Lãi đều nhưng ‘kẹt’ tiền
Công ty CP Xây dựng Coteccons (HOSE: CTD) – tổng thầu xây lắp hàng đầu Việt Nam vừa công bố báo cáo tài chính quý 1/2026 (niên độ tài chính 2025 của CTD đã kết thúc ngày 30/6/2025) với những con số khá ấn tượng. Cụ thể, doanh thu Coteccons thuần đạt 7.451 tỷ đồng, cao gấp 1,6 lần cùng kỳ; lãi gộp 321,8 tỷ đồng; lãi sau thuế 294,8 tỷ đồng, tăng hơn 3,2 lần và cao nhất trong 7 năm qua.
Tuy nhiên, phía sau kết quả nhiều màu hồng ấy là cấu trúc tài sản lệch mạnh về công nợ phải thu. Tại ngày 30/9/2025, phải thu ngắn hạn của khách hàng lên tới 15.153 tỷ đồng, chiếm gần một nửa tổng tài sản CTD (31.178 tỷ đồng). Trong khi đó, tiền và tương đương tiền giảm sâu từ 2.712 tỷ xuống còn 1.608 tỷ đồng chỉ sau ba tháng.
Câu chuyện ‘lãi kế toán – thiếu tiền mặt’ của ông lớn xây lắp này thể hiện rõ trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Theo đó trong 3 tháng đầu năm tài chính, dòng tiền kinh doanh CTD âm 838 tỷ đồng, kéo tổng lưu chuyển tiền thuần cả kỳ xuống âm 1.105 tỷ đồng, dù trong kỳ đã vay ròng 813 tỷ đồng. Có thể thấy, Coteccons đang ghi nhận lợi nhuận trên sổ sách nhưng chưa thu được tiền thật, khi dòng tiền bị giữ lại ở các dự án đang thi công dở dang.
Đáng chú ý, gần 100% khoản phải thu khổng lồ nói trên là từ đối tác độc lập, không phải bên liên quan. Cụ thể, trong 15.152,8 tỷ đồng phải thu ngắn hạn nêu trên, có tới 15.029,3 tỷ đồng là từ bên ngoài, chỉ 123,5 tỷ đồng thuộc nhóm liên quan, chủ yếu tại Công ty TNHH Bất động sản Ladona.
Ngay cả tại báo cáo tài chính soát xét năm 2025, tổng phải thu ngắn hạn 14.874,8 tỷ đồng cũng cho thấy 14.778,2 tỷ đồng đến từ khách hàng độc lập. Điều này chứng tỏ sổ sách của Coteccons minh bạch, không sử dụng giao dịch nội bộ để làm đẹp lợi nhuận, song đồng thời phơi bày rủi ro lớn từ khả năng thanh toán của các chủ đầu tư. Trong đó phần lớn đến từ nhóm bất động sản vốn chịu sức ép thanh khoản kéo dài.
Tiền lãi chỉ nằm trên sổ sách
Báo cáo dòng tiền quý 1/2026 của CTD cho thấy khoản mục phải thu tăng thêm xấp xỉ 450 tỷ đồng, hàng tồn kho tăng 913 tỷ đồng, trong khi phải trả tăng 207 tỷ đồng. Chuỗi biến động này đang cho thấy hai thực tế: (1) Coteccons tiếp tục ứng vốn lớn cho vật tư, nhân công và thầu phụ để giữ tiến độ thi công; (2) Tiền thu về chậm hơn tốc độ ghi nhận doanh thu, có thể do tiến độ nghiệm thu kéo dài và chủ đầu tư giãn thanh toán.
.png)
Hệ quả là tỷ lệ chuyển đổi lợi nhuận thành tiền mặt thấp, khiến công ty phụ thuộc nhiều hơn vào tín dụng ngắn hạn. Dư nợ vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn tại ngày 30/9/2025 tăng vọt lên 3.800 tỷ đồng, từ mức chưa đến 3.000 tỷ ở đầu kỳ.
Chi phí tài chính vì thế tăng mạnh, riêng chi phí lãi vay trong 3 tháng vừa qua ở mức 44,5 tỷ đồng, tăng mạnh so với cùng kỳ. Dù tỷ lệ này vẫn trong ngưỡng kiểm soát, nó cho thấy chi phí vốn đang ăn mòn một phần lợi nhuận gộp, nhất là trong bối cảnh dòng tiền hoạt động vẫn âm kéo dài.
Thêm vào đó, dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi tiếp tục duy trì ở mức 1.341 tỷ đồng. Điều này cho thấy CTD khá thận trọng với rủi ro tín dụng khách hàng. Dù phần lớn công nợ này được kỳ vọng thu hồi theo chu kỳ nghiệm thu dự án, tỷ lệ dự phòng cao cho thấy một phần khoản phải thu đã ‘già’, cần thời gian và nỗ lực đàm phán để thu hồi.
Theo các chuyên gia, nhìn ở chiều tích cực, quy mô phải thu lớn đồng nghĩa Coteccons đang thi công nhiều dự án quy mô lớn, là minh chứng cho vị thế đầu ngành tổng thầu dân dụng. Backlog dồi dào tiếp tục bảo đảm đầu ra doanh thu trong những quý tới cho công ty. Lợi nhuận khác quý này đạt 183 tỷ đồng, giúp lợi nhuận trước thuế tăng lên 376,8 tỷ đồng, mức cao nhất trong nhiều quý gần đây.
Tính đến cuối tháng 9/2025, vốn chủ sở hữu CTD đạt 9.261 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối 1.349 tỷ đồng, cho thấy nền tảng tài chính tổng thầu xây lắp vẫn vững vàng. Tuy vậy, để lợi nhuận chuyển hóa thành dòng tiền thật, Coteccons cần cải thiện chất lượng lợi nhuận, thông qua tăng tốc thu hồi công nợ và kiểm soát vốn lưu động. Đồng thời, việc giảm hàng tồn kho (hiện ở mức 6.890 tỷ đồng) và tối ưu vòng quay phải thu sẽ là đòn bẩy quan trọng để kéo dòng tiền hoạt động về vùng dương.
Những nhà băng đang ‘bơm’ vốn cho Coteccons
Trong 3 tháng đầu năm tài chính 2026, Coteccons vay ròng hơn 800 tỷ đồng, một con số không bất ngờ khi doanh nghiệp lãi lớn trên sổ sách nhưng dòng tiền âm sâu. Việc tăng vay ngắn hạn là biện pháp tạm thời để bù đắp nhu cầu vốn lưu động.
Tại ngày 30/9/2025, Coteccons không còn ghi nhận nợ vay dài hạn, toàn bộ dư nợ gần 3.800 tỷ đồng đều là vay ngắn hạn, với gần 100% là từ các ngân hàng. Các khoản vay này có kỳ hạn trả gốc trong vòng một năm và lãi suất linh hoạt theo từng lần giải ngân.
Hiện Techcombank (931,5 tỷ đồng), MB Bank (927,9 tỷ đồng) là hai chủ nợ lớn nhất của Coteccons. Các nhà băng khác đang bơm vốn cho doanh nghiệp xây lắp này gồm VietinBank (669,4 tỷ đồng), Vietcombank (509,9 tỷ đồng), BIDV (384,7 tỷ đồng), HSBC (229,2 tỷ đồng), TPBank (98,3 tỷ đồng) và NCB (46,5 tỷ đồng).
.png)
Trong đó, các khoản vay tại Techcombank, VietinBank và BIDV được bảo đảm bằng tài sản thế chấp, gồm hợp đồng thi công của Sinh Nam và UGVN, cùng máy móc, thiết bị, quyền sử dụng đất của Sinh Nam và máy móc thuộc dự án điện mặt trời Solaresco-1.
Bên cạnh các nhà băng nói trên, một phần rất nhỏ vay ngắn hạn của Coteccons là vay cá nhân, cũng có kỳ hạn 1 năm và lãi suất áp dụng theo từng lần giải ngân. Đó là khoản vay 3,5 tỷ đồng từ ông Vũ Yên Thao, trả gốc vào 30/6/2026. Đáng chú ý theo thuyết minh, khoản vay cá nhân này cùng các khoản vay tại MB, VCB, HSBC, TPB và NCB không có tài sản đảm bảo.
Tổng thể, cấu trúc vay cho thấy CTD đang được các ngân hàng lớn trong hệ thống cấp tín dụng ổn định, phản ánh mức tín nhiệm cao và năng lực tài chính lành mạnh. Tuy nhiên, mức vay ngắn hạn chiếm toàn bộ dư nợ cũng cho thấy doanh nghiệp đang phải xoay vòng dòng tiền với nhịp độ nhanh, phụ thuộc vào tiến độ thu hồi công nợ dự án.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/mot-nua-tai-san-cua-tong-thau-coteccons-dang-ket-o-doi-tac-1412458.html
