Lời tiên đoán “20.000 đồng/kg vẫn có lãi”
Tại Đại hội cổ đông Hoàng Anh Gia Lai năm 2023, ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức) từng khiến không ít nhà đầu tư ngỡ ngàng khi khẳng định: “Ngay cả khi bán sầu riêng với giá 20.000 đồng/kg, thì vẫn có lãi”. Lý do người đứng đầu HAGL đưa ra là giá thành sản xuất sầu riêng rất thấp, chỉ từ 5.000 – 10.000 đồng/kg, tùy quy mô.
Khi ấy, câu nói này gợi lên nhiều ý kiến trái chiều. Có người coi đó là cách nhấn mạnh lợi thế chi phí sản xuất của Hoàng Anh Gia Lai, cũng có người cho rằng đó là sự tự tin hơi thái quá. Bởi thời điểm đó, giá sầu riêng xuất khẩu đang ở đỉnh cao, dao động từ 80.000 đến trên 100.000 đồng mỗi kg, sau khi Trung Quốc chính thức cấp phép nhập khẩu chính ngạch. Viễn cảnh giá tuột dốc về mức một phần tư tưởng chừng chỉ tồn tại trên lý thuyết.
Thế nhưng, chỉ sau hai năm, kịch bản ấy lại hiện hữu rõ ràng hơn bao giờ hết và câu nói năm nào của bầu Đức bất ngờ được nhắc lại trong bối cảnh chẳng mấy dễ chịu.
Cú rơi giá chưa từng có
Thống kê mới nhất công bố cuối tháng 6/2025 cho thấy giá sầu riêng tại Đông Nam Bộ đang ở mức thấp kỷ lục trong vòng nhiều năm trở lại đây. Giống Ri6 xuất khẩu loại A chỉ còn khoảng 42.000 đồng mỗi kg, trong khi loại B hạ xuống mức 27.000 đồng, khiến không ít nhà vườn rơi vào thế khó. Monthong, giống sầu riêng được thị trường Trung Quốc ưa chuộng hơn, cũng mất giá mạnh, chỉ còn 75.000 đồng mỗi kg loại A và 55.000 đồng loại B, kém xa mốc gần 90.000 đồng cách đây chưa đầy một tháng.
So với cùng kỳ năm ngoái, giá Ri6 đã sụt đến 16.000 đồng mỗi kg, còn Monthong cũng giảm khoảng 8.000 đồng. Không ít hộ trồng nhỏ lẻ buộc phải bán xô với giá chỉ còn 25.000 đồng, sát ngưỡng “20.000 đồng vẫn có lãi” mà bầu Đức từng nêu ra như một kịch bản dự phòng.
Một số chủ vườn chia sẻ: “Nếu giữ được sản lượng lớn và đồng đều thì giá thành mới thấp. Còn nhà trồng vài hecta như chúng tôi, chi phí đội lên cao, bán 25.000 đồng chắc chắn lỗ”.
Giới chuyên gia ngành nông sản cho rằng đợt giảm giá mạnh lần này không phải ngẫu nhiên. Từ đầu năm 2025, Trung Quốc – thị trường chiếm hơn 80% kim ngạch xuất khẩu sầu riêng Việt Nam đã tăng cường kiểm soát chất lượng, đặc biệt tập trung xét nghiệm tồn dư cadimi và chất vàng O, hóa chất nhuộm vỏ có nguy cơ gây ung thư. Việc siết kiểm định khiến không ít lô hàng bị ách tắc hoặc buộc phải bán lại với giá thấp.
Cùng lúc, Thái Lan và Malaysia bước vào vụ thu hoạch chính. Nguồn cung từ Thái Lan, vốn đã gấp đôi sản lượng của Việt Nam, tràn mạnh vào các kênh phân phối lớn tại Trung Quốc. Malaysia cũng chính thức được cấp phép xuất khẩu sầu riêng tươi, tạo thêm áp lực cạnh tranh. Trong nước, mùa mưa đến sớm khiến nhiều vườn sầu riêng chưa đạt độ chín vàng mềm, dẫn tới tình trạng “sượng” – không đủ tiêu chuẩn xuất khẩu, càng làm giá tuột sâu.
Bầu Đức vẫn kiên định với mục tiêu
Trong bối cảnh nhiều nhà vườn tạm dừng mở rộng diện tích hoặc “treo vườn” chờ giá phục hồi, bầu Đức lại kiên định với kế hoạch nhân rộng quy mô trồng sầu riêng. Sau năm 2023 sở hữu 1.000 hecta, đến nay Hoàng Anh Gia Lai đã nâng diện tích lên 2.000 hecta, trong đó khoảng 300 hecta tại Việt Nam và 1.700 hecta đặt tại Lào.
Theo kế hoạch công bố, khoảng 600 hecta sẽ bước vào kỳ thu hoạch ngay trong năm nay, phần còn lại dự kiến cho sản lượng từ năm 2026. Để chuẩn bị cho giai đoạn tăng tốc, HAGL gần đây đã ra thông báo tuyển 100 kỹ thuật viên sầu riêng, kèm mức thưởng 700.000 đồng cho mỗi lượt giới thiệu ứng viên.
Triết lý mà bầu Đức nhiều lần chia sẻ vẫn nhất quán: quy mô lớn và chi phí sản xuất thấp sẽ là tấm đệm bảo vệ doanh nghiệp khỏi biến động giá.
“Giá có thể xuống, nhưng không thể không bán được. Trung Quốc không tự trồng sầu riêng, ngay cả từ đèo Hải Vân trở ra cũng không trồng được”, bầu Đức từng nói.
Trên thực tế, dù giá có nhiều biến động, song sầu riêng vẫn là loại quả có nhu cầu cao, đặc biệt thị trường Trung Quốc. Theo chia sẻ mới đây của ông Nguyễn Văn Mười, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, thị trường Trung Quốc vẫn đang có nhu cầu sầu riêng cao.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/phat-bieu-cua-bau-duc-tu-2-nam-truoc-dang-co-nguy-co-van-vao-hoang-anh-gia-lai-1388181.html