“Nói vui, trên thế giới có 1.000 dự án GameFi thì riêng Việt Nam cũng chiếm tới 800”, ông Nguyễn Ngọc Hưng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Xúc tiến đầu tư Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam, hài hước nói.
Nhưng sau cơn lốc ấy, thị trường sàng lọc khắc nghiệt. Theo kết quả phân tích 3.279 dự án của ChainPlay vào cuối năm 2024, tuổi thọ trung bình của một dự án GameFi chỉ khoảng 4 tháng, có tới 93% đã được xếp vào diện “chết” – tức token mất hơn 90% giá trị so với đỉnh và lượng người dùng hoạt động hàng ngày rơi xuống dưới 100.
“Kể cả trong mảng DeFi, những công ty blockchain hay quỹ đầu tư blockchain còn tồn tại đến ngày hôm nay có lẽ chỉ đếm trong 1 bàn tay”, ông Hưng nhận định.
Trong khi đó, Việt Nam có 17 triệu người sở hữu tài sản số tính đến năm 2024; giá trị giao dịch hàng năm vượt mức 100 tỷ USD, theo Chainalysis, dễ trở thành nạn nhân của những dự án blockchain “sớm nở tối tàn” và là yếu tố khiến Việt Nam luôn nằm trong danh sách xám của Lực lượng đặc nhiệm tài chính (FATF).
.jpg)
Bối cảnh đó thúc đẩy Việt Nam có bước ngoặt chính sách quan trọng: ngày 12/6/2025, Chính phủ ban hành Quyết định 1131, chính thức đưa blockchain vào danh mục 11 công nghệ chiến lược mũi nhọn; và chỉ hai ngày sau, Quốc hội thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số, lần đầu tiên định danh và hợp pháp hóa khái niệm “tài sản số”. Những thay đổi này mở ra hành lang pháp lý cho một thị trường nhiều biến động, tạo cơ hội để blockchain thoát khỏi vòng xoáy ngắn hạn và bước vào giai đoạn phát triển bền vững.
Để hiểu rõ hơn những tác động này, chúng tôi đã trò chuyện với ông Nguyễn Ngọc Hưng (Eric Hưng) – Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Xúc tiến đầu tư Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam, đồng thời là Đồng sáng lập Amnis Finance – dự án từng huy động thành công 4 triệu USD từ các quỹ như Borderless Capital và OKX Ventures.
Ông Hưng cũng là nhà đồng sáng lập kiêm CEO của Spores Network, một nền tảng Launchpad kiêm quỹ đầu tư và vườn ươm Web3, đã hỗ trợ gọi vốn hơn 40 triệu USD cho hơn 200 đối tác và 3.000 dự án trong các mảng DeFi, GameFi, NFT, AI… Với gần một thập kỷ gắn bó cùng blockchain, ông mang đến những góc nhìn thẳng thắn về cơ hội và thách thức của thị trường Việt Nam.
PV: Với một loạt chính sách liên quan đến công nghệ blockchain, trong đó tài sản số được thông qua gần đây, ông đánh giá sự cởi mở trong khung pháp lý tác động thế nào đến thị trường blockchain Việt Nam?
Ông Nguyễn Ngọc Hưng: Tôi nghĩ định hướng blockchain là công nghệ mũi nhọn là chính xác. Việt Nam đã có 20 -30 năm đi làm gia công phần mềm công nghệ, từ những thời kỳ đầu tiên của FPT. Các kỹ sư Việt Nam học được rất nhiều khi tham gia gia công cho các dự án blockchain thế giới. Vì vậy nói về công nghệ blockchain thì Việt Nam cũng không thua kém như thế giới đâu. Rất nhiều dự án và công nghệ blockchain hoặc những dự án công nghệ hàng đầu trên thế giới đứng sau là những kỹ sư người Việt hoặc team người Việt. Đó là thế mạnh thứ nhất, chúng ta có nguồn nhân lực.
Thứ hai, khi nói về câu chuyện phần mềm so với phần cứng như là robotic, bán dẫn hay là bất cứ ngành sản xuất nào thì đó là câu chuyện sản xuất vật lý. Khi sản xuất vật lý sẽ kéo theo khá nhiều vấn đề khác như chuỗi cung ứng, nguồn điện, cơ sở hạ tầng, nguồn nguyên liệu… rất rất nhiều thứ. Thế nhưng công nghệ phần mềm là phi biên giới. Một kỹ sư người Việt Nam chỉ cần một cái laptop cũng có thể làm được mọi thứ trên khắp toàn cầu vì đa phần chỉ cần chất xám thôi, không bị tác động quá nhiều bởi chuỗi cung ứng truyền thống.
Thứ ba đó là câu chuyện hàng rào thuế quan, đơn cử như thuế đối ứng của Mỹ vừa qua, có một ngành không ảnh hưởng là dịch vụ công nghệ, xuất khẩu công nghệ. Đó là những thế mạnh mà Việt Nam có thể theo kịp thế giới.
Cuối cùng là, Nghị quyết 57 và việc Chính phủ chọn blockchain trong 11 công nghệ chiến lược, cộng thêm việc triển khai VBSN và thử nghiệm tại Trung tâm Tài chính Quốc tế Đà Nẵng, TP.HCM, sẽ tạo hành lang pháp lý rõ ràng và môi trường thử nghiệm thực tiễn cho các startup.
Việt Nam có nhiều thế mạnh như vậy nhưng tại sao các dự án blockchain ở Việt Nam vẫn loay hoay để phát triển?
Thực ra blockchain vẫn là ngành khá khó, phải nói thật như thế. Nhìn lại thời kỳ đầu của khởi nghiệp công nghệ, đầu những năm 2000, khi những quỹ đầu tư lớn như IDG bước chân vào Việt Nam, thì các mô hình khởi nghiệp công nghệ vẫn khá là đơn giản. Mỹ và thế giới có cái gì thành công thì chúng ta đem vào về và Việt hóa. Thế giới có Google, có ứng dụng chat thì Việt Nam cũng có nền tảng tìm kiếm, ứng dụng chat tương tự. Hay Trung Quốc họ làm việc đó rất thành công, thế giới có Facebook thì họ có Weibo, khi có WhatsApp thì họ có Wechat.
Việt Nam cũng làm đến một độ thành công nhất định nhưng với công nghệ blockchain thì rất khác. Bởi đây là công nghệ toàn cầu, bất cứ sản phẩm chúng ta đưa ra thì đó phải là sản phẩm có thể cạnh tranh toàn thế giới, cạnh tranh với những sản phẩm ở Mỹ, ở châu Âu… chứ không chỉ Việt Nam. Tôi thường ví các startup blockchain giống như đi thi Olympic chứ không chỉ là giải cấp quốc gia nữa. Điều đó dẫn đến môi trường cạnh tranh rất khốc liệt.
Trong môi trường cạnh tranh khắc nghiệt đấy thì người chiến thắng hầu như họ chiếm được phần đa thị phần của thị trường. Có thể nói gần tất cả các mảng của blockchain từ tài chính phi tập trung cho đến GameFi thì top 3 đến top 5 công ty lớn nhất họ phải chiếm đến 90-95% thị phần. Tức một là bạn thắng cả thị trường, hai là bạn thua.
Vì vậy thế mạnh Việt Nam là công nghệ lõi chúng ta rất giỏi nhưng để đóng gói sản phẩm, tạo ra trải nghiệm người dùng và câu chuyện bán hàng như thế nào thì thực ra chúng ta lại kẹt. Bởi bản chất cái DNA của chúng ta vẫn là “DNA gia công”, rất khác thiết kế sản phẩm. Cũng như Trung Quốc có thể gia công, tạo ra túi Hermès bán 500 USD nhưng không thể bán được cái túi 5.000 USD giống như hàng chính hãng. Đó là câu chuyện đóng gói sản phẩm, bán hàng, marketing, kể chuyện và trải nghiệm người dùng cho đến chuỗi cung ứng và phân phối.
Ngoài ra không thể phủ nhận rằng là blockchain cũng có mặt trái. Ở thời điểm thị trường tốt, tiền đến quá nhanh và quá dễ dàng. Tôi nghĩ một bộ phận những bạn trẻ có thể hơi ảo tưởng về năng lực của mình. Ví dụ thời điểm 2020- 2021 – thời thăng hoa nhất của mảng GameFi, nói vui là trên thế giới có 1.000 dự án thì Việt Nam cũng phải có 800 dự án. Vì khi đó gọi vốn dễ quá, chỉ cần một bản Pitch Deck (tóm tắt dự án), white paper (bản giới thiệu tổng quan dự án) hay một video demo nhỏ nhỏ cũng thể gọi được hàng triệu USD.
Điều này dẫn tới rất nhiều đội ngũ không có năng lực thực thi và triển khai, khi cầm một số tiền lớn như thế, họ loay hoay và thất bại. Thường sẽ rơi vào 2 trường hợp, một là họ thấy tiền, bị lòng tham cám dỗ và cố tình thực hiện hành vi lừa đảo, điều này chắc chắn có. Thứ hai là những người, bản chất họ cũng không phải có ý đồ như vậy nhưng họ không có năng lực để làm và cạnh tranh thôi. Điều này dẫn đến tỉ lệ thành công thấp.
Kể cả trong mảng DeFi, những công ty blockchain hay quỹ đầu tư blockchain còn tồn tại đến ngày hôm nay có lẽ chỉ đếm trong 1 bàn tay. Đôi khi sự thất bại cũng do xu hướng và cả ngành công nghiệp biến mất. Ví dụ như năm 2020-2021 thì GameFi hay NFT là những xu hướng rất lớn, nhưng giờ biến mất phải đến 90- 95%, dù bạn đã từng rất xuất sắc thì cũng có khả năng bị thị trường đào thải.
Một số phân khúc sẽ hoạt động tốt hơn như Defi, Việt Nam thực ra cũng có một vài dự án thành công trên cả thế giới, trên bình diện quốc gia, như vậy đã rất thành công.
Về xu hướng dài hạn thì tôi nhận định sẽ rất lạc quan vì sau khi thị trường đào thải thì môi trường khởi nghiệp, đầu tư cũng trong sạch hơn. Đến hiện tại, những đội làm blockchain, một là phải thật giỏi và họ đã tìm con đường đi, vì đâu thể “đốt tiền” mãi. Thời kỳ “tiền rẻ” năm 2020 thì sau 2 năm 3 năm cũng hết tiền rồi. Đến nay 2025 vẫn ngồi được ở đây chứng tỏ họ chứng minh được bản lĩnh. Đây chính là lý do cần hạ tầng mở như VBSN – để hỗ trợ tích hợp, giảm chi phí triển khai, tạo “sân chơi công bằng” cho startup Việt
Do đâu những lĩnh vực từng rất hot Gamefi, NFT lại nhanh chóng bị đào thải mà DeFi lại được chấp nhận?
Mọi sản phẩm hay dịch vụ khi ra thị trường đều sẽ được kiểm chứng bằng sự chấp nhận của thị trường, của người dùng. Ít nhất cho đến nay, GameFi hay NFT vẫn chưa nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ cộng đồng người dùng toàn cầu, trừ một vài cộng đồng rất là nhỏ trong blockchain. Từ 2017 đến nay, người ta tranh luận blockchain ứng dụng để làm gì, thực ra phải nói rằng nó thay đổi theo thời gian. Khi blockchain bắt đầu 2017-2018, người ta nói rất nhiều về công nghệ lõi blockchain, hay việc các tập đoàn sẽ ứng dụng blockchain để truy xuất nguồn gốc.
Sau đó lại nói rất nhiều về GameFi và NFT và giờ đây lại quay về DeFi. Bởi vì thực ra phải hiểu tại sao blockchain tồn tại, bản chất nó là hệ thống sổ sách kế toán. Từ thời xa xưa ghi trên đá, trên giấy (single entry accounting – kế toán đơn), cho đến hiện nay là hóa đơn bán hàng (double entry accounting – kế toán kép) và đến blockchain, ngoài hóa đơn cho người bán, người mua thì dữ liệu còn được lưu trên sổ cái (triple entry accounting – kế toán 3 sổ). Vì vậy bản chất của blockchain là để kiểm tra dòng tiền, ghi chép tiền ở đâu, ai cầm, thanh toán bao nhiêu, cho ai, cho cái gì… Ứng dụng đầu tiên của blockchain là Bitcoin, cho nên mới cần lưu trữ tất cả mọi nơi.
Vì vậy khi thị trường quay về DeFi tài chính tập chung hay kể cả bây giờ tài chính truyền thống lên Web3 thì rất phù hợp, bởi bản chất hệ thống blockchain được thiết kế để làm tài chính. Vì liên quan đến tài chính nên rất cần công nghệ không thể sửa xóa như blockchain để đảm bảo niềm tin cho các bên liên quan.
Tài chính phi tập trung xuất phát từ năm 2019- 2020 đến bây giờ cũng được 5 – 6 năm rồi và nó chứng minh được tính bền vững. Hiện nay, với sự xuất hiện của Đạo luật stable coin của của Mỹ, tôi tin sẽ là một cú hích rất lớn trong thị trường tài chính phi tập trung. Bởi khi đồng tiền từ tiền giấy trên hệ thống tài chính truyền thống trở thành stable coin – đồng tiền ổn định ở trên blockchain thì dòng tiền sẽ đổ vào thị trường tài chính tập trung và tài chính toàn cầu. Cuối cùng blockchain của crypto là gì? Là tài chính xuyên biên giới. Vì vậy thị trường DeFi tôi nghĩ vẫn sẽ có cơ hội phát triển.
Vậy khi DeFi phát triển, theo ông nó sẽ ảnh hưởng gì tới thị trường tài chính truyền thống, đặc biệt là hệ thống các ngân hàng, công ty chứng khoán đang mở rộng lĩnh vực hoạt động của mình. Họ bắt đầu đã nhắc đến tài sản số, tài chính tập trung?
Tôi đánh giá stable coin là phương thức thanh toán sẽ thay đổi rất nhiều cách ngân hàng làm việc. Hiện các ngân hàng làm việc đều thông qua hệ thống swift chuyển tiền. Nếu chỉ sai một thông tin thôi, tiền có thể đi lạc mất hàng tháng trời, chưa kể một giao dịch có thể phải mất vài trăm USD, nhiều khi thời gian xử lý mất hàng tuần.
Thế nhưng với thanh toán stable coin xuyên biên giới trên hệ thống blockchain bây giờ, có khi chỉ mất dưới 1 giây, chuyển 100 USD nó cũng chỉ 0,1 cent, hay chuyển 1 triệu, 1 tỷ đô cũng chỉ mất thời gian như vậy.
Không chỉ thay đổi hệ thống thanh toán ngân hàng, khi có stable coin, nó cũng thay đổi cách chúng ta làm thương mại xuyên biên giới. Các letter credit, LC cũng như là dịch vụ thu hộ, chi hộ… tất cả sẽ được đưa lên blockchain vì các công cụ thanh toán sẽ sử dụng stable coin. Mỹ đã làm rồi, Nhật cũng sẽ làm, Trung Quốc cũng có tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC). Vì vậy nó sẽ thay đổi gần như hoàn toàn cách chúng ta thanh toán.
Hiện giờ nếu thanh toán qua những đơn vị trung gian thanh toán như Visa và Master sẽ mất phí 2% trên mỗi lần giao dịch. Nếu sử dụng đồng stable coin sẽ cắt giảm đáng kể chi phí trung gian. Kể cả Amazon họ cũng đã tính làm stable coin của riêng họ để tiết kiệm chi phí trong thanh toán xuyên thế giới.
Ứng dụng thứ hai là settlement – tức hệ thống lưu trữ và quản trị thông tin, giao dịch. Vốn dĩ blockchain được thiết kế để xử lý dữ liệu tài chính, và hiện đã được nhiều định chế tài chính ứng dụng. Các ngân hàng có thể tận dụng công nghệ lõi này để quản trị dữ liệu. Ứng dụng thứ ba là sàn giao dịch tập trung cho crypto và tài sản số – lĩnh vực mà nhiều ngân hàng quốc tế đang quan tâm. Việt Nam đang chuẩn bị cho thí điểm thanh toán bằng stablecoin ở Đà Nẵng, đây là cơ hội để vừa thử nghiệm công nghệ, vừa tạo ra sản phẩm gắn với nhu cầu quốc gia (thanh toán, thương mại, quản trị dữ liệu công)
Ông đánh giá trong cuộc chơi này thì các bên liên quan sẽ có cơ hội gì?
Trong vòng 3 tháng đến 6 tháng gần đây khi bắt đầu luật hóa, rất nhiều công ty công nghệ, tập đoàn tài chính liên hệ với các đội nhóm và các dự án blockchain vì bản chất họ cũng cần tư vấn, cần công nghệ.
Chúng ta ta xây một hệ sinh thái thì không chỉ có mỗi sàn mà còn rất nhiều công cụ hỗ trợ từ thanh toán đến tài chính phi tập trung, tài chính tập trung, ví…sẽ có rất nhiều cơ hội trong hệ sinh thái đó.
Cũng giống như thị trường chứng khoán mở cửa, chúng ta có sàn giao dịch, có công ty chứng khoán, có hoạt động cho vay cầm cố chứng khoán, trung tâm lưu ký và rất nhiều đội nhóm phân tích, tư vấn, quỹ quản lý đầu tư… Blockchain và tài sản số cũng tương tự như vậy thôi.
Đây cũng là cơ hội khơi thông dòng vốn đầu tư vào Việt Nam. Các quỹ đầu tư quốc tế rất quan tâm đến thị trường Việt Nam nhưng còn băn khoăn vào thị trường Việt Nam như thế nào, khuôn khổ pháp lý ra sao… Nếu khung khổ pháp lý được rõ ràng thì chúng ta sẽ có thêm nguồn vốn rất lớn.
Nếu chúng ta có thể thu hút được nguồn lực trên thế giới, nhờ sự kết nối giữa startup – hạ tầng (VBSN) – và trung tâm tài chính thì con số nó không chỉ dừng 100 tỷ đô quy mô giao dịch như một số báo cáo, mà có thể nhân 10 nó nhân 20 lần con số như thế và tăng trưởng rất nhanh. Nói chung bây giờ tất cả các đối tác quốc tế đều đang đợi những tín hiệu thị trường thôi.
Hiện nay 85% tài sản người Việt nằm trong bất động sản, 15% còn lại ở tiền gửi ngân hàng rồi và có thể một phần ở chứng khoán. Kênh đầu tư của chúng ta trong vòng 20 năm đổ lại chưa được đa dạng hóa. Đối với tài sản số có thể đây là một cơ hội để chúng ta đa dạng tài sản đầu tư và giúp cho dòng tiền luân chuyển tốt hơn. Bởi vì câu chuyện lớn của nhà chính sách vẫn là đưa dòng tiền khỏi bất động sản, khơi thông nguồn vốn để phục vụ cho sản xuất. Tài sản số và crypto cũng đang làm bài toán của tài chính, sẽ phục vụ tốt nhất cho một quốc gia khi chúng ta khơi thông vốn và đưa vào sản xuất và dịch vụ để tạo ra nhiều giá trị hơn cho xã hội.
Rộng hơn thì Việt Nam đang nói đến câu chuyện thử nghiệm nhiều công nghệ mới tại trung tâm tài chính ở Đà Nẵng và TP.HCM. Trong đó công nghệ blockchain, cụ thể là tài sản số, tiền số được đề xuất thử nghiệm tại đây. Ông đánh giá cơ hội này như thế nào và thách thức nào mà Việt Nam sẽ phải vượt qua?
Trung tâm tài chính quốc tế ở Đà Nẵng và TPHCM là một bước đi rất lớn. Câu chuyện về trung tâm tài chính sẽ rất khác với câu chuyện khu sản xuất hay khu công nghiệp, thường mang tính chất vật lý, trong khi tài chính là xuyên biên giới, phi biên giới. Tức sản phẩm tài chính sẽ mang tính toàn cầu.
Thế giới thì cũng không thiếu trung tâm chính như Singapore như Hồng Kông hay Thụy Sĩ, London (Anh). Chúng ta sẽ phải trả lời tại sao nhà đầu tư quốc tế lại muốn đến Việt Nam, khung pháp lý của chúng ta cho họ là gì? Nhà đầu tư họ đầu tư và rút tiền ra ra sao? Những thứ gì được phép làm?… Như vậy nếu có một khung pháp lý đủ hấp dẫn thì chúng ta thu hút được rất nhiều nguồn lực, biết đâu 10 năm nữa chúng ta sẽ có trung tâm tài chính giống như Singapore thu nhỏ.
Còn blockchain và tài sản số thì bản chất là tài chính xuyên biên giới. Gần đây Đà Nẵng cũng dự kiến cho phép thanh toán là bằng đồng USDT, đồng stable coin. Đây cũng là bước đi rất quyết liệt. Vì vậy chúng ta phải xem có cơ chế ưu đãi cho cả nhà đầu tư và lực lượng lao động khi họ đến trung tâm tài chính đấy. Nếu không đủ hấp dẫn, rõ ràng, minh bạch, không có lý do gì họ quay về đây.
Nói về câu chuyện thu hút nguồn lực vào trung tâm tài chính cũng giống như việc thu hút FDI, cũng phải hướng tới chọn lọc nguồn đầu tư chất lượng cao? Theo ông, Việt Nam nên lựa chọn như thế nào để vừa đảm bảo sự đổi mới, sáng tạo nhưng không làm mất cân bằng và gây rủi ro cho thị trường?
Việt Nam vẫn đang trong danh sách xám của Lực lượng đặc nhiệm tài chính toàn cầu. Để chọn dòng vốn FDI, dự án tham gia thử nghiệm thì rõ ràng phải tuân thủ về KYC, AML, phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố…đó sẽ là những thứ chúng ta vẫn phải làm. Vì khi chúng ta đã làm trung tâm tài chính quốc tế thì chúng ta phải tuân thủ khung pháp lý chung của quốc tế.
Câu chuyện thứ hai là dòng vốn FDI nên đi vào đâu, điều hướng thế nào thì thực ra đây là câu chuyện lớn hơn nữa. Trước mắt, theo tôi có câu chuyện khá là quan trọng là phải xây dựng khung pháp lý đảm bảo việc phòng chống rửa tiền, KYC, một khung pháp lý đủ mở và cũng đủ điều chỉnh và bảo vệ đối tượng tham gia thị trường.
Ở trong thị trường này rất nhiều năm thì tôi nhận thấy xu hướng thị trường blockchain thay đổi rất nhanh và nhiều khi khó đoán. Giai đoạn 2020 -2021 cũng không biết là tại sao lại là NFT với gamefi, sau đó là DeFi. Nói thật kể cả các quỹ đầu tư nhiều khi họ cũng sai. Nếu chúng ta nói là tiền chỉ nên chảy vào tài chính phi tập trung thôi thì sẽ dẫn đến câu chuyện bị chậm chân với thế giới, vì dòng chảy là không ngừng.
Vì vậy ở trung tâm tài chính, tôi nghĩ chúng ta nên lựa chọn những nhà đầu tư hàng đầu, những chuyên gia có nhiều kinh nghiệm nhất. Bởi thực ra lá phiếu quan trọng nhất là họ phải tin điều gì đấy thì họ mới bỏ tiền. Chúng ta tạo một sân chơi với luật lệ rõ ràng, nhà đầu tư họ cảm giác được bảo vệ, các dự án và các công ty, các startup thấy có nguồn lực để phát triển thì tiền sẽ tự đến.
Việt Nam có gần 20 triệu người sở hữu tài sản mã hóa nhưng số lượng người hiểu về tài sản này không nhiều, chủ yếu vẫn là cá nhân nhỏ lẻ giao dịch, thậm chí giao dịch theo cảm hứng. Nếu phát triển tài sản số, làm sao thu hút nguồn lực này vào thị trường một cách bền vững?
Thị trường nào cũng bắt đầu như thế. Thị trường chứng khoán Việt Nam 20 năm trước, nhà đầu tư mang bao tải tiền đi mua OTC và nhiều người chỉ biết ba chữ cái mã chứng khoán chứ cũng có biết là công ty làm gì đâu. Sau đó dần dần mới có phân tích kỹ thuật, phân tích vĩ mô: lạm phát, tỷ giá…Với thị trường tài sản mã hóa cũng vậy, cần thời gian để những người chơi họ được educate hơn.
Đúng là đa phần những người tham gia thị trường tài sản mã hóa chưa có nhiều kinh nghiệm. Làm thế nào chúng ta xây dựng một thị trường tài chính mà vẫn bảo vệ cho người tiêu dùng cũng như nhà đầu tư thì có lẽ nó phải là một thị trường minh bạch. Các sàn giao dịch tiền số sắp tới được cấp phép, câu hỏi là nên niêm yết những đồng tiền số nào. Việc này thế giới đã đi trước chúng ta rất lâu rồi. Những tài sản số đã được bảo chứng ở trên thế giới và có giá trị vốn hóa rất lớn ví dụ như Bitcoin, Ethereum… có thể là những bước đi đầu tiên.
Sau đó, rõ ràng chúng ta cần một khung pháp lý với các tiêu chuẩn đối với các loại tiền số sẽ niêm yết, giống như các công ty muốn lên sàn chứng khoán thôi.
Trong thị trường sẽ có lớp nhà đầu tư cá nhân, không chuyên, và họ cần được bảo vệ hơn. Do đó sản phẩm tài chính và được quảng cáo trên tivi, báo đài, được truyền thông đại chúng cần có sự sàng lọc và kiểm soát chặt chẽ. Không thể nào bán một sản phẩm tài chính mà lên tivi và nói gì cũng được đúng không?
Lớp nhà đầu tư thứ hai là nhà đầu tư chuyên nghiệp. Thì đối với lớp nhà đầu tư chuyên nghiệp như Mỹ gọi là accredited investor thì Việt Nam cũng có một mô hình tương tự là quỹ thành viên. Dạng tài sản và những thứ họ được đầu tư, cái danh mục họ được phép đầu tư sẽ rộng hơn rất là nhiều. Đó là cái cách mà chúng ta có thể nghiên cứu.
Đương nhiên trong quy trình quản lý chúng ta cũng muốn bảo vệ nhà đầu tư nhưng ngược lại cũng phải có cơ hội cho các startup, cho những sản phẩm mới đưa ra thị trường thử nghiệm. Chúng ta nên quan sát những quốc gia như Mỹ, họ đang cố gắng cân bằng cả hai.
SEC- Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ gần đây cũng rất cởi mở và đề xuất tài chính phi tập trung đưa vào các sandbox vì họ muốn theo dõi thị trường đó tiến triển như thế nào trước khi đưa ra luật. Đó cũng là hướng tiếp cận cởi mở để đảm bảo vẫn có một môi trường có tính bảo vệ người tiêu dùng nhưng vẫn cho phép thử nghiệm.
Vậy ngoài những dự án đổi mới sáng tạo, những công ty, doanh nghiệp truyền thống họ sẽ có cơ hội gì khi tham gia vào thị trường này?
Tôi nghĩ đây là cuộc chơi chia đều cho tất cả các bên không phải chỉ mỗi doanh nghiệp đổi máy sáng tạo hay là truyền thống. Bởi 2 thứ đang thay đổi cuộc sống lớn nhất có thể là AI và blockchain. Với những doanh nghiệp truyền thống, khi stable coin đưa vào hệ thống thanh toán sẽ thay đổi rất nhiều. Trước đây nhập khẩu hoặc hàng hóa hoặc là giao dịch xuyên biên giới về LC of credit thì giờ có thể sử dụng stable coin để thanh toán.
Trước đây doanh nghiệp thanh toán qua visa mất 2% nhưng nếu hệ thống ngân hàng Việt Nam tích hợp được stable coin có thể phí đó sẽ được cắt giảm đi rất nhiều.
Tokenize tài sản thực cũng là một bài toán rất lớn. Rất nhiều doanh nghiệp truyền thống hoặc người dân sở hữu lượng lớn tài sản là bất động sản, có thể ứng dụng công nghệ blockchain để token hóa tài sản thực. Tôi nghĩ tương tự như hệ sinh thái của chứng khoán khi mở ra tạo ra sự thay đổi trong phương thức huy động vốn của doanh nghiệp hay hệ sinh thái khác, như trái phiếu cũng là một kênh huy động vốn. Thì blockchain, nó là tài chính xuyên biên giới, và blockchain sẽ là kênh huy động vốn cho nhà đầu tư trong nước hay quốc tế vào Việt Nam nếu chúng ta làm tốt ở trung tâm tài chính Đà Nẵng và TPHCM.
Xin cảm ơn ông!
Nguồn: https://stockbiz.vn/tin-tuc/ong-nguyen-ngoc-hung—chuyen-gia-vba-muon-blockchain-thanh-mui-nhon-cua-nganh-cong-nghe-viet-nam-doi-ngu-builder-viet-can-thoat-khoi-dna-gia-cong/35605579
