Biến khí dư thành lợi thế cạnh tranh
Trong bối cảnh giá năng lượng biến động và áp lực giảm phát thải ngày càng gia tăng, Tập đoàn Hòa Phát đã lựa chọn một hướng đi chiến lược: biến nhiệt dư thành điện năng. Tại Khu liên hợp sản xuất gang thép Dung Quất, doanh nghiệp này đã đầu tư hệ thống thiết bị hiện đại theo tiêu chuẩn của các nước G7, vận hành theo mô hình tuần hoàn khép kín, đây là một cách tiếp cận không chỉ giúp tối ưu hóa chi phí mà còn nâng cao hiệu quả sản xuất và thân thiện hơn với môi trường.
Trong quy trình sản xuất gang thép, lượng khí than và nhiệt phát sinh thường bị lãng phí nếu không có biện pháp tái sử dụng. Nhưng tại Hòa Phát Dung Quất, toàn bộ nguồn nhiệt này được thu hồi để vận hành các nồi hơi, tạo ra hơi nước cho các tổ máy phát điện. Nhờ đó, không chỉ giảm tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch mà còn hạ giá thành sản phẩm – một yếu tố quan trọng trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt trên thị trường thép.
Theo thông tin từ phía Tập đoàn vừa công bố, tính đến hết tháng 6/2025, hệ thống phát điện nội bộ của Khu liên hợp Dung Quất đã sản xuất tổng cộng 1,45 tỷ kWh, đáp ứng hơn 90% nhu cầu điện sản xuất tại chỗ. Điều này đồng nghĩa với việc Hòa Phát gần như tự chủ hoàn toàn về năng lượng trong sản xuất, giảm đáng kể sự phụ thuộc vào lưới điện quốc gia.
Cột mốc đầu tiên đánh dấu sự chủ động năng lượng là vào tháng 7/2019 – chỉ một năm sau khi tổ máy phát điện đầu tiên được lắp đặt. Kể từ đó, sản lượng điện nội bộ tăng đều đặn, vượt mốc 5 tỷ kWh vào tháng 9/2022 và tiếp tục cán mốc 10 tỷ kWh chỉ sau chưa đầy 3 năm, vào tháng 2/2025.
Dung Quất 2 nâng tầm quy mô, đã áp dụng tại nhà máy ở Hải Dương
Không dừng lại ở thành công bước đầu, Hòa Phát tiếp tục mở rộng chiến lược phát điện nhiệt dư khi triển khai dự án Hòa Phát Dung Quất 2 (HPDQ2). Dự án mới này được đầu tư thêm Nhà máy Nhiệt điện số 2 với công suất lên tới 240MW, bao gồm 4 tổ máy phát, mỗi tổ 60MW. Khi đi vào hoạt động đồng bộ, tổng công suất phát điện toàn khu liên hợp (gồm HPDQ1 và HPDQ2) sẽ đạt 600MW – đủ cung cấp khoảng 90% lượng điện cần thiết cho toàn bộ hoạt động sản xuất thép tại đây.
Chiến lược này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí vận hành mà còn bảo vệ doanh nghiệp trước rủi ro thiếu điện, đặc biệt trong các giai đoạn cao điểm nắng nóng hoặc khi lưới điện quốc gia gặp quá tải.
Không chỉ tại Quảng Ngãi, Hòa Phát còn áp dụng mô hình phát điện từ nhiệt dư tại Khu liên hợp gang thép Hải Dương. Trong 6 tháng đầu năm 2025, nhà máy tại đây đã phát được 358 triệu kWh điện phục vụ sản xuất nội bộ. Để đảm bảo vận hành ổn định, doanh nghiệp cũng đã hoàn tất việc nâng cấp các tủ hòa đồng bộ của 3 tổ máy phát tua bin, giúp thiết bị hoạt động trơn tru khi kết nối với lưới điện.
6 tháng đầu năm 2025, tổng lượng phát điện của các nhà máy nhiệt điện thuộc Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất và Hải Dương đạt hơn 1,8 tỷ kWh, giúp Hòa Phát tự chủ khoảng 90% lượng điện sản xuất thép. Quy đổi theo giá điện hiện hành, sản lượng điện tự phát có giá trị gần 3.500 tỷ đồng.
Việc nhân rộng mô hình tuần hoàn này cho thấy định hướng dài hạn của Hòa Phát trong việc chủ động năng lượng và tối ưu chi phí sản xuất thép tại nhiều địa bàn chiến lược.
Phát điện từ nhiệt dư không chỉ là câu chuyện chi phí hay hiệu quả kinh doanh. Trong bức tranh lớn hơn, đây còn là một giải pháp giảm phát thải khí nhà kính khi nguồn điện được sản xuất từ chính quá trình tái sử dụng năng lượng thừa, thay vì đốt than hay khí đốt.
Giữa bối cảnh lưới điện quốc gia chịu nhiều áp lực vào mùa cao điểm, đặc biệt là mùa hè, việc các doanh nghiệp lớn như Hòa Phát tự chủ một phần lớn nhu cầu điện không chỉ giúp giảm tải cho hệ thống chung mà còn góp phần hiện thực hóa các cam kết về phát triển bền vững, hướng đến trung hòa carbon.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/ky-tich-3-500-ty-duy-nhat-tai-viet-nam-he-lo-bi-quyet-dai-vang-tu-lo-luyen-thep-cua-hoa-phat-1394796.html
