Nhà bán lẻ nội địa chiếm trọn “sân nhà”: Sở hữu 81% số cửa hàng bán lẻ hiện đại, lấn át nhóm “đại gia” Nhật, Thái, Hàn

Thị trường bán lẻ Việt Nam tiếp tục phục hồi sau giai đoạn chịu ảnh hưởng của Covid-19. Theo báo cáo của SHS Research, lũy kế 9 tháng năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ đạt gần 5,2 triệu tỷ đồng, tăng 9,6% so với cùng kỳ. Trong cơ cấu kênh bán lẻ, kênh truyền thống vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhưng đang giảm dần, nhường chỗ cho kênh bán lẻ hiện đại và thương mại điện tử.

Theo báo cáo của SHS Research, Việt Nam hiện có khoảng 1,4 triệu cửa hàng tạp hóa và hơn 8.300 chợ – phần lớn là chợ nhỏ. Tuy nhiên, số lượng cửa hàng của kênh bán lẻ hiện đại tăng nhanh, đặc biệt nhóm minimart và convenience store.

Báo cáo cho biết đến cuối năm 2024, Việt Nam có 7.483 cửa hàng minimart/cửa hàng tiện lợi, chiếm 93,4% tổng số cửa hàng thuộc kênh bán lẻ hiện đại. Tốc độ tăng trưởng số lượng cửa hàng nhóm này đạt CAGR 18,7% trong 5 năm gần đây.

Xét theo sở hữu, nhà bán lẻ nội địa chiếm 81% số cửa hàng bán lẻ hiện đại, cao hơn so với nhóm nhà đầu tư nước ngoài. Bảng tổng hợp trong báo cáo (Fiingroup, SHS tổng hợp) cho thấy bức tranh thị trường khá phân mảnh.

Một số chuỗi tiêu biểu gồm:

WinCommerce (WinMart/WinMart+/Win): 4.357 cửa hàng, phủ toàn quốc, mô hình gồm cửa hàng tiện ích, siêu thị lớn và mini-super. Trong quý 3/2025, WinCommerce mở thêm 146 cửa hàng WinMart+, chủ yếu tại miền Bắc và miền Trung. Tính đến cuối tháng 10/2025, hệ thống đạt 4.357 cửa hàng, tăng 529 cửa hàng so với cuối năm 2024.

Doanh thu mảng này trong quý 3 tăng 22,6% YoY, tăng trưởng doanh thu cùng cửa hàng (LFL) đạt 10,6%, mức cao nhất từ trước đến nay. Lũy kế 9 tháng, WCM đạt 243 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, trong khi cùng kỳ 2024 lỗ 204 tỷ đồng.

Bách Hóa Xanh (MWG): 2.180 cửa hàng, tập trung ở miền Nam và miền Trung, định vị mạnh về hàng tươi sống. Tính đến thời điểm báo cáo, MWG cho biết chuỗi BHX ghi nhận ước tính 255 tỷ lợi nhuận sau thuế trong 9 tháng và kỳ vọng cả năm không dưới 600 tỷ đồng. Doanh thu chuỗi tăng trưởng, đóng góp tỷ trọng ngày càng cao trong tổng doanh thu MWG. MWG đồng thời cho biết BHX đang trong quá trình Bắc tiến, mở rộng thị trường ra ngoài miền Nam và miền Trung.

Co.opmart/Co.opXtra: 702 cửa hàng, thuộc Saigon Union, định vị phổ thông.

AEON – đại gia bán lẻ của Nhật Bản hiện đang sở hữu 48 đại siêu thị/TTTM, thuộc phân khúc cao cấp, hoạt động tại các thành phố lớn.

Centrail Retail, “ông lớn” bán lẻ đến từ Thái Lan với hệ thống chuỗi siêu thị Go!/BigC đang có 44 đại siêu thị, cũng tập trung tại các địa phương lớn.

Ngoài ra, các chuỗi chuyên biệt như Lan Chi, FujiMart, BRG Mart,… có quy mô nhỏ hơn, hoạt động theo định vị từng vùng.

Báo cáo SHS Research nhận định, các doanh nghiệp bán lẻ nội địa có nhiều dư địa tăng trưởng và chiếm lĩnh thị phần nhờ vào quy mô cửa hàng lớn và am hiểu thị hiếu, thói quen chi tiêu của khách hàng trong nước. Ước tính đến năm 2030, tổng thị trường bán lẻ thực phẩm đạt 85 tỷ đô, trong đó từ 12-15% là ngành FMCG.

Về quy mô thị trường bán lẻ ngành hàng tiêu dùng nhanh FMCG, so với các quốc gia khác trong khu vực, tỷ trọng kênh bán lẻ hiện đại của Việt Nam vẫn thấp, với tỷ trọng xấp xỉ 19%, và có dư địa tăng gấp 3 lần để tiệm cận mức 50–60% như các nước Đông Nam Á khác.

Ngoài ra, khu vực nông thôn, nơi tập trung trên 60% dân số là thị trường tiềm năng của các nhà bán lẻ, khi người tiêu dùng chuyển sang quan tâm nhiều hơn tới chất lượng, tính an toàn vệ sinh của sản phẩm.

Báo cáo cũng nhấn mạnh tác động của chính sách thuế mới (Nghị định 70/2025) trong việc thúc đẩy minh bạch, thu hẹp kinh doanh truyền thống (hiện chiếm khoảng 70% thị phần đồ tươi sống), từ đó thúc đẩy kênh hiện đại tăng mạnh mẽ lên 35% sớm hơn thay vì 2030 như dự báo.