Nhà thầu Trung Quốc vượt qua nhiều đối thủ lớn
Saudi Arabia là quốc gia đang tăng tốc đầu tư vào hạ tầng giao thông quy mô lớn nhằm hiện thực hóa mục tiêu trở thành một điểm đến du lịch toàn cầu. Trong số các dự án trọng điểm, tuyến đường sắt cao tốc Haramain, trị giá khoảng 16 tỷ USD (tương đương hơn 412.000 tỷ đồng), đóng vai trò then chốt trong việc kết nối các đô thị lớn và phục vụ hoạt động hành hương quy mô lớn mỗi năm.
Tuyến đường dài 450 km được thiết kế cho tốc độ tối đa 300 km/h, rút ngắn thời gian di chuyển giữa Mecca và Madinah xuống còn chưa đầy 2 giờ, so với 6 giờ bằng ô tô. Ngoài hai thành phố linh thiêng của Hồi giáo, Haramain còn kết nối sân bay quốc tế Jeddah và thành phố kinh tế King Abdullah – hai trung tâm phát triển đô thị và logistics quan trọng của nước này.
Ngay từ giai đoạn đầu, Saudi Arabia đã tìm kiếm sự tham gia của nhiều đối tác quốc tế đến từ Nhật Bản, Mỹ, Pháp, Anh và Hàn Quốc – những quốc gia có thế mạnh về công nghệ đường sắt cao tốc. Tuy nhiên, điều kiện tự nhiên tại vùng sa mạc Ả Rập – với khí hậu khô nóng, bão cát thường xuyên và nền nhiệt có thể vượt 50°C đặt ra thách thức lớn cho việc triển khai và vận hành dự án.
Không phải công nghệ nào cũng thích ứng được với môi trường như vậy. Các yếu tố như ăn mòn kim loại, giãn nở nhiệt, và rủi ro cát xâm lấn đường ray buộc nhà chức trách phải cân nhắc thêm các giải pháp đến từ những đối tác có kinh nghiệm với các tuyến đường sắt xuyên địa hình khó.
Được biết, Tập đoàn Cục 18 Đường sắt Trung Quốc (China Railway 18th Bureau Group Co., Ltd.) là nhà thầu chính được giao thi công tuyến Haramain, đảm nhiệm thi công một số hạng mục xây dựng quan trọng, đặc biệt là các cầu cạn và nền móng.
Ngoài yếu tố kỹ thuật, việc đảm bảo tiến độ và chi phí hợp lý được cho là những điểm khiến nhà thầu Trung Quốc được ưu tiên trong quá trình lựa chọn. Tuy nhiên, việc vận hành thương mại sau này lại được giao cho một liên doanh Tây Ban Nha, với đoàn tàu Talgo 350 đã được tùy biến cho điều kiện sa mạc.
Tuyến Haramain chính thức khai trương vào tháng 10/2018. Đây là tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên tại khu vực Trung Đông và hiện đang vận hành ổn định, phục vụ hàng triệu lượt hành khách mỗi năm, đặc biệt trong mùa hành hương Hajj.
Chân dung doanh nghiệp
Tập đoàn Cục 18 Đường sắt Trung Quốc (China Railway 18th Bureau Group Co., Ltd.) là một trong những đơn vị trụ cột của Tập đoàn Xây dựng Đường sắt Trung Quốc (CRCC) – tập đoàn đứng thứ 42 trong danh sách Fortune Global 500, xếp hạng 3 trong Top 250 nhà thầu toàn cầu do tạp chí Engineering News-Record (ENR) bình chọn, và đứng thứ 12 trong bảng xếp hạng 500 doanh nghiệp hàng đầu Trung Quốc năm 2021.
Thành lập từ năm 1958 với tiền thân là một đơn vị công trình thuộc quân đội, China Railway 18th Bureau Group có trụ sở chính đặt tại Thiên Tân, và hiện hoạt động trên nhiều lĩnh vực xây dựng hạ tầng, bao gồm đường sắt, đường bộ, cầu, hầm, metro, sân bay và các công trình dân dụng quy mô lớn. Doanh nghiệp này được xếp hạng “đặc cấp quốc gia” về năng lực tổng thầu xây dựng, sở hữu hàng chục nghìn kỹ sư và hệ thống thiết bị thi công hiện đại.
Tại Trung Quốc, tập đoàn đã góp mặt trong hàng loạt công trình giao thông quan trọng như tuyến đường sắt cao tốc Bắc Kinh – Thượng Hải, tuyến Thanh Tạng (nối Tây Ninh với Lhasa), Thành Đô – Côn Minh cùng nhiều tuyến metro và cao tốc đô thị. Trên thị trường quốc tế, China Railway 18th Bureau đã tham gia các dự án lớn tại Trung Đông, châu Phi và Đông Nam Á, bao gồm tuyến đường sắt cao tốc Haramain tại Saudi Arabia – một trong những tuyến cao tốc đầu tiên xây dựng tại khu vực sa mạc với điều kiện khí hậu khắc nghiệt.
Tính đến nay, CRCC – tập đoàn mẹ của Cục 18 đã thi công hơn 9.000 km đường sắt ở nước ngoài, chiếm khoảng 80% tổng khối lượng thi công đường sắt của Trung Quốc tại thị trường quốc tế.
Tại Việt Nam, nhà thầu Trung Quốc tìm kiếm vai trò mới
Gần đây nhất, vào chiều ngày 24/6, trong khuôn khổ Hội nghị thường niên các nhà tiên phong của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) tổ chức tại Thiên Tân, Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đã có các cuộc tiếp xúc trực tiếp với lãnh đạo ba tập đoàn hạ tầng lớn của Trung Quốc, bao gồm CRCC.
Tại các buổi làm việc, lãnh đạo các tập đoàn Trung Quốc bày tỏ mong muốn được tăng cường hợp tác đầu tư vào các dự án hạ tầng chiến lược tại Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực đường sắt xuyên biên giới. Trong đó, tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, dự kiến khởi công vào tháng 12/2025 được xác định là một trong những trọng tâm ưu tiên.
Phía Việt Nam hoan nghênh sự chủ động của các đối tác Trung Quốc, đồng thời nhấn mạnh định hướng phát triển ngành đường sắt hiện đại, đồng bộ, có năng lực nội địa hóa và hội nhập khu vực. Thủ tướng yêu cầu các doanh nghiệp Trung Quốc cần phối hợp chặt chẽ với bộ ngành và địa phương Việt Nam trong công tác chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng, quy hoạch kỹ thuật; đồng thời lưu ý đến yếu tố chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực và hình thành nền công nghiệp đường sắt quốc gia có khả năng tham gia sâu vào chuỗi giá trị.
Trong bối cảnh đó, China Railway 18th Bureau, với kinh nghiệm triển khai các tuyến đường sắt ở nhiều địa hình phức tạp, trong và ngoài Trung Quốc – được kỳ vọng sẽ đóng vai trò kỹ thuật chủ lực nếu tham gia các dự án tại Việt Nam. Việc thành lập sớm Ủy ban hợp tác đường sắt song phương Việt Nam – Trung Quốc được Thủ tướng xác định là cơ chế then chốt nhằm hiện thực hóa cam kết và đảm bảo phối hợp chặt chẽ ở cấp chuyên môn trong giai đoạn triển khai sắp tới.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/chan-dung-tap-doan-trung-quoc-danh-bai-loat-doi-thu-manh-tai-sieu-du-an-duong-sat-cao-toc-ty-do-1387270.html