Sóng đầu tư công và các ngành “ăn theo”

Điểm sáng cho bức tranh quý IV

Theo Bộ Tài chính, tính từ đầu năm đến hết ngày 23/10/2025, số vốn giải ngân đầu tư công là 464.828 tỷ đồng, đạt 51,7% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Giải ngân đầu tư công tiếp tục tăng tốc là động lực tăng trưởng chính cho nhóm doanh nghiệp hưởng lợi từ đầu tư, trở thành điểm sáng trong bức tranh quý IV của thị trường.

Ông Bùi Nguyên Khoa, Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu, Công ty Chứng khoán BIDV (BSC) cho biết, đầu tư công vẫn là trụ cột chính trong mục tiêu tăng trưởng cao của Chính phủ.

Nhiều cơ chế chính sách về đầu tư công đã được sửa đổi theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tạo sự chủ động, linh hoạt hơn cho các cấp, ngành, địa phương trong công tác chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án.

Nhiều giải pháp để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công hoàn thành 100% kế hoạch trong năm 2025, trong đó, phấn đấu hoàn thành mục tiêu 3.000 km cao tốc, trên 1.000 km đường bộ ven biển.

Đối với lĩnh vực xây dựng hạ tầng, các doanh nghiệp có vị thế đầu ngành, kinh nghiệm lâu năm trong việc triển khai các dự án đầu tư công đi cùng với giá trị backlog, đơn cử như Tổng CTCP Vinaconex (VCG), CTCP Đầu tư – Hạ tầng – Giao thông Đèo Cả (HHV), sẽ có nhiều lợi thế.

Tại Vinaconex, 9 tháng đầu năm 2025, doanh thu thuần của Tổng công ty đạt 11.413 tỷ đồng, tăng 40% so với 9 tháng đầu năm 2024; lợi nhuận sau thuế đạt 3.783 tỷ đồng, tăng gấp 5 lần so với cùng kỳ.

Đáng chú ý, doanh thu tài chính của VCG tăng cao đột biến, gấp 78 lần cùng kỳ năm trước, đạt 3.186 tỷ đồng, trong đó, gần 3.073 tỷ đồng là lãi chuyển nhượng công ty con, công ty liên kết.

Lũy kế năm 2025, VCG dự kiến có thể ghi nhận lợi nhuận sau thuế tăng trưởng 30%, với đóng góp từ các gói thầu xây dựng hạ tầng tại sân bay Long Thành, dự án cao tốc Bắc Nam và hoạt động bàn giao tại dự án bất động sản Chợ Mơ cùng dự án bất động sản Green Diamond.

Chuyển động tại CTCP Fecon (FCN) cũng tích cực, với doanh thu quý III/2025 tiếp đà tăng kỷ lục của quý trước và tăng trưởng 53,5% so với cùng kỳ, đạt 1.143 tỷ đồng. Kết quả tăng trưởng doanh thu của quý III nối dài đà tăng doanh thu của doanh nghiệp khi FCN đã có nhiều tháng liên tục tăng trưởng doanh thu so với cùng kỳ.

Hiện tại, FCN đang có giá trị backlog sẵn có cao, từ đó đảm bảo khối lượng công việc dồi dào cho Công ty. Đồng thời, kỳ vọng doanh nghiệp sẽ tiếp tục hưởng lợi và có triển vọng tăng trưởng tích cực về doanh thu trong quý cuối năm, khi đây thường là giai đoạn cao điểm của giải ngân vốn đầu tư công cũng như đẩy nhanh triển khai các dự án hạ tầng trên cả nước.

Trong khi đó, 3 quý đầu năm 2025, Đèo Cả đạt doanh thu hơn 2.595 tỷ đồng, tăng gần 13% so với cùng kỳ năm 2024; lợi nhuận sau thuế đạt gần 477 tỷ đồng, tăng gần 30% so với cùng kỳ. Kết quả sau 9 tháng, HHV đã hoàn thành lần lượt hơn 72% và gần 86% kế hoạch doanh thu, lợi nhuận của cả năm.

Ngành tài chính hưởng lợi nhiều nhất từ đầu tư công, do giải ngân đầu tư công tạo ra dòng tiền lớn quay lại hệ thống ngân hàng, giúp giảm áp lực thanh khoản và thúc đẩy tăng trưởng tín dụng.

Với nền tảng tài chính vững mạnh, tiến độ thi công đảm bảo, môi trường đầu tư thuận lợi…, Đèo Cả kỳ vọng sẽ hoàn thành vượt kế hoạch doanh thu và lợi nhuận năm 2025. Hiện Công ty đang dồn lực thực hiện khối lượng công việc rất lớn tại nhiều dự án trọng điểm từ Bắc vào Nam, góp phần cùng cả nước hoàn thành mục tiêu thông tuyến 3.000 km cao tốc vào cuối năm 2025.

Như vậy, hoạt động giải ngân vốn đầu tư công dự báo được thúc đẩy mạnh mẽ trong quý IV, sẽ tạo động lực tăng trưởng cho các nhóm cổ phiếu xây dựng và hạ tầng (như HHV, FCN, VCG, C4G…), nhóm vật liệu xây dựng (như HPG, HSG, PLC, VLB, KSB…). Thêm vào đó, nhóm cổ phiếu vật liệu xây dựng dự kiến được hưởng lợi khi phần lớn sản phẩm vật liệu xây dựng đều ghi nhận tín hiệu phục hồi và kỳ vọng duy trì đà tăng trong quý cuối năm 2025.

Nhiều ngành được “ăn theo”

TS Nguyễn Tú Anh, Giám đốc Nghiên cứu Đại học VinUni chia sẻ, đầu tư công đang đóng vai trò dẫn dắt tăng trưởng kinh tế, cải thiện tiềm năng cho nền kinh tế. Cùng với sự đổi mới của bộ máy nhà nước trong năm nay, hoạt động đầu tư công sẽ được thúc đẩy nhiều so với giai đoạn trước đây, kéo theo các nhóm ngành khác của nền kinh tế cũng được hưởng lợi.

Hai kênh trực tiếp được hưởng lợi từ đầu tư công là ngành nguyên vật liệu và ngành năng lượng tái tạo, nhưng tài chính mới là ngành hưởng lợi nhiều nhất, do giải ngân đầu tư công tạo ra dòng tiền lớn quay lại hệ thống ngân hàng, giúp giảm áp lực thanh khoản và thúc đẩy tăng trưởng tín dụng.

Còn về gián tiếp, ngành vận tải, logicstics… sẽ được hưởng lợi, đơn cử như việc đẩy mạnh dự án cao tốc Lào Cai – Hải Phòng sẽ giúp thúc đẩy lưu thông hàng hóa. Ngoài ra, một số ngành hưởng lợi khác từ đầu tư công là nhóm bất động sản, bất động sản khu công nghiệp.

Ông Tú Anh nhấn mạnh thêm, đầu tư công cũng đóng vai trò “mồi vốn” cho nền kinh tế. Trong chu kỳ 2025 – 2026, khi nền tảng vĩ mô được củng cố và môi trường đầu tư ổn định, khu vực tư nhân cùng dòng vốn FDI đang trỗi dậy, tạo cấu trúc nguồn lực đa tầng cho giai đoạn tăng trưởng tới. Đặc biệt, đầu tư vào hạ tầng sẽ tạo ra nhu cầu lớn về vốn, giúp thị trường ngân hàng trở nên dồi dào hơn.

Trong năm 2026, đầu tư công vẫn được xem là trụ cột chính, tiến độ thi công và khởi công dự án mới sẽ được đẩy mạnh. Điều này sẽ tác động trực tiếp tới nhóm bất động sản nhà ở nhờ cung – cầu dự kiến sẽ phục hồi mạnh. Các sản phẩm đáp ứng nhu cầu ở thực đi kèm với hạ tầng được ưa chuộng thay vì các sản phẩm du lịch, sốt đất nền xa trung tâm.

Bên cạnh đó, triển vọng tăng trưởng lợi nhuận tích cực và tiềm năng tăng định giá của các doanh nghiệp còn nhiều dư địa được thúc đẩy bởi nền giá mở bán mới liên tục đạt mức cao mới và tốc độ triển khai nhanh hơn kỳ vọng.

Chu kỳ xây dựng mới này mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp liên quan đến đầu tư công là xây lắp và vật liệu xây dựng. Những nhóm cổ phiếu hỗ trợ mạnh, trực tiếp cho phát triển kinh tế được hưởng lợi nhiều nhất trong năm nay.

VinaCapital cho rằng, Việt Nam đang ở vị thế thuận lợi để duy trì đà giải ngân mạnh mẽ cho đầu tư hạ tầng. Nợ công của Chính phủ hiện ở mức dưới 40% GDP; thặng dư ngân sách trong 5 tháng đầu năm đạt trên 5% GDP và có hơn 45 tỷ USD chưa được giải ngân cho cơ sở hạ tầng.

Trong bối cảnh thị trường hiện có thể điều chỉnh ngắn hạn thì chiến lược giải ngân cần thận trọng và quản trị rủi ro chặt chẽ là yếu tố then chốt. Cần lựa chọn các doanh nghiệp có nền tảng cơ bản tốt, năng lực thi công mạnh, thanh khoản cổ phiếu ổn định sẽ giúp tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro.