Bộ Công Thương điều tra hành vi lẩn tránh thuế thép cán nóng Trung Quốc
Ngày 27/10, Bộ Công Thương đã ban hành quyết định tiến hành điều tra hành vi lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại đối với một số sản phẩm thép cán nóng có xuất xứ từ Trung Quốc.
Theo quyết định này, cuộc điều tra (mã vụ việc AC03.AD20) tập trung vào nhóm thép cán nóng có khổ rộng lớn hơn 1.880mm và không vượt quá 2.300mm. Các sản phẩm nằm trong diện điều tra thuộc nhiều mã HS khác nhau như 7208.25.00, 7208.26.00, 7208.27.19, 7208.27.99, 7208.36.00, 7208.37.00, 7208.38.00, 7208.39.20, 7208.39.40, 7208.39.90, 7208.52.00, 7208.53.00, 7208.54.90, 7208.90.90, 7211.14.15, 7211.14.16, 7211.14.19, 7211.19.13, 7211.19.19, 7211.90.12, 7211.90.19, 7225.30.90, 7225.40.90, 7225.99.90, 7226.91.10 và 7226.91.90.
Mục tiêu của quá trình điều tra là xác định khả năng hàng hóa Trung Quốc đang tìm cách lẩn tránh thuế chống bán phá giá đã được áp dụng trước đó, qua đó bảo vệ cạnh tranh lành mạnh cho ngành thép Việt Nam. Việc điều tra sẽ được tiến hành theo đúng quy định pháp luật về phòng vệ thương mại, bao gồm việc thu thập, thẩm tra và đánh giá các thông tin liên quan để xác minh có hay không hành vi lẩn tránh.
Trước đó, ngày 4/7/2025, Bộ Công Thương đã ra quyết định áp dụng thuế chống bán phá giá chính thức đối với thép cán nóng từ Trung Quốc, đồng thời kết thúc điều tra với sản phẩm cùng loại có nguồn gốc Ấn Độ.
Theo báo cáo của Chứng khoán Rồng Việt, Tập đoàn Hòa Phát (HPG) đang hưởng lợi rõ rệt từ chính sách áp thuế chống bán phá giá đối với HRC Trung Quốc. Trong quý II/2025, Hòa Phát đạt doanh thu 35.911 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 4.265 tỷ đồng, tăng 28% so với cùng kỳ. Biên lợi nhuận gộp tăng mạnh lên 18,4%, mức cao nhất trong ba năm gần đây.
Đáng chú ý, sản lượng tiêu thụ HRC (thép cán nóng) đạt 1,17 triệu tấn, tăng 62% so với cùng kỳ, nhờ nhà máy Dung Quất 2 đi vào hoạt động giai đoạn đầu. Việc tăng thuế đối với thép Trung Quốc giúp Hòa Phát củng cố vị thế trong nước, đặc biệt ở mảng HRC vốn chịu cạnh tranh mạnh từ hàng nhập khẩu giá rẻ.
Doanh nghiệp trong nước chủ động bảo vệ thị trường thép nội địa
Trước đó, ngày 3/6/2025, Cục Phòng vệ thương mại đã tiếp nhận hồ sơ yêu cầu điều tra hành vi lẩn tránh thuế từ hai doanh nghiệp trong nước là Công ty CP Thép Hòa Phát Dung Quất (thuộc Tập đoàn Hòa Phát) và Công ty TNHH Gang thép Hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh. Sau ba lần bổ sung hồ sơ, đến ngày 18/9/2025, hồ sơ được xác nhận đầy đủ, hợp lệ và đủ điều kiện để tiến hành điều tra.
Hàng hóa thuộc diện xem xét là thép cán nóng có độ dày từ 1,2mm đến 25,4mm, khổ rộng từ hơn 1.880mm đến 2.300mm, chưa qua gia công vượt quá công đoạn cán nóng, có thể đã hoặc chưa tẩy gỉ, không phủ hoặc mạ, có thể có hoặc không có phủ dầu, với hàm lượng carbon tối đa 0,3% theo khối lượng. Một số sản phẩm bị loại trừ gồm thép cán nóng có hàm lượng carbon vượt 0,3%, thép dạng tấm dày từ 10mm trở lên và các sản phẩm đã được loại khỏi phạm vi điều tra trong Quyết định 1959/QĐ-BCT.
Cơ quan điều tra sẽ làm rõ khả năng hàng hóa nhập từ Trung Quốc có dấu hiệu thay đổi không đáng kể để né tránh thuế chống bán phá giá đang áp dụng. Các tổ chức, cá nhân liên quan có thể đăng ký tham gia nhằm cung cấp thông tin và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình trong suốt quá trình điều tra. Bộ Công Thương giao Cục Phòng vệ thương mại chủ trì phối hợp cùng các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp thực hiện theo quy định. Quyết định số 3176/QĐ-BCT có hiệu lực kể từ ngày ký.
Hiện nay, ngành thép Việt Nam đang được bảo vệ bởi hệ thống phòng vệ thương mại chặt chẽ. Hai vụ việc áp thuế chống bán phá giá AD19 đối với thép mạ và AD20 với thép cán nóng đã có hiệu lực trong 5 năm, kết hợp cùng biện pháp tự vệ với thép xây dựng, tạo thành “lá chắn” trước nguồn hàng giá rẻ từ Trung Quốc.
Trong nửa đầu năm 2025, lượng thép cán nóng khổ rộng nhập khẩu từ Trung Quốc đạt gần 650.000 tấn, tăng gấp 15 lần so với cùng kỳ năm trước, gây sức ép đáng kể lên sản phẩm nội địa. Theo nhận định của Chứng khoán SSI, việc áp dụng thuế chính thức có khả năng diễn ra trong quý I/2026. Khi đó, Hòa Phát và Formosa sẽ được hưởng lợi trực tiếp, trong khi các doanh nghiệp thép mạ như Hoa Sen, Nam Kim hay GDA có thể chịu ảnh hưởng do chi phí nguyên liệu tăng.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/dien-bien-moi-nhat-sau-kien-nghi-cua-hoa-phat-hpg-va-formosa-lien-quan-thep-hrc-nhap-khau-tu-trung-quoc-1411659.html
