Làm rung chuyển ngành gọi xe với mô hình không thu hoa hồng
Một startup non trẻ tại châu Á đang làm thay đổi cục diện ngành gọi xe truyền thống. Namma Yatri, ra mắt tại Ấn Độ vào cuối năm 2022 đã làm đảo lộn mô hình truyền thống bằng cách cho phép tài xế giữ toàn bộ tiền cước thay vì thu hoa hồng. Ứng dụng này hiện hỗ trợ khoảng 190.000 chuyến đi mỗi ngày tại hơn 15 thành phố của Ấn Độ và đã giúp hơn 638.000 tài xế kiếm được tổng cộng hơn 175 triệu USD chỉ sau ba năm hoạt động.
Khác với các nền tảng gọi xe lớn như Uber, Ola hay Rapido vốn thu tỷ lệ phần trăm từ mỗi chuyến đi, Namma Yatri sử dụng mô hình thu phí đăng ký cố định. Ở nhiều bang, tài xế chỉ cần trả khoảng 25 rupee mỗi ngày hoặc 3,5 rupee cho mỗi chuyến đi trong 10 chuyến đầu, sau đó không tính thêm phí.
Nhờ đó, thu nhập thực tế của tài xế được cải thiện rõ rệt. Đây chính là điểm khiến nền tảng nhanh chóng được tài xế ủng hộ và lan rộng trong cộng đồng.
Startup này được phát triển bởi Juspay – công ty fintech có sự hậu thuẫn của SoftBank, hợp tác với Quỹ FIDE – một tổ chức phi lợi nhuận chuyên phát triển hạ tầng số mở.
Khi xây dựng ứng dụng, nhóm sáng lập đã tham khảo ý kiến của Liên đoàn lái xe tự động ARDU tại Bengaluru để đảm bảo phù hợp với nhu cầu thực tế. Sau một thời gian vận hành miễn phí, giữa năm 2023, Namma Yatri bắt đầu áp dụng mô hình thu phí đăng ký linh hoạt tùy theo từng khu vực.
Startup nhỏ nhưng khiến các “ông lớn” phải thay đổi
Thành công nhanh chóng của Namma Yatri buộc các ông lớn như Ola, Rapido và gần đây nhất là Uber phải điều chỉnh mô hình kinh doanh, thử nghiệm các gói đăng ký thay vì chỉ thu hoa hồng như trước.
Chính phủ Ấn Độ cũng đang xem xét khuyến khích các mô hình giúp tài xế nhận phần lớn doanh thu, thay vì lợi nhuận bị chia sẻ cho các nền tảng.
Cuối năm 2023, Juspay tách Namma Yatri thành một công ty riêng với tên gọi Moving Tech Innovations. Ông Shanmugavel giữ vai trò Giám đốc điều hành, còn ông Magizhan Selvan – cựu CEO của Juspay đảm nhiệm vị trí COO.
Đến năm 2024, công ty đã huy động được 11 triệu USD từ Google cùng 2 quỹ đầu tư mạo hiểm Blume Ventures và Antler. Đại diện nhà đầu tư đánh giá cao khả năng mở rộng của mô hình này mà không cần chi quá nhiều vốn.
Tuy nhiên, đằng sau những con số ấn tượng, Namma Yatri vẫn đối mặt không ít thách thức.
Theo công ty nghiên cứu Tracxn, từ tháng 11/2023 đến tháng 3/2024, doanh nghiệp báo cáo khoản lỗ 3,3 crore rupee (tương đương 387.000 USD) trên doanh thu 2,2 crore rupee (258.000 USD). Dù vậy, nền tảng này đã đạt lợi nhuận trên mỗi chuyến đi tại 3 trong số 5 bang đang hoạt động, theo chia sẻ của CEO.
Tài xế vẫn nghi ngờ, nhưng mô hình “không hoa hồng” đang dần trở thành xu hướng
Một số tài xế vẫn bày tỏ hoài nghi về tính minh bạch trong hệ thống dữ liệu và cơ chế thu phí. “Ban đầu họ nói miễn phí, nhưng giờ đã thu phí. Nếu sau này tăng thì sao?”, một tài xế đặt vấn đề.
Rest of World – đơn vị thực hiện phỏng vấn với gần chục tài xế ghi nhận đa số tài xế sử dụng cùng lúc nhiều ứng dụng khác nhau, nhưng đánh giá Namma Yatri là lựa chọn minh bạch và thân thiện, dù vẫn còn hạn chế ở một số khu vực trong giờ cao điểm.
Bên cạnh đó, Namma Yatri đang bắt tay với chính quyền bang Tamil Nadu để phát triển ứng dụng vận tải đa phương thức, đồng thời triển khai chương trình thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ vào ngành nghề vốn do nam giới chiếm đa số.
“Tôi từng làm đủ việc sau khi chồng mất, kể cả giúp việc, nhưng lái xe khiến tôi thấy tự do hơn”, một phụ nữ đơn thân chia sẻ với Rest of World.
Dù vẫn còn lỗ và có thị phần nhỏ hơn các đối thủ, Namma Yatri đang được đánh giá là nhân tố gây ảnh hưởng lớn đến toàn ngành gọi xe.
Theo chuyên gia của Redseer, mọi nền tảng đều sẽ phải thay đổi để thích nghi với mô hình “không hoa hồng” đang dần trở thành chuẩn mực mới. CEO Namma Yatri khẳng định công ty đã chuẩn bị cho hướng đi này từ ngày đầu, trong khi những đơn vị khác có thể chỉ coi đó là chiến lược ngắn hạn.
Tương lai vẫn còn nhiều cạnh tranh, nhưng với cách tiếp cận mở, đặt tài xế làm trung tâm và sự hợp tác giữa công – tư, Namma Yatri đang trở thành biểu tượng đổi mới của ngành vận tải tại Ấn Độ.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/startup-goi-xe-moi-noi-tao-dia-chan-voi-190-000-chuyen-ngay-nho-mo-hinh-chua-ong-lon-nao-dam-trien-khai-1385233.html
