Sóng tăng vốn công ty chứng khoán và đỉnh của thị trường

Sóng tăng vốn công ty chứng khoán và đỉnh của thị trường

Thị trường chứng khoán sôi động trở lại với cơn sóng kéo dài nhiều tháng gần đây. Chạm mức đáy 1,100 điểm hồi đầu tháng 4 do cú sốc thuế quan Mỹ, ít ai ngờ rằng VN-Index sẽ có lúc đạt con số 1,700 điểm chỉ 5 tháng sau đó. Cơn sóng chứng khoán trở thành tiền đề cho một cuộc đua tăng vốn mới ở nhóm công ty chứng khoán (CTCK).

Làn sóng tăng vốn năm 2025

Trong thông báo vừa ra, Chứng khoán Kafi đã chính thức hoàn tất tăng vốn điều lệ lên 7,500 tỷ đồng, thông qua phát hành quyền mua cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu. Hiện Kafi nằm trong top 10 công ty chứng khoán có quy mô tài sản lớn bậc nhất thị trường.

Chứng khoán SSI cũng dự tính chào bán thêm tối đa 415.6 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với giá 15,000 đồng/cổ phiếu. Vốn điều lệ sau đợt phát hành này tăng lên 24,934.9 tỷ đồng. Trước đó, Công ty đã hoàn tất đợt chào bán riêng lẻ hơn 104 triệu cp, đưa vốn điều lệ lên mức 20,759 tỷ đồng.

Chứng khoán Tiên Phong (ORS) sắp tới sẽ chào bán 287.9 triệu cổ phiếu cho TPBank với giá 12,500 đồng/cổ phiếu. Mục đích chào bán nhằm tăng quy mô vốn điều lệ, bổ sung thêm nguồn vốn cho các hoạt động, nghiệp vụ kinh doanh của công ty. Nếu đợt phát hành thành công, vốn điều lệ của Công ty sẽ tăng từ gần 3,360 tỷ đồng lên hơn 6,239.3 tỷ đồng.

Sau hơn 3 năm không phát hành mới, CTCP Chứng khoán TPHCM (HSC) ngày 9/6 cũng công bố kế hoạch chào bán gần 360 triệu cổ phiếu với giá 10,000 đồng/cp cho cổ đông hiện hữu, nhằm bổ sung vốn cho vay ký quỹ và tự doanh. Qua đó, HSC sẽ nâng vốn điều lệ từ 7,208 tỷ đồng lên 10,808 tỷ đồng.

Hàng loạt đơn vị khác như Chứng khoán JB Việt Nam (JBSV), Chứng khoán Xuân Thiện (XTSC), Chứng khoán Thiên Việt (TVS), Chứng khoán Rồng Việt (VDS), Chứng khoán LPBank… cũng đang lên kế hoạch tăng vốn.

Bên cạnh đó, thị trường cũng đang chứng kiến làn sóng IPO mạnh mẽ của các công ty chứng khoán.

Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS) đang trở thành tâm điểm khi triển khai IPO hơn 231 triệu cổ phiếu với giá 46,800 đồng/cổ phiếu, dự kiến huy động trên 10,800 tỷ đồng. Vốn điều lệ của TCBS dự kiến sẽ tăng từ 20,801.6 tỷ đồng lên 31,601.6 tỷ đồng sau IPO. Đợt IPO này thu hút 26,220 nhà đầu tư đăng ký mua hơn 575 triệu cổ phiếu, tức gấp 2.5 lần số lượng chào bán.

Ngay sau thương vụ IPO đình đám của TCBS, Chứng khoán VPBank (VPBankS) cũng thông qua phương án IPO tối đa 375 triệu cp, tương ứng 25% lượng cổ phiếu đang lưu hành. Dự kiến sau thương vụ, VPBankS sẽ tăng vốn từ 15 ngàn tỷ đồng lên tối đa 18.75 ngàn tỷ đồng.

Chứng khoán VPS chuẩn bị tổ chức ĐHĐCĐ bất thường tháng 10/2025 để bàn thảo các quyết sách mới, trong đó chủ đề lớn nhất là kế hoạch IPO. Theo tài liệu công bố, VPS sẽ trình cổ đông phương án phát hành 710 triệu cổ phiếu, tỷ lệ 1:1.25 (sở hữu 1 cổ phiếu sẽ nhận thêm 1.25 cổ phiếu thưởng) để tăng vốn điều lệ từ 5,700 tỷ đồng lên 12,800 tỷ đồng.

CTCK tăng vốn xong là thị trường lập đỉnh?

Làn sóng tăng vốn lần này gợi nhớ lại các sóng tăng (uptrend) năm xưa – cứ khi nào thị trường có cơn sóng lớn là công ty chứng khoán cũng sẽ đồng loạt tăng vốn.

Trong cơn sóng năm 2016-2018, khi VN-Index tăng từ vùng 550 điểm lên 1,200 điểm, vốn điều lệ nhóm CTCK tăng từ 40 ngàn tỷ lên 65 ngàn tỷ đồng.

Giai đoạn dịch COVID-19 năm 2020-2022, chỉ số sàn HOSE bứt phá từ đáy 680 lên vùng 1,500 điểm; kéo theo là vốn điều lệ của nhóm CTCK bùng nổ từ 70 ngàn tỷ lên 152 ngàn tỷ đồng.

Sau thời gian tạm lắng, từ cuối quý 4/2023, CTCK tiếp tục vào vòng tăng vốn tiếp theo. Tính đến cuối quý 2/2025, quy mô vốn đã tăng lên 230 ngàn tỷ đồng từ mức 156 ngàn tỷ đồng hồi đầu năm 2024.

Nếu theo dõi các đợt tăng này, có thể thấy điểm tương đồng là thị trường thường tạo đỉnh ngay khi mặt bằng vốn mới của CTCK được xác lập. Vì sao lại có hiện tượng này?

Trước tiên, cần tìm hiểu lý do tăng vốn của các CTCK.

Theo quy định, CTCK phải duy trì tỷ lệ vốn khả dụng nhất định. Do đó, khi quy mô hoạt động tăng, để mở rộng nghiệp vụ (môi giới, tự doanh, bảo lãnh phát hành…), công ty cần bổ sung vốn để đảm bảo an toàn hệ thống. Nhất là khi thị trường sôi động, CTCK cần tận dụng cơ hội để đẩy mạnh các mảng hoạt động như môi giới, tự doanh hay dịch vụ IB (tư vấn phát hành, M&A).

Bên cạnh yêu cầu về nội tại, sức ép từ các công ty đối thủ cũng thúc đẩy các đợt tăng vốn phải diễn ra để có thể duy trì lợi thế cạnh tranh.

Mặt khác, nhằm giải tỏa nhu cầu vốn để cho vay ký quỹ (margin) khi thị trường tăng mạnh. Trong các giai đoạn thị trường tăng mạnh và sôi động, các CTCK đều có tỷ lệ cho vay/vốn chủ sở hữu ở mức cao. Thậm chí, có công ty chạm trần cho vay là 2 lần vốn chủ sở hữu. Dư địa cho vay cạn kiệt trong khi nhu cầu vẫn nóng là một trong những sức ép tăng vốn lớn đối với CTCK.

CTCK tăng vốn không phải là nguyên nhân khiến thị trường tạo đỉnh, nhưng đó là một hiện tượng cho thấy đỉnh đang hình thành. Thời điểm các đợt tăng vốn hoàn tất nhiều khả năng cũng là lúc thị trường đang ở vùng đỉnh.

Các chu kỳ tăng của thị trường khó có thể dự báo nên các CTCK khó có thể rào trước cho các kế hoạch tăng vốn nhằm đáp ứng nhu cầu vốn trong uptrend kể trên. Mặt khác, trong các đợt tăng, sự hưng phấn của thị trường thường vượt ngoài tưởng tượng, dẫn tới nhu cầu giao dịch, sử dụng đòn bẩy đột biến. Lượng vốn CTCK tăng thêm thường được thị trường hấp thụ nhanh chóng nhưng không thể đáp ứng hết nhu cầu. Để tận dụng kiếm lời trong môi trường kinh doanh tốt, các công ty phải liên tục xoay vốn để theo kịp sự hưng phấn của thị trường.

Mặt khác, khi thị trường “đổ đèo”, việc huy động vốn không còn dễ dàng. Các đợt tăng vốn được hoãn lại, dẫn tới một đoạn phẳng lặng trong chu kỳ tăng vốn của các CTCK và hình thành nền vốn mới cho tới đợt tăng tiếp theo.

Dù phần nào có hiện tượng tạo đỉnh, các đợt tăng vốn không hề xấu. Nhìn một cách tổng quan, các đợt tăng vốn sẽ giúp tăng năng lực của CTCK, tạo bộ đệm vốn để đảm bảo cho vay an toàn cũng như cung cấp các dịch vụ như tư vấn, bảo lãnh phát hành. Mặt khác, nguồn vốn dồi dào sẽ được sử dụng để đầu tư cho hạ tầng, từ đó, nâng cao chất lượng sản phẩm.

Đồng thời, “sóng” IPO là dấu hiệu tích cực, cung cấp thêm nhiều “hàng” tốt cho thị trường, mang lại cơ hội đầu tư chất lượng hơn, qua đó mở ra triển vọng lớn cho chứng khoán Việt Nam.

Bên cạnh đáp ứng nhu cầu thị trường, làn sóng tăng vốn của công ty chứng khoán năm 2025 được khởi động để chuẩn bị cho “cuộc chơi lớn”. Hệ thống KRX đã vận hành thành công từ tháng 5/2025, áp dụng cơ chế “non pre-funding” (không yêu cầu tổ chức đầu tư nước ngoài nộp tiền ký quỹ trước khi giao dịch). Nghiệp vụ non pre-funding đòi hỏi vốn rất lớn, bởi mỗi giao dịch của khối ngoại có thể lên đến hàng trăm, thậm chí hàng ngàn tỷ đồng. Trong tương lai, thị trường tiến tới cho phép giao dịch trong ngày (T+0), bán chứng khoán chờ về… Những sản phẩm mới này sẽ đặt ra yêu cầu tiềm lực lớn đối với CTCK.

Chí Kiên

FILI

– 08:18 22/09/2025