Không chỉ còn là cuộc chơi của giới tài chính, ngày càng nhiều doanh nghiệp tay ngang đang thu lời đậm nhờ đầu tư chứng khoán, trái phiếu và cho vay ngắn hạn.
Doanh nghiệp BĐS đầu tư chứng khoán
Hoạt động tài chính là một trong những nguồn thu không thể thiếu của doanh nghiệp. Dù không phải mảng kinh doanh cốt lõi, song trong nhiều trường hợp, đây lại là “phao cứu sinh” giúp doanh nghiệp tránh được sụt giảm lợi nhuận hoặc thoát lỗ.
Không ít doanh nghiệp thậm chí xem đây là “kế sinh nhai” chính: chỉ cần thị trường tài chính khởi sắc, kết quả kinh doanh cũng khởi sắc theo.
Một ví dụ điển hình phải kể đến là Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Nhà Đà Nẵng (HNX: NDN). Dù mảng kinh doanh cốt lõi là bất động sản đã được thể hiện ngay trong tên doanh nghiệp, nhưng một số năm trở lại đây, Nhà Đà Nẵng lại được biết đến nhiều hơn với vai trò nhà đầu tư chứng khoán.
Tính riêng từ đầu năm đến nay, Nhà Đà Nẵng ghi nhận gần 20 tỷ đồng doanh thu thuần từ cung cấp dịch vụ và chuyển nhượng bất động sản (hoạt động cốt lõi), giảm 58% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, doanh thu từ hoạt động tài chính tại lên tới hơn 137 tỷ đồng, tăng 39%. Nhìn kỹ hơn vào khoản doanh thu tài chính cao đột biến này, dễ dàng thấy lãi từ đầu tư chứng khoán đạt 128 tỷ đồng, chiếm đến hơn 90%.
Báo cáo tài chính quý III cho thấy tính đến 30/9, danh mục đầu tư chứng khoán của Nhà Đà Năng bao gồm 23 mã cổ phiếu, giá gốc đạt hơn 491 tỷ đồng, tương đương khoảng 1/3 tổng tài sản của doanh nghiệp này.
Giá trị thị trường của danh mục chứng khoán kinh doanh đạt 651 tỷ đồng, cao hơn 32% so với giá gốc, tương đương mức lãi tạm tính 159 tỷ đồng. Trong đó, hầu hết các khoản đầu tư đều có lãi, còn dự phòng giảm giá chỉ còn 9 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, Nhà Đà Nẵng đã thực hiện chốt lời một phần cổ phiếu VHM của Công ty Cổ phần Vinhomes (HoSE: VHM), giá gốc giảm từ 131 tỷ xuống 93 tỷ đồng, nhưng giá trị thị trường vẫn đạt 177 tỷ đồng, tương đương gấp đôi giá vốn nhờ thị giá VHM liên tục tăng.
Những doanh nghiệp lấn sân sang đầu tư chứng khoán như Nhà Đà Nẵng là không hiếm trên thị trường, đặc biệt trong giai đoạn dịch Covid-19 hoành hành, khi mà các hoạt động kinh doanh cốt lõi bị tê liệt bởi các lệnh giãn cách xã hội thì nhiều doanh nghiệp đã chuyển hướng sang thị trường chứng khoán để kiếm lời trên số tiền nhàn rỗi không thể đầu tư vào sản xuất kinh doanh.
Nhà Đà Nẵng cũng là 1 trong những doanh nghiệp thuộc nhóm này nổi lên ở giai đoạn đó. Khi đó, một số đơn vị phân tích đã đánh giá hành động này mang tính rủi ro cao do lượng tiền mặt đổ vào thị trường là khá lớn, kèm theo việc Nhà Đà Nẵng không có chuyên môn đầu tư lĩnh vực này.
Tuy nhiên, trước cơn sóng lớn giúp thị trường thăng hoa ở thời điểm đầu khi đại dịch Covid-19 diễn ra, cũng như cơn sóng trước thềm nâng hạng của chứng khoán Việt Nam, Nhà Đà Nẵng đã thu lời không ít từ hoạt động đầu tư chứng khoán.
Một số nguyên nhân lý giải cho việc Nhà Đà Nẵng phải dồn lực vào thị trường chứng khoán bởi tiềm lực tài chính và địa bàn hoạt động giới hạn, trong khi doanh nghiệp với quy mô nhỏ và vừa lại chỉ triển khai các dự án gối đầu, tập trung phát triển một dự án trong một giai đoạn nhất định.
Bóng dáng DN bán lẻ trong thị trường tài chính
Ở một quy mô lớn hơn, kết quả kinh doanh của Công ty Cổ phần Đầu tư Thế giới Di động (HoSE: MWG) cũng cho thấy vai trò không nhỏ của doanh nghiệp bán lẻ này trong thị trường tài chính. Luỹ kế 9 tháng, MWG đã thu về hơn 2.271 tỷ đồng doanh thu từ hoạt động tài chính, cao hơn 30% so với mức thực hiện cùng kỳ năm 2024.
Trong đó, lãi tiền gửi và đầu tư đạt hơn 1.475 tỷ đồng (tăng 27% so với cùng kỳ), lãi trái phiếu đạt hơn 648 tỷ đồng (tăng 58%).
Tính đến cuối quý III/2025, MWG ghi nhận 20.303 tỷ đồng tiền gửi có kỳ hạn, cùng hơn 13.132 tỷ đồng đầu tư vào trái phiếu và các khoản đầu tư khác có kỳ hạn dưới 1 năm. Bên cạnh đó, các khoản đầu tư tài chính dài hạn của MWG, nếu ngoại trừ khoản đầu tư vào công ty liên doanh, còn lại hơn 1.267 tỷ đồng là đầu tư vào trái phiếu có kỳ hạn trên 1 năm. Có thể thấy MWG đang là một trong những trái chủ lớn của thị trường tài chính.
Mặt khác, báo cáo tài chính quý III của MWG còn cho thấy gần 7.900 tỷ đồng đang được doanh nghiệp sử dụng để cho vay ngắn hạn, tăng mạnh 30% so với thời điểm đầu năm. Các khoản vay không được công bố chi tiết, MWG chỉ cho biết đây là các khoản vay có kỳ hạn dưới 12 tháng và được đảm bảo bằng lãi suất hấp dẫn.
Trong thời gian qua, MWG đã bắt tay với nhiều tổ chức tài chính để cung cấp dịch vụ vay tiền tại các cửa hàng của MWG như Thế giới di động. Dù không có chức năng cho vay tài chính, việc hợp tác với các công ty tài chính, ngân hàng số, đã giúp MWG đóng vai trò không nhỏ trong hoạt động tài chính tiêu dùng.
Mặt khác, các cửa hàng của MWG còn là điểm nộp – rút – chuyển tiền của Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) trong vai trò đại lý thanh toán. Khách hàng còn có thể thực hiện các dịch vụ tài chính khác tại hơn 3.000 điểm bàn hàng của MWG như mở tài khoản thanh toán, thẻ tín dụng trực tuyến của nhà băng này.
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/khi-doanh-nghiep-tay-ngang-lai-to-tu-buon-tien/36322740
