Đề án nâng hạng thị trường: Bộ Tài chính nêu lộ trình thí điểm bán khống, giao dịch trong ngày

Đề án nâng hạng thị trường: Bộ Tài chính nêu lộ trình thí điểm bán khống, giao dịch trong ngày

Bộ Tài chính chính thức ban hành Quyết định số 3761/QĐ-BTC ngày 06/11/2025 về Kế hoạch triển khai Quyết định số 2014/QĐ-TTg về phê duyệt Đề án nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.

Bộ Tài chính nêu thời gian thí điểm bán khống, giao dịch trong ngày

Hoàn thiện khung pháp lý, kỹ thuật cho mục tiêu nâng hạng

Bộ Tài chính chính thức ban hành Quyết định số 3761/QĐ-BTC ngày 06/11/2025 về Kế hoạch triển khai Quyết định số 2014/QĐ-TTg về phê duyệt Đề án nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam. Đây là bước đi tiếp theo nhằm cụ thể hóa chỉ đạo của Chính phủ, hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam trở thành thị trường mới nổi theo chuẩn quốc tế trong giai đoạn 2025-2030.

Trọng tâm của kế hoạch là đẩy nhanh hoàn thiện các cơ chế pháp lý và hạ tầng thị trường, trong đó Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) giữ vai trò đầu mối theo dõi, đôn đốc và tổng hợp tình hình thực hiện.

UBCKNN được giao phối hợp chặt chẽ với các đơn vị thuộc Bộ, các Sở Giao dịch Chứng khoán và Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC) để kịp thời xử lý khó khăn và kiến nghị của nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài.

Kế hoạch cũng xác lập một loạt nhiệm vụ ngắn hạn nhằm đáp ứng tiêu chí nâng hạng quốc tế, từ việc từng bước xóa bỏ yêu cầu ứng trước tiền mua chứng khoán trong giai đoạn chưa triển khai Cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP) thông qua hoàn thiện cơ chế giao dịch không ký quỹ đối với nhà đầu tư nước ngoài, đến việc minh bạch hóa thông tin về tỷ lệ sở hữu nước ngoài để bảo đảm tiếp cận bình đẳng.

Song song với đó là yêu cầu nâng cấp hệ thống thông tin giữa ngân hàng lưu ký và công ty chứng khoán phục vụ cho hoạt động giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư (STP); triển khai cơ chế tài khoản giao dịch tổng (OTA) theo thông lệ quốc tế và tăng cường năng lực hạ tầng công nghệ thông tin nhằm đáp ứng khối lượng giao dịch ngày càng lớn.

Song song với đó, UBCKNN sẽ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước để xem xét, đề xuất sửa đổi quy định liên quan đến dịch vụ ngân hàng cung cấp cho nhà đầu tư nước ngoài, xử lý các bất cập về lưu ký, thanh toán và cung cấp tiện ích giao dịch. Đây là những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến đánh giá nâng hạng của các tổ chức như FTSE Russell và MSCI.

Nâng hạng toàn diện, phát triển bền vững thị trường vốn

Nhằm bảo đảm mục tiêu nâng hạng không chỉ dừng ở tiêu chí kỹ thuật, kế hoạch đặt ra nhóm nhiệm vụ dài hạn với phạm vi rộng hơn, liên quan đến cơ cấu thị trường, pháp lý và năng lực giám sát.

Trước hết, Bộ Tài chính giao Cục Đầu tư nước ngoài chủ trì rà soát danh mục ngành nghề hạn chế tiếp cận, nghiên cứu mở rộng hoặc loại bỏ các giới hạn sở hữu nước ngoài không cần thiết, phù hợp định hướng cải thiện môi trường đầu tư. Đây là một trong những rào cản quan trọng trong đánh giá nâng hạng.

Về hạ tầng, VSDC sẽ triển khai việc thành lập công ty con thực hiện chức năng cơ chế CCP – điều kiện then chốt để áp dụng thanh toán T+0 hoặc T+2 không ký quỹ, giúp thị trường tiệm cận chuẩn của các thị trường mới nổi.

Kế hoạch cũng xác định trọng tâm vào việc triển khai cơ chế vay – cho vay chứng khoán và giao dịch bán khống có kiểm soát theo lộ trình, đồng thời hiện đại hóa hệ thống giao dịch với việc ứng dụng các công nghệ mới.

Theo đó, trong giai đoạn 2026-2030 và sau này, Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX) tiếp tục hiện đại hóa hệ thống giao dịch và hệ thống thanh toán giao dịch chứng khoán trên thị trường chứng khoán, tăng cường năng lực hệ thống giao dịch để đáp ứng khối lượng giao dịch lớn. Nghiên cứu từng bước ứng dụng công nghệ mới cho hoạt động của thị trường chứng khoán.

Cùng với đó là nhiệm vụ rà soát, sửa đổi các quy định pháp luật liên quan đến giám sát và an ninh tài chính để bảo đảm an toàn hệ thống; tăng cường tính minh bạch thông qua kiểm soát chất lượng kiểm toán, áp dụng IFRS cho doanh nghiệp niêm yết và nâng chuẩn quản trị công ty theo thông lệ OECD. Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán là đơn vị chủ trì nhiệm vụ này, các đơn vị phối hợp là UBCKNN, VNX và các công ty con, Hiệp hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam.

Kế hoạch còn nhấn mạnh yêu cầu mở rộng cơ sở hàng hóa bằng cách phát triển các sản phẩm phái sinh mới, trái phiếu xanh, chứng chỉ lưu ký và các chỉ số cơ sở mới, đồng thời đa dạng hóa nhà đầu tư bằng việc khuyến khích nhà đầu tư cá nhân tham gia thông qua quỹ đầu tư và triển khai Đề án tái cấu trúc nhà đầu tư.

Bên cạnh nỗ lực nội ngành, Bộ Tài chính nhấn mạnh việc phối hợp liên ngành với Ngân hàng Nhà nước và Bộ Công an để giám sát dòng vốn, đảm bảo an ninh tài chính và ổn định kinh tế vĩ mô. Đây là trụ cột nhằm duy trì sự vững chắc khi thị trường bước sang giai đoạn nâng hạng.

Quyết định cũng quy định nguồn kinh phí thực hiện nhiệm vụ từ ngân sách nhà nước, nguồn xã hội hóa và các nguồn hợp pháp khác.

Nhật Quang

FILI

– 21:15 11/11/2025