Cam kết lớn, năng lực thực đến đâu?
Một doanh nghiệp có vốn điều lệ chỉ 1 tỷ đồng, trụ sở tại Cần Thơ, vừa gây chú ý khi tuyên bố sẵn sàng đầu tư 100 tỷ USD để thực hiện dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam. Đề xuất đến từ liên minh giữa Công ty CP Mekolor (Việt Nam) và Great USA (Mỹ) đang thu hút nhiều tranh luận trái chiều trong giới chuyên môn và nhà đầu tư.
Theo ông Võ Xuân Trường – Chủ tịch HĐQT Công ty CP Mekolor, đại diện liên minh đầu tư, toàn bộ vốn thực hiện dự án sẽ được thu xếp từ các quỹ đầu tư trong hệ sinh thái Great Core Fund và Mekolor Capital. Liên minh này khẳng định không cần Chính phủ cấp vốn đối ứng hay bảo lãnh tài chính, và dự án sẽ được đưa vào khai thác sau 5 năm kể từ ngày nhận mặt bằng sạch.
Ngoài ra, liên minh còn đưa ra nhiều cam kết mạnh: Thời gian khai thác 49 năm, sử dụng 95% nhân lực Việt Nam, hợp tác với các nhà thầu và đơn vị sản xuất trong nước đáp ứng điều kiện kỹ thuật, và ứng dụng công nghệ xanh để giảm tác động môi trường.
Đặc biệt, liên minh tuyên bố sẽ miễn phí vé tàu trong 6 tháng đầu khai thác, nhằm khuyến khích người dân trải nghiệm dịch vụ và tạo thói quen di chuyển bằng đường sắt tốc độ cao.
Tuy nhiên, khi thông tin doanh nghiệp đứng tên đề xuất là Mekolor được công bố, dư luận không khỏi băn khoăn về tính khả thi. Theo dữ liệu đăng ký doanh nghiệp, Mekolor được thành lập từ năm 2016, vốn điều lệ 1 tỷ đồng và chưa từng điều chỉnh tăng vốn. Trụ sở chính đặt tại hẻm nhỏ trên đường Lý Tự Trọng (quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ), nơi người dân xung quanh hầu như không biết đến sự tồn tại của công ty.
Theo báo cáo doanh nghiệp nộp lên cơ quan quản lý, năm 2019 Mekolor lãi hơn 1 triệu đồng; hai năm tiếp theo lỗ lần lượt 2,7 triệu và 8 triệu đồng. Báo cáo không ghi nhận doanh thu cụ thể. Đơn vị này hiện có 4 lao động theo dữ liệu thuế, chưa từng công bố hoạt động đáng chú ý nào trước đó.
Trả lời báo chí về vấn đề này, ông Võ Xuân Trường cho rằng vốn dành cho dự án là “khoản khác”, không liên quan đến tình hình tài chính hiện tại của công ty. Ông khẳng định liên minh có tài khoản riêng phục vụ đầu tư và đã gửi chứng từ tài chính đến cơ quan chức năng, với xác nhận từ một “định chế tài chính uy tín nằm trong top 10 thế giới”. Tuy nhiên, ông Trường từ chối nêu rõ tên tổ chức xác thực cũng như ngành nghề hoạt động của các đơn vị liên minh.
Nhiều ý kiến trái chiều
Giới chuyên gia tài chính bày tỏ sự dè dặt trước một đề xuất quy mô lớn như vậy đến từ doanh nghiệp siêu nhỏ. Một chuyên gia bình luận: “Doanh nghiệp khi đề xuất bất kỳ dự án nào cũng cần tự lượng sức mình. Nếu đề xuất không đủ khả thi, rủi ro lớn nhất là đánh mất uy tín của chính họ”.
Dù vậy, cũng có ý kiến cho rằng cần chờ kết luận từ các cơ quan có thẩm quyền trước khi đưa ra đánh giá chính thức. Pháp luật hiện hành không cấm doanh nghiệp đưa ra đề xuất đầu tư, miễn là có thể chứng minh năng lực tài chính, năng lực kỹ thuật, pháp lý và có đối tác rõ ràng.
Một chuyên gia nhấn mạnh: “Thông thường, những doanh nghiệp có bề dày kinh nghiệm, sở hữu thương hiệu và tiềm lực tài chính đã được kiểm chứng sẽ chiếm ưu thế trong quá trình được lựa chọn. Nhưng nếu Mekolor thực sự có năng lực và minh bạch tài chính như cam kết, họ vẫn có thể được xem xét một cách công bằng”.
Trước đề xuất của Mekolor – Great USA, hai tập đoàn lớn trong nước là VinSpeed (thuộc Vingroup) và THACO cũng từng gửi đề xuất lên Chính phủ xin được thực hiện toàn tuyến đường sắt cao tốc Bắc – Nam.
Tuy nhiên, hai doanh nghiệp này chỉ đề xuất tự thu xếp 20% vốn, phần còn lại được huy động từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước, với điều kiện có bảo lãnh và hỗ trợ lãi suất từ phía Nhà nước. Mức đầu tư đề xuất vào khoảng 61,35 tỷ USD (chưa tính chi phí giải phóng mặt bằng), được đánh giá là thận trọng và bám sát khả năng thu xếp vốn hiện thực.
Trong khi các doanh nghiệp lớn vẫn cần đến các cơ chế hỗ trợ tài chính để đảm bảo rủi ro, thì đề xuất tự chi trả 100% vốn – lên đến 100 tỷ USD của Mekolor, dù đầy tham vọng, vẫn cần thêm thời gian để kiểm chứng.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/doanh-nghiep-co-von-1-ty-tung-bao-lai-1-trieu-dong-muon-lam-duong-sat-cao-toc-bac-nam-1384358.html
