Không cần quảng cáo, biến fan thành cỗ máy marketing từ năm đầu tiên
Năm 2010, tại khu công nghệ Zhongguancun – nơi được mệnh danh là “Thung lũng Silicon của Trung Quốc” Lei Jun cùng nhóm cộng sự đã thành lập Xiaomi với một tư duy khác biệt so với phần lớn doanh nghiệp công nghệ thời điểm đó. Thay vì bắt đầu bằng việc sản xuất phần cứng hay đầu tư vào quảng cáo rầm rộ, Xiaomi chọn cách tiếp cận từ phần mềm, từ cộng đồng người dùng và từ triết lý lắng nghe tuyệt đối. Đó là nền móng để mô hình “fan làm marketing” trở thành biểu tượng của thương hiệu suốt hơn một thập kỷ sau này.
Xiaomi khởi đầu bằng việc phát triển MIUI – một bản ROM tùy biến dựa trên Android. Thay vì cố tạo ra sản phẩm hoàn chỉnh ngay từ đầu, hãng xây dựng MIUI trong sự tham gia trực tiếp của người dùng.
Mỗi tuần, đội ngũ kỹ sư tung ra các bản cập nhật, tổng hợp phản hồi của cộng đồng rồi tiếp tục cải tiến. Người dùng không chỉ cài đặt phần mềm mà còn cảm thấy mình là một phần của quá trình phát triển. Họ góp ý, thử nghiệm và lan truyền MIUI trên các diễn đàn công nghệ. Đó chính là thời điểm cộng đồng “Mi Fans” hình thành, trở thành tầng lớp người dùng trung thành và giàu ảnh hưởng – tài sản vô giá của một doanh nghiệp mới.
Chỉ một năm sau, Xiaomi giới thiệu chiếc smartphone đầu tiên. Thay vì áp dụng mô hình truyền thống với biên lợi nhuận cao và chi tiêu lớn cho quảng cáo, công ty theo đuổi chiến lược “giá hòa vốn”, bán điện thoại chất lượng cao với mức giá cạnh tranh chủ yếu qua kênh online.
Mỗi đợt mở bán thường kết thúc chỉ trong vài phút, tạo nên những hiệu ứng truyền thông lan tỏa mạnh mẽ mà Xiaomi không tốn nhiều chi phí để xây dựng. Fan chính là người làm marketing cho hãng, chia sẻ trải nghiệm, đánh giá sản phẩm và khuếch tán thông tin trên mạng xã hội.
Mở rộng hệ sinh thái, làm chủ công nghệ lõi và tham vọng đa ngành
Trên nền tảng cộng đồng người dùng vững mạnh đó, Xiaomi mở rộng hệ sinh thái một cách nhanh chóng. Smartphone trở thành thiết bị trung tâm dẫn người dùng tới hàng trăm sản phẩm khác: TV thông minh, vòng tay sức khỏe, robot hút bụi, thiết bị gia dụng, camera an ninh…
Sự kết nối liền mạch trong cùng hệ sinh thái cho phép Xiaomi tạo ra nguồn doanh thu không chỉ từ phần cứng mà còn từ dịch vụ Internet và hệ sinh thái IoT – nơi biên lợi nhuận cao hơn nhiều. Không phải ngẫu nhiên mà hãng thường nhấn mạnh: smartphone chỉ là “cửa ngõ”, giá trị thực sự nằm ở hệ sinh thái và trải nghiệm tổng thể.
Khi thị trường smartphone dần bão hòa, Xiaomi bước vào giai đoạn chuyển mình để tránh rơi vào cái bẫy “giá rẻ”. Công ty đẩy mạnh nghiên cứu công nghệ lõi, đặc biệt là chip xử lý – một lĩnh vực vốn thuộc sân chơi của những tập đoàn công nghệ lớn nhất thế giới.
Việc tự phát triển chip của riêng mình không chỉ giúp Xiaomi giảm phụ thuộc vào nhà cung cấp mà còn khẳng định năng lực công nghệ đã tiệm cận các đối thủ hàng đầu. Song song với đó, hãng đặt cược lớn vào ô tô điện, ra mắt mẫu sedan đầu tiên và xây dựng hệ thống sản xuất quy mô lớn. Sự mở rộng này thể hiện tham vọng trở thành một tập đoàn công nghệ đa ngành thay vì chỉ là “hãng điện thoại”.
Tuy nhiên, thành công của Xiaomi không phải không đi kèm thách thức. Mức giá thấp từng giúp thương hiệu bứt phá cũng khiến nhiều người mặc định Xiaomi gắn với phân khúc giá rẻ, khó tạo đột phá ở phân khúc cao cấp – nơi đòi hỏi không chỉ cấu hình mạnh mà còn công nghệ lõi, dịch vụ cao cấp và giá trị thương hiệu.
Đồng thời, việc đầu tư vào chip hay xe điện đòi hỏi nguồn lực lớn và sức bền chiến lược, điều mà không phải doanh nghiệp công nghệ nào cũng đủ khả năng theo đuổi.
Dẫu vậy, hành trình của Xiaomi vẫn là một trong những câu chuyện khởi nghiệp tiêu biểu nhất thập kỷ qua. Từ một công ty phần mềm nhỏ, Xiaomi đã trở thành thương hiệu toàn cầu với triết lý lấy người dùng làm trọng tâm. Điểm đặc biệt của Xiaomi không nằm ở sản phẩm rẻ hay chiến dịch marketing rầm rộ, mà ở việc biến người dùng thành đồng hành và đồng sáng tạo, biến cộng đồng thành sức mạnh cạnh tranh.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/startup-cong-nghe-but-pha-nho-cong-dong-xay-mo-hinh-marketing-khong-can-quang-cao-1415644.html
