Theo luật sư, vụ biến thịt đông lạnh thành đặc sản vùng cao tại Phú Thọ cho thấy lỗ hổng khâu kiểm soát nguồn gốc, tem nhãn và quy trình phân phối thực phẩm.
Hàng chục tấn thịt đông lạnh được Công ty TNHH MTV MQ Food hô biến thành thịt sấy khô đặc sản vùng cao. Ảnh: Công an cung cấp
Ngày 11.8, Công an tỉnh Phú Thọ thông tin đơn vị đã tiến hành kiểm tra cơ sở sản xuất của Công ty TNHH MTV MQ Food (trước đây là Công ty TNHH MTV Cương Hường).
Tại đây, cơ quan công an đã phát hiện 3 kho đông lạnh chứa 30 tấn thịt trâu, thịt lợn tươi và 1 tấn lạp xưởng tươi; cùng 1 kho bảo quản thành phẩm chứa 3 tấn thịt trâu sấy khô và 3,4 tấn thịt lợn sấy khô đã đóng gói thành phẩm. Tại thời điểm kiểm tra, cơ sở chưa xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ của các loại thực phẩm trên.
Đáng chú ý, từ năm 2020 đến nay, chủ cơ sở đã sử dụng hơn 1.000 tấn thịt đông lạnh để sản xuất khoảng 400 tấn thịt sấy khô, doanh thu ước tính hơn 100 tỉ đồng.
Trao đổi với Lao Động, Luật sư Trần Tuấn Anh – Giám đốc Công ty Luật Bright Legal đánh giá, đây là vụ việc điển hình về hành vi gian lận thương mại và xâm phạm quyền lợi người tiêu dùng với quy mô rất lớn. Luật sư Trần Tuấn Anh đánh giá trong trường hợp này, trách nhiệm của các cơ quan quản lý là vô cùng lớn, đặc biệt cơ quan quản lý an toàn thực phẩm, chính quyền địa phương và cơ quan quản lý thị trường.
“Để một cơ sở có quy mô lớn, tiêu thụ khối lượng nguyên liệu và doanh thu khổng lồ hoạt động (theo Công an tỉnh Phú Thọ từ năm 2020 đến nay đối tượng đã sử dụng hơn 1.000 tấn thịt đông lạnh để sản xuất khoảng 400 tấn thịt sấy khô, doanh thu ước tính hơn 100 tỉ đồng) mà không bị phát hiện cho thấy có thể đã xảy ra lỗ hổng trong công tác thanh tra, kiểm tra” – Luật sư Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.
Ngoài ra, theo Luật sư Trần Tuấn Anh, hiện nay cơ chế hậu kiểm sản phẩm sau công bố chất lượng chưa đồng bộ và đáp ứng được yêu cầu kiểm soát rủi ro trong nền kinh tế thị trường. Nhiều sản phẩm chỉ cần thực hiện thủ tục công bố tiêu chuẩn và được phép lưu thông mà không trải qua quá trình kiểm nghiệm của cơ quan quản lý. Trong việc này, nhiều doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng lỗ hổng sản xuất hàng hóa không đúng tiêu chuẩn.
Đồng thời, hệ thống công nghệ phục vụ truy xuất nguồn gốc hàng hóa vẫn còn thiếu đồng bộ, mã vạch và mã QR được triển khai nhưng chủ yếu ở mức độ hình thức, không có cơ chế kiểm tra hoặc đối chiếu. Điều này chính là nguyên nhân tại sao nhiều doanh nghiệp như trên có cơ hội tự thiết kế mã QR, mua chứng nhận HACCP để in trên bao bì dù chưa đăng ký với cơ quan chức năng có thẩm quyền.
Cuối cùng, hiện nay cơ chế quản lý và hậu kiểm sau đăng ký kinh doanh còn lỏng lẻo, dẫn đến việc nhiều người lợi dụng pháp nhân, nhưng không có hoạt động sản xuất, kinh doanh thực tế, hay còn được gọi là doanh nghiệp “ma” để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải thường xuyên tổ chức thanh tra, giám sát hoạt động, cũng như xử lý nghiêm các doanh nghiệp không thực hiện đúng cam kết pháp lý.
Thực trạng sản xuất, kinh doanh thực phẩm không rõ nguồn gốc, hàng nhái thương hiệu diễn biến phức tạp trong thời gian qua cho thấy lỗ hổng không nhỏ trong khâu quản lý thị trường và ý thức tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp.
Theo Luật sư Trần Tuấn Anh để siết chặt quản lý tránh những vụ việc tương tự diễn ra cần tăng cường hệ thống hậu kiểm dựa trên rủi ro. Đồng thời, cần nâng cao hiệu quả hệ thống công nghệ truy xuất nguồn gốc. Việc xây dựng một hệ thống truy xuất nguồn gốc hàng hóa minh bạch, đồng bộ và có tính kiểm soát cao là bước đi then chốt để ngăn chặn tình trạng giả mạo mã QR, chứng nhận HACCP như trường hợp nêu trên.
Đặc biệt, cần hoàn thiện công cụ theo dõi hoạt động thực tế của doanh nghiệp thông qua dữ liệu tài chính, thuế và các báo cáo bắt buộc.
Trên thế giới, nhiều quốc gia đã triển khai các biện pháp chặt chẽ nhằm ngăn chặn và xử lý hiệu quả các doanh nghiệp “ma” hoặc doanh nghiệp không hoạt động thực tế nhưng vẫn lợi dụng pháp nhân để vi phạm pháp luật. Một trong những giải pháp hiệu quả là thiết lập cơ chế giám sát liên tục sau đăng ký kinh doanh, không chỉ dừng lại ở khâu cấp giấy phép ban đầu.
“Vụ việc này đã cho thấy lỗ hổng trong khâu kiểm soát nguồn gốc, tem nhãn và quy trình phân phối thực phẩm, đặc biệt là các sản phẩm gắn mác đặc sản vùng miền. Cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ hơn, đồng thời người tiêu dùng cũng cần cảnh giác, không nên chỉ tin vào bao bì hay nhãn mác quảng cáo mà phải tìm hiểu kỹ về nguồn gốc sản phẩm” – Luật sư Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.
Tuyết Lan
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/lo-hong-giup-doanh-nghiep-ma-ho-bien-thit-dong-lanh-thanh-dac-san-vung-cao/34573478
