Cục Phòng vệ thương mại mới đây đã tiếp nhận thông tin từ Thương vụ Việt Nam tại Thái Lan cho biết Cục Ngoại thương Thái Lan (DFT) đã ban hành kết luận cuối cùng trong vụ điều tra chống bán phá giá đối với thép không gỉ cán nguội có nguồn gốc hoặc nhập khẩu từ Việt Nam. Theo đó, DFT quyết định áp thuế chống bán phá giá trong khoảng 9,95–29,8% tính trên giá CIF, với mục tiêu ngăn chặn nguy cơ thiệt hại đáng kể đối với ngành thép nội địa Thái Lan.
Biện pháp này được miễn trừ đối với hàng hóa nhập khẩu phục vụ mục đích sản xuất để tái xuất theo quy định tại Luật Cơ quan Khu công nghiệp, Luật Khuyến khích Đầu tư và Luật Hải quan của Thái Lan.
Vụ việc khởi xướng vào tháng 10/2024 theo yêu cầu của Công ty TNHH Posco–Thainox Public. Nhóm sản phẩm bị điều tra bao gồm thép không gỉ cán nguội dạng cuộn, tấm và dải, có độ dày từ 0,3 đến 3mm, chiều rộng tối đa 1.320mm, thuộc 33 mã HS khác nhau.
Dù vậy, tác động từ việc áp thuế đến doanh nghiệp dẫn đầu ngành thép trong nước là Tập đoàn Hòa Phát (HPG) không có do công ty đã sớm rút lui sớm khỏi mảng inox, tránh được rủi ro từ các biện pháp phòng vệ thương mại mới.
Theo tìm hiểu, giai đoạn năm 2018, Tập đoàn Hòa Phát từng bắt tay cùng tập đoàn thiết bị luyện kim hàng đầu của Ý là Danieli để nghiên cứu và triển khai dự án sản xuất thép không gỉ tại Việt Nam. Dự án đặt tại Khu liên hợp gang thép Hòa Phát Dung Quất (Quảng Ngãi), hướng tới trở thành nhà máy inox hiện đại bậc nhất trong nước với công suất ban đầu 600.000 tấn/năm và khả năng mở rộng lên 1 triệu tấn/năm.
Khi ấy, nhu cầu inox trong nước đang tăng nhanh, trong khi Việt Nam chủ yếu nhập khẩu nguyên liệu để gia công. Hòa Phát kỳ vọng tận dụng hạ tầng sẵn có, giảm nhập khẩu và tiến tới tự chủ nguồn cung. Tuy nhiên, đến năm 2023, Chủ tịch Trần Đình Long thông tin tại Đại hội cổ đông rằng tập đoàn buộc phải tạm dừng dự án vì Việt Nam không có lợi thế về nguồn quặng nickel, đây là yếu tố then chốt trong sản xuất thép không gỉ. Ông thẳng thắn cho rằng nếu tiếp tục đầu tư “chắc chắn sẽ thua”.
Nickel là nguyên liệu quyết định độ bền và khả năng chống gỉ của thép. Trên bình diện khu vực, Trung Quốc và Indonesia là hai quốc gia nắm lợi thế tuyệt đối về nguồn quặng này. Thống kê cho thấy mỗi năm thế giới sản xuất khoảng 55 triệu tấn thép không gỉ, trong đó Trung Quốc chiếm 65% (tương đương 36 triệu tấn) và Indonesia khoảng 10% (5,5 triệu tấn).
Tại Việt Nam, tổng công suất sản xuất thép không gỉ chỉ gần 1 triệu tấn/năm, trong khi nhu cầu nội địa mới dừng ở mức khoảng 120.000 tấn. Phần lớn sản lượng được xuất khẩu, với các doanh nghiệp tiêu biểu như Inox Hòa Bình (Hưng Yên) và Posco (Đồng Nai), công suất xấp xỉ 250.000 tấn/năm.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/quyet-dinh-tu-hai-nam-truoc-cua-chu-tich-tran-dinh-long-vua-dua-hoa-phat-hpg-thoat-hiem-1410768.html
