm 2024, Trung Quốc luôn đối mặt với thách thức lớn trong việc bảo đảm nguồn cung lương thực, thực phẩm, đặc biệt là thịt lợn – loại thực phẩm chiếm hơn 60% tổng lượng thịt tiêu thụ trong nước. Trung Quốc là nước sản xuất và tiêu thụ thịt lợn lớn nhất thế giới, chiếm gần 50% sản lượng toàn cầu, nhưng trong nhiều năm qua, phát triển chăn nuôi lợn gặp rất nhiều khó khăn do chăn nuôi quy mô nhỏ lẻ, dịch bệnh.
Tờ trình của Bộ Nông nghiệp và Môi trường gửi lên Chính phủ
Đặc biệt khi dịch tả lợn châu Phi xảy ra gây tổn thất lớn cho ngành chăn nuôi làm giảm đàn lợn và tăng giá thành. Mặt khác, quỹ đất nông nghiệp hạn chế và ô nhiễm môi trường từ chăn nuôi đã cản trở việc mở rộng sản xuất. Dịch tả lợn Châu phi, được ghi nhận lần đầu tại Trung Quốc vào tháng 8/2018, đã làm thiệt hại khoảng 40-50% tổng đàn lợn (tương đương 200-250 triệu con) và khoảng 40% trang trại chăn nuôi lợn nhỏ lẻ phải đóng cửa trong giai đoạn 2018-2019… dẫn đến sự giảm nghiêm trọng nguồn cung thịt lợn từ 54 triệu tấn (năm 2018) xuống còn 36 triệu tấn (năm 2019). Áp lực nguồn cung đã làm giá thịt lợn tăng vọt (tăng 300% vào tháng 11/2019 so với cùng kỳ 2018).
Để giải quyết những thách thức trên, chính phủ Trung Quốc đã thúc đẩy các giải pháp ứng dụng công nghệ cao, hiện đại hóa trong chăn nuôi nhằm bảo đảm an ninh lương thực và bảo vệ môi trường. Trong bối cảnh đó, năm 2018, Trung Quốc bắt đầu triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. Đến nay, Trung Quốc đã có hơn 2.000 mô hình, gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi lợn; cung cấp hàng năm khoảng 2,65 triệu con nái sinh sản, hơn 30 triệu con lợn thịt.
Một số mô hình đang triển khai hiệu quả tại Trung Quốc như tập đoàn Long Hoa bán 1 triệu lợn thịt hàng năm, tập đoàn Dongrui bán 1 triệu lợn thịt, tập đoàn Huber Zhongxin Kaiwei với “chung cư” nuôi lợn cao 26 tầng… Điển hình nhất là mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng của Tập đoàn Muyuan, năm 2024 với 392 công ty con, 1173 trang trại và 71 tòa nhà cao tầng nuôi lợn đã phát triển tới 24 tỉnh, 105 thành phố, 219 huyện và 1326 thôn; tổng số lợn xuất chuồng là 75,23 triệu con, cung cấp 5,34 triệu tấn lợn.
Mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng có nhiều ưu điểm nổi trội so với chăn nuôi truyền thống. Mô hình này đã áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ hiện đại, chăn nuôi thông minh như: AI, Blocchain, ICT, tự động hóa, giám sát bằng cảm biến, thu thập hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực nhằm phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh, ước lượng tăng khối lượng lợn theo ngày, khối lượng xuất bán.
Một dự án trại tầng của Tập đoàn Muyuan
Hệ thống cho ăn chính xác và tự động giúp kiểm soát lượng ăn theo thể trạng và nhu cầu, tối ưu được chi phí chăn nuôi. Mức độ an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh được nâng cao thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải, khí thải thông minh. Trong đó, hệ thống xử lý nước thải, chất thải vừa giúp tiết kiệm nước, giảm phát thải, vừa tạo ra phân bón hữu cơ phục vụ sản xuất nông nghiệp.
Hệ thống quản lý môi trường không khí thông qua hệ thống lọc khí 04 lớp nhằm loại bỏ trên 95% mùi hôi từ trang trại lợn, khử khuẩn triệt để không khí thải ra, đảm bảo không khí sạch mầm bệnh đồng thời ngăn ngừa từ xa các mầm bệnh nguy hiểm trên lợn như virus dịch tả lợn Châu Phi (ASF), hội chứng rối loạn sinh sản và hô hấp trên lợn (PRRS), bệnh tiêu chảy cấp tính trên lợn (PED),…
Ngoài ra, mô hình còn tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung; rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng, tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần; tiết kiệm nhân công (một nhân công có thể giám sát 2.000 con lợn); nâng cao hiệu quả chăn nuôi. Lợn được nuôi trong môi trường gần như tối ưu nên tỷ lệ nuôi sống, khả năng sinh trưởng, sinh sản cao; tiêu tốn thức ăn thấp hơn so với các mô hình chăn nuôi lợn thông thường. Mô hình này bước đầu đã góp phần giải quyết bài toán về an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh, bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn tại Trung Quốc.
Tại Việt Nam, Luật Chăn nuôi khuyến khích cơ sở chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao, công nghệ tiên tiến, công nghệ mới để nâng cao năng suất, chất lượng và bảo đảm an toàn sinh học, bảo vệ môi trường. Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị đã yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ số để tối ưu hóa quy trình sản xuất, quản lý môi trường.
Đề án “Phát triển công nghiệp chuỗi trại và xử lý chất thải chăn nuôi đến năm 2030” (tại Quyết định số 587/QĐ-TTg ngày 01/7/2024) đã định hướng các giải pháp đổi mới công nghệ về quy trình chăn nuôi, xử lý chất thải và chuỗi trại chăn nuôi theo hướng tự động hóa, đảm bảo an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh và bảo vệ môi trường.
Năm 2024, Việt Nam đã ban hành TCVN 14209:2024 trại nuôi lợn nhiều tầng – quy định các tiêu chuẩn về quy mô chăn nuôi và các hạng mục của trại nuôi lợn nhiều tầng: quy trình chăn nuôi, vệ sinh thú y, an toàn sinh học và xử lý chất thải. Đặc biệt, Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045 (tại Quyết định 1520/QĐ-TTg ngày 6/10/2020), đặt mục tiêu hiện đại hóa ngành chăn nuôi, nâng cao năng suất, chất lượng và khả năng cạnh tranh, đồng thời đảm bảo an toàn sinh học và bảo vệ môi trường.
Chăn nuôi lợn là ngành chăn nuôi chủ lực của Việt Nam, chiếm tỷ trọng 62-65% tổng sản lượng thịt hai loại. Năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đạt 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu, đứng thứ 6 thế giới. Tiêu thụ thịt lợn của người Việt Nam đứng thứ 4 thế giới và tăng từ 30 kg thịt xẻ/người/năm (năm 2021) lên 37,04 kg thịt xẻ/người/năm (năm 2024) đáp ứng mục tiêu Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1520/QĐ-TTg ngày 06/10/2020. Năm 2019-2020, trong bối cảnh chăn nuôi quy mô nhỏ, lẻ còn chiếm tỷ trọng lớn, các chi tiêu kinh tế, kỹ thuật chưa cao nên chưa đáp ứng tốt các tiêu chuẩn về an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh. Vì vậy, khi dịch tả lợn Châu Phi xảy ra đã tiêu hủy hơn 9 triệu con lợn, gây tổn thất hơn 30 nghìn tỷ đồng.
Tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng có thời điểm tăng tới 105 nghìn đồng/kg đã tác động trực tiếp lên chỉ số giá tiêu dùng CPI trong nước tăng tới 6,73%. Vì vậy, khi nguồn cung và giá thịt lợn thay đổi đã ảnh hưởng trực tiếp đến phát triển kinh tế, xã hội và chỉ số CPI tiêu dùng trong nước.
Hiện nay, đã có 02 đơn vị là Công ty CP Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty CP Xuân Thiện Thanh Hóa gửi văn bản tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường xin ý kiến về triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. Trong đó, Công ty CP Nông nghiệp BAF Việt Nam đã hợp tác chiến lược với Tập đoàn Muyuan, Trung Quốc – đơn vị chăn nuôi lợn lớn nhất thế giới, nổi bật với mô hình trại chăn nuôi lợn nhiều tầng – đề xuất Dự án an tổ hợp trại chăn nuôi lợn 06 tầng thông minh tại Tây Ninh. Dự án có quy mô 64 nghìn lợn nái sinh sản, sản xuất 1,6 triệu lợn thương phẩm/năm; tổng mức đầu tư ước tính hơn 12.000 tỷ đồng. Dự án, sau khi Dự án hoàn thiện và đưa vào khai thác hết công suất có thể mang về cho BAF từ 12.000 đến 13.000 tỷ đồng doanh thu mỗi năm, thời gian hoàn vốn dự kiến từ 5 – 5,5 năm.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường trình Thủ tướng, Phó Thủ tướng Chính phủ cho phép triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam./.
P.V
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/bo-nnmt-xin-y-kien-thu-tuong-ve-chan-nuoi-lon-nha-tang/34221141