Sàn giao dịch là mắt xích quan trọng giúp truy vết dòng tiền blockchain. Vụ Shark Bình, cơ quan chức năng đã lần ra các địa chỉ ví và dòng tiền liên quan.
.jpg)
Shark Bình tại cơ quan điều tra. Ảnh: Công an Hà Nội
Sàn giao dịch là mắt xích quan trọng
Vụ án AntEx liên quan ông Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình) và các đồng phạm vừa được Công an TP.Hà Nội khởi tố.
Trong quá trình điều tra, ChainTracer – nền tảng truy vết dòng tiền do Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA) phát triển – đã hỗ trợ mô hình hóa, xác minh dữ liệu và phối hợp với cơ quan chức năng để lần ra các địa chỉ ví và dòng tiền liên quan.
Theo ông Trần Huyền Dinh, Chủ nhiệm Ủy ban Ứng dụng Fintech Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA), Chủ nhiệm Chương trình ChainTracer, các sàn giao dịch tài sản số là mắt xích quan trọng trong quá trình truy vết dòng tiền. Đây là điểm trung gian kết nối giữa tài sản mã hóa và tiền pháp định, nơi mọi giao dịch mua bán token đều được ghi nhận, lưu trữ và có thể truy xuất để phục vụ công tác truy vết.
Khi người dùng chuyển token từ ví cá nhân lên sàn để bán, toàn bộ dữ liệu giao dịch đều đi qua hệ thống của sàn và được gắn với thông tin định danh (KYC) của chủ tài khoản. “Đây chính là mắt xích quan trọng giúp chuyển từ dữ liệu kỹ thuật sang dữ liệu định danh, tạo điều kiện để cơ quan điều tra xác định ai đứng sau các địa chỉ ví,” ông nói.
Sau khi dòng tiền được mô hình hóa đến ví đích, cơ quan điều tra có thể gửi yêu cầu chính thức đến sàn giao dịch để xác định chủ sở hữu tài khoản gắn với ví hoặc giao dịch nghi vấn. Với những sàn có trụ sở hoặc đại diện hợp pháp tại Việt Nam, việc phối hợp thường diễn ra nhanh và hiệu quả, giúp kịp thời cung cấp thông tin định danh, lịch sử giao dịch, hỗ trợ phong tỏa và thu hồi tài sản.
Tuy nhiên, ông Dinh cho biết khó khăn lớn nhất hiện nay nằm ở các sàn quốc tế không có hiện diện pháp lý tại Việt Nam. Dù có công văn từ cơ quan công an, nhiều sàn vẫn từ chối hợp tác hoặc yêu cầu làm việc trực tiếp với cơ quan pháp lý nước sở tại. Việc thiếu cơ chế ràng buộc này khiến quá trình xác minh và thu hồi tài sản bị kéo dài, thậm chí bỏ lỡ “thời gian vàng” để truy hồi dòng tiền. “Blockchain cho phép nhìn thấy đường đi của tiền, nhưng để biết ai đứng sau vẫn cần sự hợp tác của sàn giao dịch và hành lang pháp lý đầy đủ”- ông nhấn mạnh.
Theo ông Dinh, Nghị quyết 05/2025/NQ-CP về thí điểm sàn giao dịch tài sản mã hóa trong 5 năm tới sẽ tạo cơ sở pháp lý quan trọng, giúp Việt Nam chủ động hơn trong việc kiểm soát, truy vết và bảo vệ nhà đầu tư. Khi có khuôn khổ pháp lý, việc phối hợp điều tra, xử lý vi phạm và ngăn ngừa rủi ro trên thị trường tài sản số sẽ minh bạch, hiệu quả hơn.
Ông Trần Huyền Dinh, Chủ nhiệm Ủy ban Ứng dụng Fintech Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA), Chủ nhiệm Chương trình ChainTracer. Ảnh: Hiệp hội Blockchain
Khoảng trống lớn về nhận thức và kỹ năng đầu tư trong lĩnh vực tài sản số
Cũng từ vụ AntEx, ông Dinh cảnh báo, không ít người đầu tư chỉ vì tin tưởng vào tên tuổi cố vấn hoặc hiệu ứng mạng xã hội. “Điểm chung của hầu hết các vụ việc là nhà đầu tư ra quyết định dựa trên niềm tin cá nhân hơn là hiểu biết thực chất. Việc đặt niềm tin tuyệt đối vào người nổi tiếng hay lời quảng bá khiến nhiều người dễ rơi vào ‘bẫy tâm lý’ mà không đánh giá được bản chất dự án,” ông nói.
Ông cho rằng, trong đầu tư tài sản số, kiến thức và khả năng tự thẩm định rủi ro là yếu tố then chốt. Một dự án uy tín luôn minh bạch về đội ngũ phát triển, dòng tiền và cơ chế vận hành. Ngược lại, những dự án cam kết lợi nhuận phi thực tế, thiếu thông tin công khai hoặc chỉ dựa vào hiệu ứng lan truyền là dấu hiệu cảnh báo rõ ràng.
Theo thống kê của Hiệp hội An ninh mạng Việt Nam, chỉ riêng năm 2023, người Việt bị lừa đảo khoảng 19.000 tỉ đồng, trong đó hơn 60% đến từ các mô hình đầu tư. Con số này cho thấy khoảng trống lớn về nhận thức và kỹ năng đầu tư an toàn trong lĩnh vực tài sản số.
Để phòng tránh rủi ro, ông Dinh khuyến nghị nhà đầu tư cần trang bị kiến thức cơ bản về blockchain thông qua các khóa đào tạo, hội thảo chuyên đề của tổ chức uy tín. “Việc được hướng dẫn bởi các chuyên gia, hiểu đúng về mô hình hoạt động và rủi ro pháp lý sẽ giúp hạn chế đáng kể khả năng trở thành nạn nhân”, ông chia sẻ.
Lục Giang
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/mat-xich-then-chot-trong-viec-truy-vet-dong-tien-vu-antex-lien-quan-den-shark-binh/36356630
