Ngành sữa Liên bang Nga: Đằng sau khó khăn, thách thức là “trái ngọt” cho nhà đầu tư nước ngoài kiên tâm

“Tôi vẫn nhớ khi lần đầu tiên đến đây, bà Thái Hương nói rằng sẽ phát triển ngành chăn nuôi bò sữa ở Kaluga. Hôm nay, điều đó đã thành hiện thực”, ông Anatoly Dmitrievich Artamonov, Chủ tịch Ủy ban Ngân sách và Tài chính của Hội đồng Liên bang Nga cho biết, ngày 11/5/2025, tại buổi lễ khánh thành nhà máy chế biến sữa tươi sạch của TH tại tỉnh Kaluga, Nga với công suất thiết kế 1.000 tấn/ngày.

Kể từ thời điểm Dự án Tổ hợp chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa công nghệ cao của TH bắt đầu tại Nga, nhiều “sóng gió” khách quan đã ập đến, khi Nga và phương Tây áp dụng các biện pháp cấm vận kinh tế lên nhau, tiếp đó là dịch bệnh toàn cầu và chiến sự, các biến động địa chính trị và đứt gãy chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, những khó khăn, thách thức đó không ngăn được quyết tâm tiến lên của người TH.

“Với tầm nhìn chiến lược, sự kiên định không ngừng nghỉ và quyết tâm lớn mang phẩm hạnh anh hùng của một dân tộc anh hùng, Tập đoàn đã vượt qua mọi khó khăn để đạt được thành quả như ngày hôm nay, hiện thực hóa khát vọng đưa ly sữa Việt ra thế giới”, bà Thái Hương, Anh hùng Lao động, Nhà sáng lập, Chủ tịch Hội đồng chiến lược Tập đoàn TH, cho biết.

Là quốc gia rộng lớn nhất thế giới cùng quy mô dân số gần 145 triệu người, thị trường Liên bang Nga từ lâu đã là một điểm đến tiềm năng của các nhà đầu tư nước ngoài. Trong lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là ngành sữa, trong 10 năm qua, Nga trải qua một giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, mở ra những cơ hội và đồng thời đặt ra những thách thức đáng kể cho các nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, thành công của TH là minh chứng cho thấy doanh nghiệp có thể biến khó khăn thành cơ hội sẽ được trao “quả ngọt” xứng đáng.

Lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước Việt Nam và Liên bang Nga cùng tham gia bấm nút tại Lễ Khánh thành Nhà máy sữa TH true MILK tại Kaluga, Liên bang Nga.

Cầu vượt cung đang mở ra tiềm năng lớn cho ngành sữa Nga

Một trong những yếu tố hấp dẫn nhất của ngành sữa Nga đối với nhà đầu tư nước ngoài là nhu cầu tiêu thụ ngày càng tăng, cầu vượt quá nguồn cung nội địa. Nhu cầu tiêu thụ sữa và các sản phẩm từ sữa tại Nga đã đạt mức cao nhất trong 28 năm vào năm 2024, khoảng 250kg/người/năm. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi thu nhập của người dân tăng lên và xu hướng tiêu dùng các sản phẩm từ sữa cũng gia tăng theo.

Điều này tạo ra một khoảng trống lớn trên thị trường và mở ra cơ hội cho những nhà sản xuất có năng lực cung cấp sản phẩm chất lượng cao và đa dạng, đáp ứng thị hiếu ngày càng phong phú của người tiêu dùng Nga. Theo đó, các sản phẩm giá trị gia tăng, sản phẩm đặc biệt như phô mai, sữa chua, kefir, sản phẩm ít béo, sản phẩm có bao bì nhỏ gọn hơn… đang ngày càng hút khách.

Bên cạnh nhu cầu cao, ngành sữa Nga cũng chứng kiến sự tăng trưởng về sản lượng sữa thương mại và năng suất chăn nuôi bò sữa nhưng lại đang đối mặt với sự thiếu hụt đáng kể về năng lực chế biến…. Số lượng nhà máy chế biến hiện có vẫn chưa đủ, đặc biệt là ở các vùng trọng điểm phát triển ngành sữa như tỉnh Kaluga – nơi hơn một nửa lượng sữa tươi thu hoạch đang phải chuyển đến chế biến ở các tỉnh khác do thiếu các nhà máy chế biến trong tỉnh.

Thực tế này tạo ra một cơ hội đầu tư rõ ràng vào lĩnh vực chế biến sữa công nghệ cao, với các nhà máy có công suất lớn để xử lý lượng sữa ngày càng tăng từ các trang trại…. Tại Kaluga, Tập đoàn TH của Việt Nam không chỉ phát triển các trang trại chăn nuôi bò sữa với những đồng cỏ bát ngát, mà Nhà máy chế biến sữa tươi sạch TH tại Kaluga, với công suất thiết kế 1.000 tấn/ngày, giai đoạn 1 là 500 tấn/ngày, là một ví dụ điển hình nhằm đáp ứng nhu cầu chế biến, hoàn thiện chuỗi sản xuất “từ đồng cỏ xanh tới ly sữa sạch”.

Những sản phẩm đầu tiên ra đời, đánh dấu bước tiến lớn của TH tại Nga.

Bên cạnh đó, một yếu tố khác được các nhà đầu tư nước ngoài như TH đánh giá cao chính là sự hỗ trợ đặc biệt từ Chính phủ Liên bang Nga dành cho ngành nông nghiệp, đặc biệt là ngành sữa…. Từ năm 2014, Nga đã mạnh mẽ tái cấu trúc ngành nông nghiệp theo hướng tự cường, nhập khẩu thay thế và tăng cường xuất khẩu… trong bối cảnh cấm vận từ phương Tây.

Ngành sữa nhận được mức hỗ trợ cao nhất trong lĩnh vực nông nghiệp, đạt khoảng 81 tỷ ruble trong năm 2024. Các chính sách cụ thể bao gồm cho vay ưu đãi lãi suất thấp, hoàn trả một phần đáng kể chi phí đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, ưu đãi thuế, trợ cấp tính trên khối lượng thành phẩm và chi phí vận chuyển cho hàng xuất khẩu. Học thuyết nông nghiệp quốc gia cũng đặt mục tiêu tự cung tự cấp cao cho sữa (90%) và tăng trưởng xuất khẩu nông sản….

Sự hỗ trợ này cung cấp một cơ sở pháp lý vững chắc và định hướng ổn định, khuyến khích các nhà đầu tư xây dựng kế hoạch dài hạn. Sự thành công của Tập đoàn TH cũng được đánh dấu là thành công của chính sách này.

Quả ngọt sau nhiều thử thách

Trên thực tế, việc chăn nuôi quy mô lớn ở Nga đòi hỏi các giải pháp công nghệ và quản lý tiên tiến để đảm bảo sức khỏe và năng suất đàn bò sữa trong điều kiện thời tiết đa dạng và đôi khi khắc nghiệt. Hiểu rõ yêu cầu này, TH đã vận dụng năng lực và kinh nghiệm của mình trong ngành chăn nuôi bò sữa công nghệ cao cho dự án tại Nga.

Tầm nhìn và sự nghiêm túc đã giúp dự án của TH đã được ủng hộ ở mọi cấp, từ chính quyền các tỉnh mà TH đặt chân tới như Kaluga đến Chính phủ hai nước Việt Nam và Nga.

Trang trại của TH tại Kaluga, Liên bang Nga.

Với chiến lược đầu tư bài bản, nghiêm túc và ứng dụng công nghệ cao, chọn lọc những bài học kinh nghiệm thành công tại Việt Nam để áp dụng tại Nga, TH đầu tư hàng chục triệu USD vào máy móc hiện đại để khai hoang hàng chục ngàn hecta đất nông nghiệp đã hoang hóa lâu năm tại Nga, biến chúng thành những cánh đồng màu mỡ.

Tập đoàn TH đã nhập khẩu giống bò cao sản thuần chủng Holstein Friesian từ Mỹ, để đảm bảo chất lượng đàn bò tốt nhất, xây dựng trang trại với công nghệ quản lý đàn tiên tiến bậc nhất thế giới (Afifarm của Israel), và áp dụng mô hình nông nghiệp công nghệ cao khép kín, ứng dụng công nghệ hàng đầu thế giới trong quản lý đàn, chăm sóc thú y, sản xuất thức ăn và vắt sữa.

Công nghệ cao không chỉ mang lại năng suất và chất lượng vượt trội cho dòng sữa tươi sạch TH mà còn góp phần thúc đẩy quá trình hiện đại hóa và nâng cao tiêu chuẩn kỹ thuật cho toàn ngành nông nghiệp công nghệ cao tại Nga.

Ở nhà máy chế biến sữa tươi sạch TH vừa được khánh thành tại Kaluga là loạt công nghệ hiện đại, tự động hóa tiên tiến, giúp xử lý sữa theo quy trình khép kín để cho ra các sản phẩm mang thương hiệu TH true MILK chất lượng cao, kiên định với triết lý sản phẩm “thật” và “Vì sức khỏe cộng đồng”.

Dự án của TH đến nay được đánh giá đã vượt qua ý nghĩa một hoạt động kinh doanh mà còn mang ý nghĩa biểu tượng cho mối quan hệ hữu nghị Việt – Nga. Đây cũng là minh chứng cho năng lực thế hệ doanh nhân mới của Việt Nam trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao. TH đã góp phần trong công cuộc tái cơ cấu ngành nông nghiệp Nga, hồi sinh đất đai, tạo việc làm cho người lao động địa phương.

Ông Vladislav Valeryevich Shapsha, Thống đốc tỉnh Kaluga, khẳng định: “Đây không chỉ là dự án đầu tư thành công mà còn là ví dụ điển hình về sự hợp tác hiệu quả giữa Nga và Việt Nam nhất là khi hai nước kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao… Việc khánh thành dự án chung này không chỉ mang tính biểu tượng mà còn góp phần đảm bảo an ninh lương thực cho đất nước – nhiệm vụ được Tổng thống Nga Vladimir Putin đặt ra”.

Sự hiện diện của TH đã góp phần hồi sinh nhiều cánh đồng trước đây từng bị bỏ hoang tại Kaluga.