CCP sẽ được vận hành vào đầu năm 2027

Đó là chia sẻ của ông Nguyễn Sơn, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán (VSDC) tại sự kiện Đối thoại với chủ đề “Tiền mới, hàng mới và Cơ hội trên thị trường mới nổi” được Câu lạc bộ Nhà báo Chứng khoán Việt Nam tổ chức.

Theo ông Nguyễn Sơn, việc xây dựng cơ chế bù trừ đối tác trung tâm (CCP), đã được quy định tại Luật Chứng khoán 2019 và Luật số 56/2024/QH15. Theo kế hoạch, VSDC sẽ thành lập công ty con độc lập đảm nhận chức năng CCP, đóng vai trò là bên mua của mọi bên bán và bên bán của mọi bên mua trong giao dịch chứng khoán.

“Khi thị trường chưa có CCP, nếu một bên không có hàng hoặc không có tiền, giao dịch bị hủy sẽ ảnh hưởng lớn đến uy tín của thị trường, đặc biệt là với nhà đầu tư nước ngoài. Việc thành lập CCP sẽ giúp bảo đảm an toàn thanh toán, tăng tính minh bạch và ổn định cho thị trường”, ông Sơn phân tích.

VSDC đã cam kết với cơ quan quản lý về lộ trình triển khai CCP, theo đó dự kiến giai đoạn 1 (“go-live”) sẽ hoàn thành vào đầu năm 2027. Hiện đơn vị đang hoàn thiện đề án báo cáo Bộ Tài chính trước khi chính thức ra đời pháp nhân mới này.

“Ngoài ra, sau khi nền tảng KRX vận hành ổn định, với mức tăng trưởng của thị trường hướng tới chúng ta phải nâng cấp dung lượng hệ thống, tăng quy mô máy chủ và các tiện ích trong gói đầu tư cho phép như bán chứng khoán chờ về, giao dịch trong ngày, giao bán khống, CCP cũng được tích hợp trong đó sẽ có lộ trình ở mức độ kiểm soát rủi ro đến đâu tháo gỡ mở ra tới đó. Chúng ta sẽ từng bước đưa vào vận hành sản phẩm mà chúng ta có thể kiểm soát được rủi ro, các thành viên thị trường cùng các tổ chức Sở và Tổng Công ty cần phối hợp để đưa vào vận hành các sản phẩm này”, ông Sơn cho biết.

Chia sẻ thêm về việc xây dựng nền tảng tương tác trực tuyến (STP) giữa các ngân hàng lưu ký và công ty chứng khoán, ông Nguyễn Sơn cho biết, sau khi Việt Nam cho phép nhà đầu tư nước ngoài không phải ký quỹ 100%, nhu cầu kết nối tự động giữa các ngân hàng lưu ký và công ty chứng khoán trở nên cấp thiết, thay thế quy trình giao tiếp thủ công hiện nay

“Chúng tôi đang xây dựng nền tảng tương tác để các ngân hàng lưu ký toàn cầu và công ty chứng khoán trong nước có thể kết nối trực tiếp, tự động. Đây là một hệ thống công nghệ lớn, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các công ty chứng khoán và đặc biệt là các ngân hàng lưu ký toàn cầu”, ông Sơn nhấn mạnh.

Theo yêu cầu của Bộ trưởng Bộ Tài chính, dự án này phải hoàn thành sớm để kịp phục vụ kỳ rà soát của FTSE Russell vào tháng 3/2026, hướng tới mục tiêu nâng hạng thị trường chính thức vào ngày 21/9/2026.

“Các nhà cung cấp công nghệ cho biết nhanh nhất cũng phải đến tháng 12/2026 mới hoàn tất, vì vậy đây là áp lực rất lớn đòi hỏi chúng tôi phải tính toán và đặc biệt cần sự ủng hộ của các ngân hàng lưu ký toàn cầu”, ông Sơn chia sẻ.

Cũng trong quyết định của Bộ Tài chính, VSDC được giao xây dựng nền tảng thông tin các quỹ đầu tư nhằm phát triển ngành quản lý quỹ theo hướng minh bạch, hiện đại. Chủ tịch VSDC cho biết, đơn vị sẽ phối hợp với Ban Quản lý các công ty quản lý quỹ và quỹ đầu tư chứng khoán để hình thành cơ sở dữ liệu quỹ, đồng thời phát triển hệ thống đánh giá hiệu quả hoạt động của quỹ đầu tư theo chuẩn quốc tế.

“Chúng tôi dự kiến triển khai nền tảng này trong năm 2026, với việc xây dựng nền tảng đánh giá hiệu quả hoạt động của quỹ đầu tư một số năm và vinh danh, sẽ tạo ra những đánh giá cho các nhà đầu tư dựa trên hội đồng hoàn toàn độc lập khách quan, qua đó thu hút nhà đầu tư cá nhân đầu tư đầu tư thông qua quỹ”, ông Sơn cho biết.

Ngoài ra, VSDC sẽ nâng cấp đại lý chuyển nhượng, hoán đổi ETF. Thời gian qua, các quỹ ETF phát triển mạnh nhưng vẫn còn dư địa tốt. “Chúng tôi sẽ cố gắng trong nửa đầu năm 2026 sẽ hoàn thành hệ thống đại lý chuyển nhượng”, ông Sơn nhấn mạnh thêm.