Một chiếc bút, một đế chế
“TL027 chỉ 5.000đ – là nỗi đau của tập đoàn” – câu nói đầy bất ngờ từ bà Trần Phương Nga, CEO của Tập đoàn Thiên Long khiến không ít người phải giật mình. Là sản phẩm biểu tượng, chiếc bút TL027 không chỉ gắn liền với hàng triệu học sinh Việt Nam mà còn là hiện thân của một thương hiệu quốc dân. Vậy tại sao Thiên Long lại gọi đó là “nỗi đau”?
Được thành lập vào năm 1981 bởi ông Cô Gia Thọ – người khởi nghiệp từ những chuyến buôn bút sau ngày thống nhất đất nước, Thiên Long đã từng bước xây dựng vị thế không thể thay thế trong ngành văn phòng phẩm Việt Nam. Từ một cửa hàng nhỏ tại TP.HCM, giờ đây Thiên Long đã trở thành tập đoàn nghìn tỷ, với 55.000 điểm bán trên toàn quốc và hơn 61% học sinh sử dụng sản phẩm của họ.
Điều đáng kinh ngạc hơn, doanh thu hàng năm của Thiên Long hiện đã vượt cả tổng giá trị tài sản của doanh nghiệp – một thực tế hiếm có trong giới sản xuất. Doanh nghiệp không chỉ làm ra hàng hóa, mà bán được số lượng lớn đến mức “vượt khỏi quy mô sổ sách”.
TL027 – chiếc bút bi nổi tiếng, giá chỉ 5.000 đồng đã trở thành biểu tượng của Thiên Long. Nhưng như lời bà Trần Phương Nga trong chương trình The Next Power, chính sự phổ biến quá mức của sản phẩm này lại khiến các sản phẩm khác của Thiên Long – từ bút cao cấp, dụng cụ mỹ thuật, đến văn phòng phẩm chuyên biệt – bị lu mờ. “Thiên Long có rất nhiều sản phẩm chất lượng, nhưng người tiêu dùng chỉ nhớ đến vài chiếc bút quen thuộc”, bà Nga chia sẻ.
Vấn đề không nằm ở chất lượng sản phẩm mà ở việc hình ảnh thương hiệu của doanh nghiệp đang bị lệ thuộc vào một sản phẩm phổ thông. Trong một thị trường đòi hỏi sự đa dạng và chuyên biệt, đây là rào cản lớn mà Thiên Long đang tìm cách vượt qua.
Tài chính là điểm tựa
Điều làm nên sự khác biệt của Thiên Long không chỉ nằm ở sản phẩm, mà ở cấu trúc tài chính vô cùng an toàn và hiệu quả. Năm 2024, tập đoàn đạt 3.772 tỷ đồng doanh thu, tăng 8% so với năm trước; lợi nhuận sau thuế đạt 460 tỷ đồng, tăng đến 29%. Không những vậy, doanh nghiệp còn nắm giữ hơn 1.000 tỷ đồng tiền mặt và tiền gửi ngắn hạn, trong khi vay nợ chỉ bằng một nửa con số đó – chủ yếu là vay ngắn hạn.
Chi phí tài chính cực thấp (chỉ 14 tỷ đồng trong năm 2024) cho phép Thiên Long duy trì tỷ suất lợi nhuận hấp dẫn mà không đánh đổi sự an toàn. Trong bối cảnh lãi suất toàn cầu biến động mạnh, cơ cấu tài chính “thận trọng” này giúp Thiên Long vững vàng hơn hẳn so với nhiều doanh nghiệp khác.
Nhận thấy thị trường nội địa ngày càng chật chội, Thiên Long sớm mở rộng chiến lược toàn cầu hóa. Bằng việc ứng dụng mô hình “Localization” – khai thác thế mạnh nội địa và bản địa hóa sản phẩm cho từng thị trường – Thiên Long đã đạt được bước tiến vượt bậc.
Năm 2024 đánh dấu lần đầu doanh thu xuất khẩu vượt mốc 1.000 tỷ đồng, chiếm 20% tổng doanh thu. Đặc biệt, thị trường Mỹ đóng góp 9% doanh thu nhưng chiếm tới 16% lợi nhuận – nhờ dòng bút y tế chuyên dụng được thiết kế riêng. Ngoài Mỹ, Đông Nam Á (Philippines, Myanmar…) cũng là các thị trường trọng điểm với tiềm năng mở rộng lớn.
Trong quý đầu năm 2025, doanh thu của Thiên Long giảm nhẹ xuống còn 794 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế giảm 11% xuống còn 79 tỷ đồng. Ban lãnh đạo công ty giải thích rằng sự sụt giảm này phần lớn do sự gián đoạn ngắn hạn gây ra bởi trận động đất ở Myanmar. Mặc dù vậy, điểm sáng là biên lợi nhuận gộp của Thiên Long vẫn duy trì ổn định ở mức 42,8%, so với 42,1% trong quý 1/2024.
Tổng tài sản của công ty tính đến cuối quý 1/2025 ở mức 3.341 tỷ đồng, thấp hơn cả tổng doanh thu năm 2024.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/mot-doanh-nghiep-co-doanh-thu-moi-nam-vuot-ca-tong-tai-san-gan-lien-mot-san-pham-ma-ai-cung-biet-1379593.html
