Chuyên gia Agriseco điểm tên 2 cổ phiếu thủy sản có lợi thế vượt trội, dự báo duy trì tăng trưởng cao thời gian tới

Triển vọng tăng trưởng sẽ phụ thuộc nhiều vào thị trường xuất khẩu chủ lực

Chứng khoán Agriseco (Agriseco Research) trong báo cáo mới đây đánh giá triển vọng tăng trưởng của nhóm thủy sản vẫn sẽ phụ thuộc nhiều vào thị trường xuất khẩu chủ lực. Hiện nay, thị trường tiêu thụ thủy sản trong nước mới chiếm khoảng 1 tỷ USD, tương đương 10% giá trị xuất khẩu.

Theo đó, một số yếu tố có thể ảnh hưởng tới triển vọng ngành giai đoạn tới có thể kể tới như giá cước vận tải, giá thức ăn chăn nuôi hay diễn biến giá thành phẩm thủy sản làm nguyên liệu trong nước.

Theo Xeneta, tình trạng thuế quan có thể sẽ bớt ảnh hưởng tới giá cước như trong năm 2025. Thực tế chỉ số giá cước vận tải đang duy trì xu hướng giảm từ sau khi tạo đỉnh vào giai đoạn tháng 8/2024 hậu căng thẳng tại khu vực biển Đỏ. Agriseco nhận định, xu hướng giảm giá cước kỳ vọng sẽ hỗ trợ cải thiện biên lợi nhuận của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu thủy sản.

Với giá thức ăn chăn nuôi, sau giai đoạn ở mức thấp nửa cuối năm 2024, các mặt hàng nông sản để sản xuất TACN có tín hiệu tạo đáy và bắt đầu hồi phục. Đây là yếu tố nhiều khả năng sẽ sớm ảnh hưởng đến chi phí nuôi trồng của các doanh nghiệp theo hướng làm thu hẹp biên lợi nhuận của cả nhóm sản xuất lẫn thương mại trong giai đoạn tới.

Theo dữ liệu từ VASEP, giá tôm thẻ nguyên liệu trong năm 2025 tăng nhẹ so với năm 2024 và duy trì ổn định, tương tự như giá xuất khẩu quý 2-3/2025. Giá cá tra nguyên liệu vào cuối quý 3/2025 có xu hướng cao hơn so với cùng kỳ các năm trước, có thể phản ánh nhu cầu xuất khẩu cao, cung và tồn kho nội địa hạn chế đã đẩy giá trong nước tăng lên ngắn hạn.

Về tác động trong năm sau, thành phẩm giá cao sẽ kích thích nuôi trồng, từ đó tăng cung trong nước vào mùa vụ tới và hỗ trợ điều chỉnh giá sản phẩm. Các nhóm có tỷ lệ tự chủ giống thấp, thuần chế biến và xuất khẩu sẽ có lợi nhuận biến động mạnh, trong khi các nhóm sở hữu chuỗi giá trị kéo dài có thể duy trì mức lợi nhuận bền bỉ hơn.

Đồng thời, nhóm phân tích Agriseco cho rằng nhu cầu nhập khẩu ở các thị trường lớn vẫn khó dự đoán nên tính rủi ro sẽ cao hơn. Các doanh nghiệp lớn trên sàn đều trong quá trình dịch chuyển đơn hàng, tuy nhiên phần lớn vẫn tập trung vào các thị trường tiêu thụ chính: Bắc Mỹ, Châu Âu và các thị trường lớn tại Đông Á.

Nhóm xuất khẩu cá da trơn kỳ vọng tiếp tục được hưởng lợi

Theo Agriseco, xu hướng xuất khẩu mới sẽ xuất hiện hậu giai đoạn chính thức áp thuế đối ứng. Tính đến năm 2024, cá rô phi vẫn là mặt hàng chủ lực trong cơ cấu xuất khẩu thủy sản của Trung Quốc sang Mỹ. Đây cũng là sản phẩm cá thịt trắng cạnh tranh trực tiếp với các sản phẩm cá da trơn (trọng tâm cá tra) của Việt Nam khi giá trị xuất khẩu của mảng này tại 2 nước là tương đương vào năm 2024.

“ Hiện nay, thủy sản Việt Nam chịu thuế đối ứng là 20% và Trung Quốc là 45%, điều này kỳ vọng sẽ tạo điều kiện cho các sản phẩm cá da trơn của Việt Nam chiếm lĩnh thị phần của cá rô phi Trung Quốc tại thị trường Mỹ trong những năm tới ”, báo cáo nêu rõ.

Ngành tôm đối mặt áp lực khi áp thêm rào cản thuế quan

Với ngành tôm, cạnh tranh xuất khẩu sẽ càng khó khăn hơn khi áp thêm rào cản thuế quan. Giá bán tôm Việt Nam xuất khẩu luôn cao hơn so với tôm tới từ Ecuador, Ấn Độ hay Indonesia do tỷ lệ nuôi thành công vẫn đang còn thấp khiến giá vốn luôn ở mức cao.

Việc Mỹ giảm thuế đối ứng với tôm Việt Nam từ 46% xuống còn 20% nhìn chung là tín hiệu tích cực, khi cao hơn không nhiều so với các đối thủ xuất khẩu tôm khác như Ecuador (15%), Indonesia (19%) trong khi vẫn tích cực hơn Ấn Độ (50% kể từ 27/08).

Tuy nhiên rủi ro lớn nhất của ngành ở thời điểm hiện tại là câu chuyện điều tra chống bán phá giá của Mỹ tại POR19. Hiện tại lợi nhuận của nhóm xuất khẩu qua Mỹ vốn đã bị ảnh hưởng tương đối nhiều bởi thuế đối ứng (xảy ra tại FMC). Nếu tiếp tục phải chịu thuế chống bán phá giá 35% sau khi chốt kết quả vào tháng 12/2025, điều này có thể sẽ khiến các nhà xuất khẩu gặp áp lực phải dịch chuyển đơn hàng do sức cạnh tranh bị giảm tại thị trường Mỹ.

2 doanh nghiệp thủy sản tiềm năng

Trong bối cảnh mặt bằng lợi nhuận toàn ngành trong 9 tháng đầu 2025 phục hồi tích cực nhưng yếu tố đầu ra và nhu cầu quốc tế trong năm sau vẫn còn khó đoán, câu chuyện tìm kiếm thị trường và dịch chuyển đơn hàng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì tăng trưởng của doanh nghiệp.

Ngoài ra, chi phí thức ăn chăn nuôi có thể đã tạo đáy và sẽ dần đi lên, trong khi giá thủy sản nguyên liệu trong nước tăng dần có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của nhóm doanh nghiệp chế biến – xuất khẩu. Theo đó, các doanh nghiệp có khả năng tự chủ con giống đầu vào sẽ có mức lợi nhuận ổn định hơn và an toàn hơn để đầu tư.

Với những nhận định trên, Agriseco Research đánh giá cao CTCP Vĩnh Hoàn (mã: VHC) khi giảm dần sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc, đồng thời duy trì tốt tiêu thụ nội địa và mở rộng xuất khẩu sang EU cùng các thị trường khác. Dù thị trường Mỹ gặp nhiều biến động, doanh số 9T/2025 chỉ giảm nhẹ 1,9%. Trong các năm tới, VHC có khả năng được hưởng lợi từ việc cá rô phi Trung Quốc bị áp thuế cao, để lại khoảng trống thị phần tại Mỹ cho doanh nghiệp Việt.

Mặt khác, cơ cấu sản phẩm của Vĩnh Hoàn ngày càng đa dạng, giúp giảm dần sự phụ thuộc vào cá tra fillet – hiện chiếm khoảng 54% doanh thu. Với 100% vùng nuôi đạt chứng chỉ quốc tế và khả năng tự chủ giống cao (70–80%), VHC có lợi thế vượt trội trong kiểm soát chi phí và duy trì sản lượng ổn định, đặc biệt trong bối cảnh giá thành phẩm tăng.

Một doanh nghiệp khác cũng được đánh giá đầy tiềm năng tăng trưởng là Thủy sản Nam Việt (Navico, mã: ANV) . Công ty vừa ghi nhận kết quả kinh doanh kỷ lục trong quý 3 với doanh thu đạt 2.000 tỷ đồng – mức cao nhất từ trước đến nay, tăng 49% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, lợi nhuận sau thuế đạt 748 tỷ đồng, mức cao nhất từng ghi nhận trong giai đoạn 9 tháng đầu các năm và gấp 17 lần so với cùng kỳ nhờ nền so sánh thấp.

Mảng cá rô phi trở thành điểm sáng nổi bật, đóng góp khoảng 30% giá trị xuất khẩu quý 3/2025. ANV là một trong số ít doanh nghiệp niêm yết có xuất khẩu cá rô phi, và đang hưởng lợi trực tiếp từ việc Trung Quốc giảm hiện diện tại thị trường Mỹ. Điều này giúp ANV mở rộng thị phần và xu hướng tăng trưởng cao dự kiến sẽ được duy trì trong nửa đầu năm 2026 khi giá bán đang tích cực svck.