Giấc mơ khởi nghiệp xanh
Bã cà phê, bã mía hay rơm khô – những phế phẩm tưởng như bỏ đi trong sản xuất nông nghiệp lại trở thành nguyên liệu khởi nghiệp của Phạm Thị Ngọc Diễm – cô gái người Nùng 22 tuổi ở thị trấn Krông Kma, huyện Krông Bông (Đắk Lắk). Từ đôi tay khéo léo và tinh thần sáng tạo, Diễm đã biến những thứ thải loại ấy thành tấm lót ly, bàn ghế và các vật dụng thân thiện môi trường, đang dần có chỗ đứng trên thị trường.
“Tôi mong có thêm nguồn vốn để mở rộng sản xuất, giúp sản phẩm đến được với nhiều người hơn, cũng là tạo thêm việc làm cho bà con quê mình”, Diễm chia sẻ.
Sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo, Diễm cùng cha mẹ sống giữa nương rẫy xa khu dân cư để tiện trồng trọt. Từ nhỏ, cô bé ngày ngày đi bộ hơn 3 km đến trường, cho đến khi người dì ruột đưa ra thị trấn ở nhờ để việc học bớt vất vả.
Năm lớp 12, Diễm tham dự cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh THPT do Sở Giáo dục và Đào tạo Đắk Lắk tổ chức, với đề tài “Ứng dụng sợi nhựa phế thải vào bê tông khí”. Đề tài đoạt giải nhất cấp tỉnh và giải khuyến khích cấp quốc gia, mở ra cho Diễm niềm tin và động lực theo đuổi con đường sáng tạo khoa học.
Sau đó, cô trúng tuyển Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia TP.HCM), trong khi anh trai học tại ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM. Hai anh em học xa nhà, gánh nặng học phí khiến gia đình vốn khó khăn lại càng thêm chật vật. Ngoài giờ học, Diễm đi làm thêm ở quán cà phê để trang trải.
Khi dịch COVID-19 bùng phát, công việc gián đoạn, nguồn thu duy nhất trông vào khoản tiền ít ỏi cha mẹ gửi lên. Càng khó hơn khi mẹ và bà nội thường xuyên đau ốm, nợ ngân hàng đến kỳ phải trả, buộc gia đình bán hết nương rẫy, dọn về ở nhờ đất của bà ngoại. Cha Diễm làm than, mẹ ép nước mía giao tận nhà.
Thấy cha mẹ kiệt sức, Diễm xin bảo lưu kết quả học tập, trở về quê phụ giúp. Trong những ngày trăn trở tìm hướng đi mới, cô nhận được lời gợi ý từ anh trai và PGS.TS Lê Anh Thắng – giảng viên Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM về việc tham gia dự án tái chế bã cà phê thành vật liệu nội thất của Công ty Pando. Ý tưởng vừa đúng sở thích sáng tạo, vừa phù hợp điều kiện thực tế, Diễm quyết định thử sức.
Biến phế phẩm thành sản phẩm và hành trình làm nên thương hiệu nhỏ
Được công ty cố vấn và hỗ trợ tài chính ban đầu, Diễm bắt đầu thu gom bã cà phê từ các quán trong thị trấn. Không có máy móc hiện đại, cô tự làm khuôn silicon, phối trộn bột củ quả với phụ gia để tạo độ kết dính, rồi phơi nắng, làm bóng, phủ thêm lớp chống thấm. Những tấm lót ly đầu tiên ra đời từ bã cà phê khiến cô háo hức xen lẫn lo lắng.
Không dừng lại ở đó, Diễm tận dụng thêm bã mía từ quán nước của mẹ, rơm khô, bã trà… để làm nguyên liệu, dần mở rộng thành nhiều sản phẩm khác nhau. Trong một lần anh trai mang theo mẫu sản phẩm dự sự kiện tại Hà Nội, các tấm lót ly của Diễm gây chú ý và được đánh giá cao. Sau đó, cô nhận được lời mời tham gia Triển lãm quốc tế trà, cà phê, bánh ngọt (Expo Coffee Việt Nam 2024) tại TP.HCM.
Tại triển lãm, sản phẩm thân thiện môi trường của cô gái Đắk Lắk nhận được nhiều quan tâm, đơn hàng tăng nhanh. “Mừng lắm, nhưng tôi cũng lo vì làm thủ công sợ không kịp giao cho khách”, Diễm kể.
Thấu hiểu nỗi lo ấy, ông Phạm Mạnh Hùng – cha của Diễm đã tận dụng chiếc máy giặt cũ hỏng để chế tạo máy nghiền nguyên liệu, đồng thời dùng nhiệt lò than dựng lò sấy nhỏ giúp con tăng năng suất sản xuất.
Nhờ sự hỗ trợ của gia đình, Diễm đã hình thành một xưởng sản xuất nhỏ, trung bình mỗi ngày làm được khoảng 300 tấm lót ly, giá bán từ 10.000 – 20.000 đồng/chiếc tùy kích cỡ. Khi nguồn nguyên liệu ổn định hơn, cô thử nghiệm và tái chế thành công bộ bàn ghế từ vật liệu phế phẩm, có thiết kế bắt mắt, giá từ 1 – 2 triệu đồng/bộ.
“Tận đáy lòng, tôi biết ơn thầy cô, công ty và đặc biệt là cha, anh trai – những người luôn tin tưởng và giúp tôi có được bước khởi đầu này. Tôi cảm thấy tự tin hơn với niềm đam mê công nghệ xanh của mình”, Diễm xúc động nói.
Giữa vùng đất cao nguyên Đắk Lắk đầy nắng gió, cô gái Nùng vẫn miệt mài với giấc mơ khởi nghiệp xanh, biến thứ bỏ đi thành giá trị mới, vừa tạo việc làm, vừa góp phần bảo vệ môi trường.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/co-gai-22-tuoi-khoi-nghiep-bien-rac-thai-nong-nghiep-thanh-san-pham-xanh-hut-khach-1408609.html
