Chờ cơ hội từ hàng thoái vốn

Nhiều hàng chất lượng

Báo cáo mới đây của Bộ Tài chính cho biết, theo kế hoạch, giai đoạn 2023 – 2025 sẽ thực hiện cổ phần hóa 30 doanh nghiệp, dự kiến thu về 36.823 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong các năm 2023, 2024 và quý I/2025, chưa cổ phần hóa được doanh nghiệp nào.

Khi công tác cổ phần hoá chưa có tín hiệu mới, nhà đầu tư mong đợi cơ hội từ các đợt thoái vốn nhà nước. “BVH sắp ra tin thoái vốn chưa?”, “SEA: Chờ Nhà nước thoái vốn là lên tàu, quỹ đất quá đẹp”… là những chủ đề được thảo luận khá sôi nổi trong các cộng đồng đầu tư chứng khoán gần đây.

Vài tuần trước, cổ phiếu HAX (của CTCP Dịch vụ ô tô Hàng Xanh – Haxaco) dậy sóng trước thông tin doanh nghiệp sẽ chuyển nhượng bất động sản trên đường Võ Văn Kiệt, TP.HCM, với ước tính giá chuyển nhượng không thấp hơn 180 triệu đồng/m2, tương ứng tổng giá trị chuyển nhượng không thấp hơn 1.130,8 tỷ đồng. Một bộ phận nhà đầu tư cũng “sục sôi” tìm kiếm thông tin ở Tổng công ty Dịch vụ tổng hợp Dầu khí – Petrosetco (mã PET).

Sở dĩ nhà đầu tư quan tâm tới cổ phiếu PET là bởi doanh nghiệp này có nhiều lợi điểm để có thể đầu tư, ngoài hoạt động kinh doanh cốt lõi và “tin đồn” chuyển nhượng khu đất 2 ha bên bờ sông Sài Gòn (điểm cắt bờ kênh Thanh Đa, Bình Thạnh), còn thêm chất xúc tác là thông tin Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) có kế hoạch thoái toàn bộ cổ phần (23,2% vốn điều lệ) tại Petrosetco trong năm 2025.

Petrosetco được biết đến là nhà phân phối sỉ của Samsung, Apple… Trong quý I/2025, Tổng công ty đã mở rộng danh mục sản phẩm, với nhiều thương hiệu mới như Moto, Mezu, Belkin, TCL, Transsion, Zotac… Đặc biệt, các sản phẩm tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) được kỳ vọng sẽ là điểm sáng tăng trưởng doanh thu trong dài hạn. Từ ngày 1/1/2025, Petrosetco đã chuyển đổi từ mô hình chỉ làm trung gian giao hàng sang mô hình nhập hàng và trực tiếp bán cho Samsung. Mô hình mới này kỳ vọng giúp cải thiện biên lợi nhuận cho Công ty nhưng cũng đi kèm thách thức về chi phí và vận hành. Hiện tại, Petrosetco đang trong giai đoạn thử nghiệm phân phối cho hơn 1.200 cửa hàng.

Với mảng cung cấp suất ăn (catering), hiện Petrosetco chiếm gần như toàn bộ thị phần trong ngành dầu khí, đồng thời đạt tỷ lệ trúng thầu 100% đối với dịch vụ catering cho giàn khoan quốc tế tại Việt Nam. Bên cạnh đó, Công ty đã mở rộng hoạt động sang lĩnh vực y tế thông qua việc ký kết hợp đồng cung cấp dịch vụ với nhiều bệnh viện lớn như Chợ Rẫy, Việt Đức, Ung bướu và đang lên kế hoạch mở rộng sang các bệnh viện khác và khu công nghiệp.

“Hiện tại, Tổng công ty và Tập đoàn PVN đang phối hợp chặt chẽ với đơn vị tư vấn để đẩy nhanh tiến độ thoái vốn nhà nước. Theo kế hoạch, trong tháng 4/2025, đơn vị định giá sẽ hoàn tất báo cáo sơ bộ về Petrosetco và trình lên PVN. Nếu quá trình thực hiện diễn ra thuận lợi và đúng tiến độ, việc thoái vốn dự kiến sẽ được hoàn tất trong năm nay”, Ban lãnh đạo Petrosetco chia sẻ tại đại hội cổ đông thường niên 2025.

Được nhận diện nằm trong nhóm cổ phiếu họ Gelex, cổ phiếu VGC của Tổng công ty Viglacera cũng đang được nhà đầu tư mong chờ thông tin thoái vốn Nhà nước. Sự kỳ vọng này đến từ tiết lộ của Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Xuân Dũng tại Hội nghị tổng kết năm 2024 của ngành, “kế hoạch định giá và thoái vốn tại Viglacera sẽ hoàn tất vào cuối năm 2025”.

Hiện CTCP Hạ tầng Gelex là cổ đông lớn nhất, nắm giữ 50,21% vốn Viglacera (VGC); tiếp đến là Bộ Xây dựng, với tỷ lệ sở hữu 38,58% cổ phần. Theo đó, câu chuyện thoái vốn của Viglacera được các nhà đầu tư đưa ra nhiều kịch bản, xoay quanh việc xem xét động thái của cổ đông lớn nhất liệu có gia tăng tỷ lệ sở hữu khi Nhà nước bán ra, hay sẽ xuất hiện của những nhóm nhà đầu tư mới.

Viglacera là công ty đầu ngành trong lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng, đồng thời có quỹ đất khu công nghiệp hơn 1.300 ha ở khu vực miền Bắc. Trong lĩnh vực khu công nghiệp, Tổng công ty hướng đến tệp khách hàng FDI lớn trong lĩnh vực công nghệ cao, điện tử, linh kiện và cơ khí chính xác, nổi bật với các tên tuổi như Samsung, Amkor và nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc)…

Với nền tảng cơ bản tốt, VGC là một trong những cổ phiếu nằm trong danh sách theo dõi của nhà đầu tư về câu chuyện thoái vốn. Họ kỳ vọng vào một “game lớn” sẽ diễn ra tại VGC, tương tự nhiều đợt thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp lớn, có tiềm năng – cổ phiếu tăng giá mạnh trước, trong và sau khi thương vụ thoái vốn hoàn tất, đặc biệt nếu có sự cạnh tranh từ các nhà đầu tư muốn mua lại phần vốn này.

Cổ phiếu NTP của CTCP Nhựa Thiếu niên Tiền Phong cũng được một số nhà đầu tư nhận định chưa vội tham gia nếu chưa xuất hiện “chìa khóa” thoái vốn. Hiện cổ đông nhà nước SCIC đang sở hữu 37,1% cổ phần NTP. Bên cạnh SCIC, doanh nghiệp có 3 cổ đông lớn khác là Sekisui Chemical (nắm 15%), Nhựa Thiếu niên Tiền Phong phía Nam (nắm 14,27%) và Chủ tịch Hội đồng quản trị Đặng Quốc Dũng (nắm 6,87% vốn). Nhà đầu tư kỳ vọng, nếu “ôm” trọn lô cổ phiếu thoái vốn từ SCIC, cổ đông Nhật Bản có thể nắm quyền chi phối tại Nhựa Tiền Phong.

Giá thoái vốn, yếu tố quyết định sức hấp dẫn của “game”

SCIC đã công bố kế hoạch thoái vốn tại 31 doanh nghiệp trong đợt I/2025, trong đó có thương vụ thoái vốn đáng chú ý tại FPT, NTP, QTP, SEA, DMC… Trong danh sách này, một số doanh nghiệp đã thoái vốn nhà nước lần 2, lần 3 nhưng chưa thành.

Trong đó, DMC ghi nhận lần thứ ba thoái vốn bất thành vào tháng 4 vừa qua. Theo kế hoạch, SCIC bán đấu giá gần 12,1 triệu cổ phiếu DMC với giá khởi điểm là gần 1.531,5 tỷ đồng, tương đương 127.046 đồng/cổ phiếu. Ở thời điểm công bố thông tin thoái vốn, DMC có những phiên tăng trần mạnh mẽ. Tuy nhiên, đến thời hạn 29/4/2025, hệ thống chào bán cạnh tranh của Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE) ghi nhận không có nhà đầu tư nào đăng ký tham gia.

Trước đó, cuộc đấu giá này “đổ bể” vào tháng 2/2025 do không có nhà đầu tư tham gia. Giá khởi điểm cho mỗi cổ phần tại lần đấu giá này rơi vào khoảng 127.046 đồng/cổ phiếu. Năm 2019, SCIC cũng từng thất bại trong việc bán toàn bộ 34,71% vốn tại DMC do không có nhà đầu tư tham gia. Trong lần đấu giá này, mức giá khởi điểm đưa ra là 119.600 đồng/cổ phần, tương ứng tổng số tiền hơn 1.440 tỷ đồng cho lô cổ phiếu, cao hơn nhiều so với thị giá DMC thời điểm đó.

Trên thị trường chứng khoán, DMC đi ngang vùng giá 62.000 đồng/cổ phiếu và có nhịp tăng trong khoảng tháng 3, có lúc lên gần 71.000 đồng/cổ phiếu. So với mức giá này, giá khởi điểm đấu giá cao gấp đôi.

Từ đầu năm 2025 đến nay, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) đã ra 5 thông báo về việc không tổ chức các phiên đấu giá cổ phần và chào bán cạnh tranh tại ba doanh nghiệp có vốn Nhà nước. Cụ thể như phiên đấu giá cổ phần của CTCP Cơ khí Ô tô Uông Bí và CTCP Cơ điện Uông Bí – Vinacomin (UPCoM: UEM), do Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam sở hữu, đã bị hủy.

Phiên chào bán cạnh tranh cổ phần của Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 8 (Cienco8) do SCIC nắm giữ cũng không thể tổ chức. Phiên đấu giá cổ phần của CTCP Du lịch Dầu khí Sa Pa, do Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết tỉnh Lào Cai sở hữu, cũng bị hủy bỏ. Riêng với Cienco8, SCIC đã hai lần công bố hủy tổ chức đấu giá cổ phần.

Thoái vốn nhà nước giúp tăng cung hàng trên thị trường, trong đó có nhiều hàng hoá chất lượng là chờ đợi của phần đông nhà đầu tư tham gia thị trường. Dĩ nhiên, việc thoái vốn có thể không diễn ra đúng như kế hoạch do các yếu tố khách quan hoặc các thủ tục pháp lý, hoặc quá trình định giá tài sản, đặc biệt là đất đai có thể phức tạp và mất thời gian. Mức giá thoái vốn cũng sẽ ảnh hưởng lớn đến sự hấp dẫn của loại “game” này.

Thị trường chứng khóa vừa có nhịp hồi phục tích cực sau cú sốc thuế quan từ Mỹ, giúp nhiều cổ phiếu trở lại vùng đỉnh. Nhiều môi giới lâu năm cho rằng, câu chuyện cổ phiếu tăng tiếp 20% từ vùng đỉnh sẽ thường xuyên được nhắc đến trong thời gian tới. Cổ phiếu vượt đỉnh thường nhờ các chất xúc tác mạnh như M&A, thoái vốn, hoặc từ kinh doanh tăng trưởng mạnh do giá đầu ra tăng, nhà máy – sản phẩm mới, ngành bước vào chu kỳ hồi phục… Diễn biến này sẽ tập trung vào cổ phiếu đầu ngành. Đây cũng là yếu tố nhà đầu tư cần chú ý khi xem xét cơ hội tham gia “game” thoái vốn.