Ngân hàng Nhà nước Việt Nam mới đây đã ban hành Thông tư 03/2024/TT-NHNN, đánh dấu một bước tiến đáng kể trong quá trình cải cách quy định nhằm hỗ trợ nhà đầu tư nước ngoài tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam. Một trong những thay đổi quan trọng nhất là việc miễn hợp pháp hóa lãnh sự đối với hồ sơ mở tài khoản vốn đầu tư gián tiếp bằng VND.
Trước đây, thủ tục hợp pháp hóa lãnh sự kéo dài nhiều tuần, thậm chí hàng tháng, khiến quá trình mở tài khoản của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài gặp không ít trở ngại. Với Thông tư mới, thời gian mở tài khoản đã được rút ngắn đáng kể, giúp giảm thiểu chi phí và rào cản gia nhập thị trường.
Đây được xem là động thái tiếp theo của Việt Nam trong lộ trình nâng hạng thị trường chứng khoán từ cận biên lên mới nổi, sau khi Bộ Tài chính ban hành Thông tư 68 vào cuối năm 2024 cho phép áp dụng cơ chế giao dịch không cần đủ tiền trước (Non Pre-funding Solution – NPS). Cùng với đó, việc yêu cầu công bố thông tin bằng tiếng Anh cũng đã được luật hóa, thể hiện cam kết tạo lập môi trường minh bạch, thân thiện hơn với nhà đầu tư quốc tế.
Điểm nhấn đáng chú ý khác là việc hệ thống giao dịch KRX chính thức vận hành từ ngày 5/5/2025, mở ra kỳ vọng về một hạ tầng công nghệ hiện đại tương thích với các thị trường mới nổi. Hệ thống mới giúp chuẩn bị cho các cơ chế tiên tiến như thanh toán bù trừ trung tâm (CCP), giao dịch trong ngày (day trading), bán khống, và T+0 – những tiêu chí bắt buộc trong các bộ tiêu chuẩn nâng hạng.
Ông Nguyễn Duy Hưng – Chủ tịch SSI – từng nhận định: “Hệ thống KRX là nền tảng để triển khai giao dịch hiện đại, đặt viên gạch quan trọng cho việc đưa Việt Nam tiến vào nhóm thị trường mới nổi”.
Trong báo cáo phân loại thị trường công bố hồi tháng 4, FTSE Russell tiếp tục giữ Việt Nam trong danh sách theo dõi nâng hạng từ “Frontier Markets” lên “Secondary Emerging Markets”. Dù vậy, tổ chức này cũng lưu ý Việt Nam vẫn chưa đáp ứng được hai tiêu chí kỹ thuật quan trọng là “Chu kỳ thanh toán (DvP)” và “Chi phí giao dịch thất bại”, cả hai hiện vẫn bị đánh giá ở mức “Hạn chế”. Tuy nhiên, FTSE cũng ghi nhận những nỗ lực không ngừng nghỉ của cơ quan quản lý Việt Nam trong việc cải thiện môi trường đầu tư.
Dựa trên lộ trình cải cách hiện nay, nhiều tổ chức phân tích cho rằng Việt Nam có thể được FTSE Russell chấp thuận nâng hạng ngay trong tháng 9/2025, nếu các tiêu chí kỹ thuật còn lại được khắc phục đúng thời hạn. Đồng thời, Việt Nam cũng có cơ hội được MSCI đưa vào danh sách theo dõi trong kỳ công bố tháng 6/2025. Tuy nhiên, quá trình nâng hạng của MSCI thường kéo dài hơn do yêu cầu cao về cải cách cấu trúc sở hữu nước ngoài (foreign room).
Theo dự báo của BSC Research, khối ngoại sẽ bắt đầu mua ròng mạnh từ 2–4 tháng trước khi FTSE công bố quyết định nâng hạng (T0), và trước mốc chuyển đổi thực tế (T1). Với MSCI, thời gian hành động của dòng vốn nước ngoài còn sớm hơn, từ 4–5 tháng, bởi quy mô các quỹ đầu tư thụ động theo bộ chỉ số MSCI là rất lớn, thường chiếm tỷ trọng cao hơn FTSE Russell.
Nếu được nâng hạng, Việt Nam có thể thu hút hàng tỷ USD dòng vốn từ các quỹ đầu tư nước ngoài, đồng thời cải thiện thanh khoản và định giá của thị trường. Đây không chỉ là “lực đẩy” cho VN-Index, mà còn là chỉ dấu cho sự trưởng thành và hội nhập sâu hơn của thị trường tài chính Việt Nam với thế giới.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/sau-krx-them-mot-cu-hich-moi-cho-tien-trinh-nang-hang-thi-truong-chung-khoan-viet-nam-1379374.html
