Đầu tư mạnh vào hệ thống cảng hàng không, phát triển đội tàu bay hiện đại, thúc đẩy chuyển đổi số và xanh hóa ngành… là những giải pháp đột phá giúp hàng không Việt Nam khẳng định vị thế trên bản đồ khu vực và quốc tế.
Hạ tầng đang được đầu tư đồng bộ, hiện đại
Trao đổi với phóng viên Báo Xây dựng bên lề Đại hội đại biểu lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 của Đảng bộ Bộ Xây dựng, ông Uông Việt Dũng – Bí thư Đảng ủy, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam cho biết, trong quá trình hình thành và phát triển, đặc biệt là giai đoạn 2020-2025, ngành hàng không dân dụng Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả tích cực.
Dự kiến đến hết năm 2025, sản lượng vận chuyển đạt hơn 84 triệu hành khách và hơn 1 triệu tấn hàng hóa (Trong ảnh: Hành khách làm thủ tục tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài).
Theo ông Dũng, giai đoạn 2015-2019 (trước khi đại dịch Covid-19 bùng phát), thị trường vận tải hàng không Việt Nam tăng trưởng cao và liên tục, với mức trung bình hơn 14% về hành khách và 10% về hàng hóa mỗi năm. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2020-2022, dịch Covid-19 đã tác động nghiêm trọng, khiến thị trường sụt giảm trên 19% so với năm 2019.
Nhờ các chính sách hỗ trợ kịp thời từ Chính phủ, từ năm 2023 đến nay, thị trường hàng không từng bước phục hồi và phát triển mạnh mẽ. Dự kiến đến cuối năm 2025, sản lượng vận chuyển đạt hơn 84 triệu hành khách và trên 1 triệu tấn hàng hóa, tăng lần lượt hơn 11% và 13% so với năm 2024.
Về hạ tầng, nhiều công trình trọng điểm đã được đầu tư, nâng cấp và đưa vào khai thác như: Xây dựng mới Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn theo hình thức PPP; mở rộng, hiện đại hóa các cảng hàng không quốc tế Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng, Điện Biên, Phú Bài, Cát Bi…
Ngành cũng đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1, các cảng hàng không Quảng Trị, Bình Thuận; khẩn trương triển khai xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, Phú Quốc phục vụ Hội nghị APEC 2027; chuẩn bị mở rộng Chu Lai, Côn Đảo, Cà Mau, Rạch Giá; đồng thời nghiên cứu phát triển các cảng hàng không mới như Vân Phong, Măng Đen, Ninh Bình…
“Về cơ bản, hệ thống cảng hàng không, sân bay hiện nay được đầu tư đồng bộ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu tăng trưởng của ngành, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế – xã hội, thúc đẩy liên kết vùng và hội nhập quốc tế”, ông Dũng nhấn mạnh.
Giai đoạn 5 năm trở lại đây, thị trường hàng không trong nước ghi nhận thêm 5 hãng hàng không mới gia nhập, nâng tổng số lên 13 hãng, góp phần gia tăng cạnh tranh, mở rộng dịch vụ, đáp ứng tốt hơn nhu cầu vận tải trong nước.
Đội tàu bay thương mại cũng tăng mạnh, từ 134 chiếc (năm 2015) lên 254 chiếc (năm 2024), với các dòng máy bay hiện đại như Boeing 787, Airbus A350, A321, Falcon, Gulfstream, Agusta… Hệ thống đường bay mở rộng đáng kể, với 52 đường bay nội địa và 211 đường bay quốc tế.
Đoàn đại biểu Đảng bộ Cục Hàng không Việt Nam tham dự Đại hội Đại biểu Đảng bộ Bộ Xây dựng lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030
Công tác quản lý nhà nước về an toàn hàng không luôn được chú trọng và là ưu tiên hàng đầu. Cục Hàng không Việt Nam duy trì tiêu chuẩn mức 1 (CAT 1) của Cục Hàng không Liên bang Mỹ và đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn ICAO đối với cơ quan quản lý nhà nước về hàng không.
Đặc biệt, trong đợt thanh sát toàn diện năm 2024 của ICAO, Việt Nam đạt chỉ số hiệu quả trung bình trên 78%, vượt mục tiêu toàn cầu (75%) của ICAO. Trong gần 30 năm qua, ngành hàng không dân dụng Việt Nam không để xảy ra tai nạn, luôn bảo đảm an ninh, an toàn tuyệt đối trong phục vụ các chuyến bay chuyên cơ và chuyến bay phục vụ lãnh đạo Đảng, Nhà nước.
Trên phương diện hợp tác quốc tế, Việt Nam đã ký 76 hiệp định hàng không và tham gia 28 điều ước quốc tế, trong đó có Hiệp định ASEAN – EU; đồng thời là thành viên các công ước quan trọng như Cape Town (2014), Montreal 1999 (2018)…
“Những kết quả này đã tạo điều kiện thuận lợi để các hãng hàng không Việt Nam mở rộng thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh và vị thế quốc tế, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế đất nước”, ông Uông Việt Dũng khẳng định.
Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 đang được tập trung đẩy nhanh tiến độ xây dựng.
Khơi thông điểm nghẽn, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển công nghiệp hàng không
Chuẩn bị cho giai đoạn phát triển mới, Cục trưởng Uông Việt Dũng cho biết: Ngành hàng không Việt Nam đặt mục tiêu trở thành một ngành kinh tế chiến lược, hiện đại, có sức cạnh tranh trong khu vực và quốc tế.
Mục tiêu cụ thể là duy trì tốc độ tăng trưởng vận tải hàng không hàng năm ở mức 2 con số, vươn lên nhóm dẫn đầu khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Để hiện thực hóa mục tiêu này trong nhiệm kỳ tới, Cục Hàng không Việt Nam xác định 7 nhóm nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm, trong đó nhấn mạnh đến đổi mới thể chế, hiện đại hóa hạ tầng, phát triển nguồn nhân lực, chuyển đổi số, xanh hóa ngành và phát triển công nghiệp hàng không.
Cục Hàng không sẽ tiếp tục thể chế hóa các chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước; hoàn thiện cơ chế, chính sách trong lĩnh vực hàng không dân dụng nhằm tạo lập môi trường đầu tư thông thoáng, minh bạch, hấp dẫn các thành phần kinh tế. Đồng thời, phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho địa phương trong quản lý và tổ chức đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng hàng không.
Trọng tâm là sửa đổi Luật Hàng không dân dụng Việt Nam và các nghị định liên quan, tạo hành lang pháp lý rõ ràng, thúc đẩy phát triển bền vững và hội nhập quốc tế sâu rộng.
Ngành Hàng không Việt Nam xác định mục tiêu phấn đấu trở thành ngành kinh tế chiến lược, hiện đại, có năng lực cạnh tranh khu vực và quốc tế (ảnh minh hoạ).
Về hạ tầng, ngành tập trung phát triển các cảng hàng không đồng bộ, hiện đại, có tầm nhìn dài hạn. Trong đó, hình thành các trung tâm trung chuyển hàng không quy mô lớn tại Hà Nội và TP.HCM, mở mới các cảng hàng không tại vùng sâu, vùng xa, địa phương sau sáp nhập nhằm kết nối nội tỉnh, liên kết vùng và tích hợp hiệu quả với các phương thức vận tải khác.
Mục tiêu đến năm 2030, tổng công suất thông qua toàn mạng cảng hàng không đạt 300 triệu hành khách/năm, đặc biệt hình thành hai cảng hàng không quốc tế quy mô lớn có bốn đường cất – hạ cánh tại Long Thành và Gia Bình.
Cục trưởng Uông Việt Dũng nhấn mạnh: Ngành hàng không sẽ tăng cường ứng dụng công nghệ số và các thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data), điện toán đám mây, tự động hóa, sinh trắc học… nhằm tối ưu hóa vận hành, nâng cao an toàn, hiệu suất và cá nhân hóa trải nghiệm hành khách.
Đến năm 2030, mục tiêu là phát triển đội tàu bay lên hơn 400 chiếc, trong đó có các hãng hàng không chuyên vận chuyển hàng hóa. Đồng thời, mở rộng quy mô và mạng đường bay quốc tế, đặc biệt là các tuyến bay xuyên lục địa đi/đến từ các cảng hàng không trọng điểm như Nội Bài, Gia Bình, Đà Nẵng, Cam Ranh, Long Thành, Tân Sơn Nhất, Phú Quốc… hướng đến các điểm đến mới tại châu Âu, Bắc Mỹ, Trung Đông, châu Phi, Nam Mỹ.
Một trong những giải pháp then chốt là đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là đội ngũ phi công, kiểm soát viên không lưu, kỹ sư kỹ thuật tàu bay… theo chuẩn quốc tế. Song song đó, thiết lập hệ thống quản lý an toàn hàng không quốc gia hiện đại, thống nhất, có khả năng nhận diện – phân tích – kiểm soát rủi ro toàn diện.
Cục Hàng không cũng hướng đến xây dựng hệ sinh thái dịch vụ hàng không đồng bộ, bao gồm vận tải hành khách, vận tải hàng hóa, dịch vụ mặt đất, kỹ thuật tàu bay, logistics và công nghiệp hàng không. Qua đó, từng bước hình thành và phát triển kinh tế hàng không tầm thấp, thúc đẩy liên kết vùng – ngành, gắn kết chặt chẽ với du lịch.
Thúc đẩy chuyển đổi xanh, phát triển bền vững, ngành hàng không cam kết thúc đẩy chuyển đổi xanh và giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, phù hợp với cam kết của Việt Nam tại các diễn đàn quốc tế. Đồng thời, tăng cường hợp tác quốc tế nhằm thúc đẩy kết nối, phát triển du lịch và giao thương toàn cầu.
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/cuc-truong-uong-viet-dung-hang-khong-viet-se-la-nganh-kinh-te-chien-luoc/34356850