Ngày 2/10/2025, Hội đồng quản trị Công ty CP Tập đoàn Hoa Sen (HSG) đã thông qua quyết định giải thể Công ty CP Cảng Quốc tế Hoa Sen. Đây là một trong hai công ty liên kết còn lại của tập đoàn, từng được kỳ vọng mở rộng hoạt động sang lĩnh vực dịch vụ hậu cần và cảng biển.
Doanh nghiệp này thành lập tháng 6/2019, có trụ sở tại TP Hồ Chí Minh, vốn điều lệ 10 tỷ đồng, trong đó HSG góp 4,9 tỷ đồng tương ứng 49%. Người đại diện phần vốn góp là ông Trần Ngọc Chu – Phó Chủ tịch Thường trực HĐQT và cũng là nhân sự gắn bó lâu năm với tập đoàn. Tuy nhiên, sau 6 năm hoạt động, công ty không đạt hiệu quả như kỳ vọng do bối cảnh kinh tế thế giới biến động, khiến lĩnh vực vận tải – kho bãi gặp khó khăn.
Ngay từ khi đăng ký kinh doanh, Cảng Quốc tế Hoa Sen đã mở rộng phạm vi hoạt động tới 31 ngành nghề, từ bốc xếp hàng hóa, vận tải viễn dương, vận tải thủy nội địa đến xây dựng công trình kỹ thuật. Song hiệu quả không được như mong muốn. Trước đó, năm 2017, Hoa Sen từng rút toàn bộ 45% vốn tại liên doanh với Gemadept trong lĩnh vực cảng biển. Năm 2019, lợi nhuận sụt giảm mạnh buộc tập đoàn phải đóng cửa hàng loạt chi nhánh, trong đó có cả hai văn phòng đại diện tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.
Trên thực tế, với đặc thù ngành thép cạnh tranh khốc liệt, nơi mỗi đồng Đô la tiết kiệm được trong chuỗi cung ứng đều có thể quyết định vị thế của doanh nghiệp, việc tự chủ hạ tầng logistics là điều rất quan trọng và cảng biển sẽ được các doanh nghiệp thép đặt trong mục tiêu dài hạn.
Đó là một lý do để nhiều nhà sản xuất thép lớn trên toàn cầu trực tiếp sở hữu cảng biển có quy mô. Chẳng hạn như Tập đoàn Hòa Phát của tỷ phú Trần Đình Long, với vị thế nhà sản xuất thép hàng đầu Việt Nam cũng đi theo chiến lược như vậy với việc đầu tư cảng Hòa Phát Dung Quất (tại Quảng Ngãi) và cảng Bãi Gốc (tại xã Hòa Xuân, tỉnh Đắk Lắk, vốn nằm tại Phú Yên cũ).
Được biết, ngành cảng biển Việt Nam vẫn được đánh giá là đang trong giai đoạn phát triển với sản lượng container tăng trưởng tích cực, bình quân giai đoạn 2017 – 2024 đạt gần 9%/năm. Tuy nhiên, phía sau tốc độ tăng trưởng này là những thách thức không nhỏ. Sau giai đoạn đầu tư ồ ạt, nhiều cảng rơi vào tình trạng dư cung, buộc các doanh nghiệp phải hạ giá dịch vụ, thậm chí xuống dưới mức hòa vốn để giữ nguồn hàng, dẫn tới cạnh tranh gay gắt và thua lỗ kéo dài. Chính phủ đã phải can thiệp bằng khung giá dịch vụ nhằm bình ổn thị trường.
Ngoài ra, ngành đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc với xu hướng dịch chuyển từ các cảng nhỏ, manh mún sang phát triển cảng nước sâu như Lạch Huyện (Hải Phòng) và Cái Mép – Thị Vải (Bà Rịa – Vũng Tàu), nhằm đón tàu mẹ cỡ lớn theo chuẩn quốc tế. Song song đó, các hiệp định thương mại và biến động địa chính trị toàn cầu vừa mở ra cơ hội, vừa làm triển vọng tăng trưởng trở nên bất định, đặc biệt khi áp lực cạnh tranh khu vực ngày càng gia tăng.
Những lần “lấn sân rồi rút lui” của Hoa Sen
Việc giải thể Cảng Quốc tế Hoa Sen tiếp tục cho thấy bước lùi của tập đoàn trong tham vọng đa ngành. Thực tế, Hoa Sen đã nhiều lần rẽ ngang sang bất động sản nhưng đều không để lại dấu ấn rõ rệt.
Ngay từ năm 2009, khi đặt mục tiêu trở thành tập đoàn đa ngành, HSG từng đồng thời triển khai một loạt dự án nhà ở và văn phòng tại quận 9 và quận 2 (TP Hồ Chí Minh) như Chung cư Hoa Sen – Phố Đông, Hoa Sen Riverview, Hoa Sen Phước Long B… Song đến năm 2011, công ty bất ngờ rút lui, chuyển nhượng dự án cho đối tác và tập trung trở lại vào ngành thép.
Đến giai đoạn 2016 – 2018, Hoa Sen lập thêm các công ty con như Hoa Sen Hội Vân, Hoa Sen Vân Hội, Hoa Sen Quy Nhơn để phát triển khu du lịch và hạ tầng công nghiệp. Tuy nhiên, hầu hết các dự án đều bị dừng giữa chừng, các pháp nhân sau đó lần lượt giải thể.
Tuy nhiên, bất chấp những thất bại trước đây, Chủ tịch Lê Phước Vũ vẫn cho rằng bất động sản sẽ là mũi nhọn tiếp theo của Hoa Sen bên cạnh thép. Tại đại hội cổ đông thường niên 2025 vừa qua, ông Vũ công bố kế hoạch phát triển một khu đô thị 600 – 700 ha gần sân bay Long Thành. Báo cáo tài chính quý III niên độ 2024 – 2025 cho thấy tập đoàn đã chi khoản trả trước dài hạn 900 tỷ đồng liên quan đến thương vụ chuyển nhượng một khu đất lớn tại Đồng Nai, bước khởi đầu cho tham vọng này.
Thực tế, đây không phải lần đầu Hoa Sen quay lại địa ốc. Năm 2023, công ty từng thành lập Hoa Sen Sài Gòn với vốn 100 tỷ đồng để tìm kiếm quỹ đất trị giá 1.000 – 3.000 tỷ đồng, hướng tới phát triển trung tâm thương mại, văn phòng và nhà ở. Tuy nhiên, kế hoạch này cũng chưa đem lại kết quả đáng kể.
Với dự án tại Long Thành, nhiều nhà phân tích nhận định, Hoa Sen đang đặt cược lần ba vào bất động sản, kỳ vọng tận dụng cơ hội từ hạ tầng sân bay quốc tế sắp hình thành. Nếu thành công, đây sẽ là bước ngoặt giúp tập đoàn bù đắp phần nào những lần rút lui khỏi lĩnh vực phụ trước đây. Ngược lại, nếu dự án tiếp tục bế tắc, Hoa Sen có thể một lần nữa đối diện với áp lực phải thu hẹp để quay về với mảng thép vốn là trụ cột truyền thống.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/quay-lai-lan-3-voi-bat-dong-san-dai-gia-le-phuoc-vu-dua-ra-quyet-dinh-day-bat-ngo-1405746.html
