Bắt đầu từ nhu cầu thực tế, không phải ý tưởng viễn vông
Startup AI muốn tồn tại không nên bắt đầu bằng những ý tưởng viễn vông, mà cần tiếp cận thực tế từ chính những bài toán của doanh nghiệp – đó là lời khuyên chung từ nhiều chuyên gia công nghệ và sáng lập doanh nghiệp có kinh nghiệm trong lĩnh vực này.
Ông Lê Hồng Minh – Nhà sáng lập kiêm Chủ tịch HĐQT VNG, cho rằng AI là lĩnh vực hấp dẫn nhưng “làm rất khó” vì thị trường thay đổi liên tục, sản phẩm dễ lỗi thời ngay khi vừa ra mắt. Theo ông, thay vì dành thời gian làm một sản phẩm chưa chắc có nhu cầu, startup nên tiếp cận trực tiếp doanh nghiệp và hỏi họ đang gặp vấn đề gì để đề xuất giải pháp ngay từ đầu.
“Có rất nhiều doanh nghiệp sẵn sàng trả tiền cho các giải pháp AI nếu nó giải được vấn đề cụ thể. Dù giá trị hợp đồng ban đầu có thể không cao, nhưng startup sẽ tích lũy được kinh nghiệm, kiến thức ngành, đôi khi còn sở hữu tài sản trí tuệ. Quan trọng là khả năng thuyết phục và triển khai thực tế của bạn”, ông Minh chia sẻ.
Ông Đặng Hữu Sơn – Nhà sáng lập LovinBot cũng đồng tình với cách tiếp cận này. Ông cho biết startup của mình đã bán được hơn 10 giải pháp AI theo hình thức “đi làm chung với doanh nghiệp để giải quyết vấn đề thực tế”, có hợp đồng lên tới 9.000 USD mỗi năm. Tuy nhiên, ông lưu ý startup không nên đến gặp doanh nghiệp khi chưa hiểu gì về họ, mà cần nghiên cứu kỹ xem tổ chức đó có điểm nghẽn nào đang cần AI giải quyết hay không.
Doanh nghiệp sẵn sàng chi tiền cho AI có giá trị thực tế
Nhiều lãnh đạo doanh nghiệp lớn cũng khẳng định họ luôn sẵn sàng hợp tác với startup AI nếu sản phẩm đủ rõ ràng, thực tế và giải được bài toán cụ thể.
Ông Nguyễn Trần Nam, Giám đốc Khối ngân hàng số của ACB, nhấn mạnh AI là yếu tố “sống còn” trong chiến lược phát triển ngân hàng hiện đại. ACB đã ứng dụng AI từ trước khi ChatGPT xuất hiện và “chào đón những startup có thể giải bài toán cụ thể, thay vì chỉ đưa ra công nghệ chung chung”.
Từ lĩnh vực nông nghiệp, bà Đặng Huỳnh Ức My – Chủ tịch HĐQT TTC AgriS cho biết doanh nghiệp đã chuyển hướng từ sản xuất đường sang cung cấp giải pháp nông nghiệp thông minh tích hợp AI. Theo bà, startup có thể mang đến năng lượng đổi mới và góc nhìn linh hoạt mà doanh nghiệp lớn đôi khi đang thiếu. “Startup có thể giúp doanh nghiệp thoát khỏi lối mòn bằng tư duy đột phá”, bà nhận xét.
Khảo sát từ PwC với các CEO khu vực châu Á – Thái Bình Dương, bao gồm Việt Nam, cho thấy 82% lãnh đạo đã ứng dụng GenAI vào hoạt động trong năm qua. 37% trong số đó ghi nhận doanh thu tăng nhờ AI.
Dữ liệu từ Research and Markets (Ireland) cũng dự báo thị trường AI Việt Nam sẽ tăng từ 2,15 tỷ USD (2023) lên hơn 23 tỷ USD vào năm 2028 – tức tăng trưởng hơn 48% mỗi năm. PitchBook thống kê Việt Nam hiện có khoảng 765 startup hoạt động trong lĩnh vực AI, đứng thứ hai Đông Nam Á sau Singapore.
Trước bài toán “cơm áo” của startup AI non trẻ, nhiều chuyên gia khuyên nên sử dụng công cụ mã nguồn mở hoặc nền tảng “no-code” để nhanh chóng tạo ra MVP – sản phẩm khả dụng tối thiểu chỉ trong vòng 1-3 tháng.
“Quan trọng là đưa sản phẩm ra thị trường sớm để có chỉ số, từ đó thu hút người đồng hành và nhà đầu tư sau này”, ông Đặng Hữu Sơn chia sẻ.
Còn theo ông Nguyễn Hoàng Hiệp – Giám đốc vận hành của nền tảng AI Hay, việc gọi vốn cũng nên được xem như một quá trình bán hàng: “Nhiều người giỏi bán sản phẩm, nhưng lại nghĩ gọi vốn là việc hoàn toàn khác nên bỏ lỡ cơ hội. Thực ra, nhà đầu tư cũng là khách hàng và bạn cần tối ưu trải nghiệm của họ”.
Ông Hiệp khuyến nghị startup nên tập trung vào việc trình bày tầm nhìn, lợi thế cạnh tranh, khả năng tạo doanh thu và mô hình kinh doanh thay vì chỉ trình bày kỹ thuật. “Họ muốn thấy được bức tranh lớn. Các chi tiết kỹ thuật có thể nói sau”, ông chia sẻ.
AI Hay mới đây đã gọi vốn thành công vòng Series A trị giá 10 triệu USD, nâng tổng vốn huy động lên 18,5 triệu USD – một trong những thương vụ lớn nhất trong cộng đồng startup AI Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại.
Chốt lại, các chuyên gia đều nhất trí rằng: nếu muốn tồn tại và phát triển, startup AI nên bắt đầu từ nhu cầu thực tế thay vì một ý tưởng đẹp trên giấy. Tìm vấn đề, giải quyết tốt, đưa sản phẩm ra thị trường sớm, học từ phản hồi, sau đó mới tính đến chuyện mở rộng. Đây là con đường thực tế nhất – vừa tạo ra dòng tiền, vừa giữ được tính sáng tạo bền vững.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/nhung-dieu-chuyen-gia-khuyen-startup-ai-de-co-the-ton-tai-lau-dai-1393211.html
