Cổ phiếu DRI “hụt hơi”

Cổ đông lớn thoái vốn và giá cao su giảm

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán liên tục bùng nổ, nhiều doanh nghiệp đã chớp cơ hội thực hiện IPO hoặc chuyển từ đăng ký giao dịch sang niêm yết để tận dụng dòng vốn đầu tư. Trái ngược xu hướng đó, Đầu tư Cao su Đắk Lắk dù ấp ủ kế hoạch chuyển sàn từ lâu nhưng vẫn chưa có hành động cụ thể, khiến kỳ vọng ban đầu của nhà đầu tư dần phai nhạt.

Trên thực tế, cổ phiếu DRI là một trong số ít mã gần như đứng ngoài nhịp hưng phấn của thị trường nhiều tháng qua. Sau đợt bán mạnh vào đầu tháng 4, giá cổ phiếu chỉ phục hồi nhẹ rồi nhanh chóng rơi vào trạng thái đi ngang. Tính đến ngày 24/9, DRI giao dịch quanh mức 11.800 đồng/cổ phiếu, thấp hơn 2,9% so với đầu năm. Đây là sự tương phản rõ nét với VN-Index, vốn đã tăng 30,8%.

Diễn biến lạc nhịp này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó nổi bật là áp lực thoái vốn từ cổ đông lớn, cổ đông nội bộ cùng những thách thức của ngành cao su. Trong nửa đầu năm 2025, Công ty cổ phần Cao su Đắk Lắk (mã DRG) đã bán ra hơn 11,59 triệu cổ phiếu DRI, giảm tỷ lệ sở hữu từ 60,84% xuống còn 45% vốn điều lệ. Bên cạnh đó, bà Nguyễn Thị Hải, Phó tổng giám đốc bán toàn bộ 175.000 cổ phiếu DRI.

Song song với biến động sở hữu, giá cao su thiên nhiên – yếu tố tác động trực tiếp đến kết quả kinh doanh – bước vào xu hướng giảm. Từ ngày 21/2 đến 24/9, giá cao su mất 16,5%, từ 2,06 USD/kg xuống 1,72 USD/kg. Nguyên nhân chủ yếu đến từ nguồn cung dồi dào ở Đông Nam Á, trong khi nhu cầu suy yếu do doanh số xe điện toàn cầu chậm lại. Thêm vào đó, thị trường ô tô Trung Quốc – nơi tiêu thụ cao su lớn nhất – đang chịu áp lực cạnh tranh gay gắt, làm giảm tốc độ tăng trưởng.

Dù vậy, kết quả kinh doanh nửa đầu năm 2025 của Đầu tư Cao su Đắk Lắk vẫn tích cực. Công ty ghi nhận doanh thu 303,46 tỷ đồng, tăng 68,4%; lợi nhuận sau thuế đạt 77,61 tỷ đồng, tăng 155,9% so với cùng kỳ và hoàn thành 70,3% kế hoạch năm (110,37 tỷ đồng). Điều này cho thấy, giai đoạn giá cao su neo cao cuối năm 2024, đầu năm 2025 đã giúp doanh nghiệp hưởng lợi đáng kể. Nhưng khi các yếu tố thuận lợi dần mất đi, rủi ro ngắn hạn với cổ phiếu lại gia tăng.

Bài toán nhân công

Đầu tư Cao su Đắk Lắk hiện hoạt động chính trong khai thác, chế biến mủ cao su và cây ăn quả. Công ty quản lý 10.186,6 ha đất tại Lào thông qua công ty con, trong đó diện tích trồng cao su đạt 8.810,5 ha. Phần lớn diện tích này được trồng từ năm 2005-2008, tức hiện nay vườn cây đã bước vào giai đoạn trưởng thành, cho năng suất cao.

Theo chu kỳ sinh trưởng, cây cao su từ năm 1-7 là giai đoạn kiến thiết cơ bản; từ năm 8-17 bắt đầu khai thác với năng suất tăng dần; giai đoạn năm 18-24 là thời kỳ trưởng thành, sản lượng đạt đỉnh; sau năm 25, năng suất suy giảm, buộc phải thanh lý và tái canh. Với khoảng 86% diện tích cao su được trồng giai đoạn 2005-2008, độ tuổi trung bình của cây từ 17-20 năm, nên trong vài năm tới vườn cây của Công ty vẫn cho năng suất cao. Tuy nhiên, về dài hạn 5-7 năm tới, áp lực tái canh và đầu tư mới sẽ gia tăng khi cây bước sang giai đoạn giảm năng suất, chi phí khai thác ngày càng lớn.

Không chỉ vấn đề tuổi cây, Đầu tư Cao su Đắk Lắk còn đối mặt với bài toán lao động. Theo Công ty Chứng khoán Phú Hưng, dù các vườn cao su đang trong giai đoạn khai thác hiệu quả, việc giữ chân công nhân tại Lào ngày càng khó khăn. Đồng kip mất giá mạnh khiến lao động có xu hướng sang Thái Lan làm việc với thu nhập cao và đồng bath ổn định hơn. Tình trạng này dẫn đến nguy cơ thiếu hụt lao động, ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng.

Để khắc phục, doanh nghiệp triển khai nhiều biện pháp như trả lương bằng USD, tăng thưởng vật chất và cải thiện đời sống. Tuy nhiên, việc đồng USD tiếp tục mạnh lên trong năm 2025 lại tạo thêm áp lực chi phí, trong khi rủi ro tỷ giá tại Lào vẫn hiện hữu.