Startup “non trẻ” nhưng tham vọng toàn cầu
Chỉ mới 3 năm tuổi đời, Windrose Technology – startup xe tải điện do nhà sáng lập Wen Han (34 tuổi) điều hành đang khiến giới công nghiệp ô tô toàn cầu phải chú ý. Trong khi nhiều doanh nghiệp non trẻ còn đang loay hoay hoàn thiện dây chuyền, Windrose đã sẵn sàng bước vào cuộc đua khốc liệt với những gã khổng lồ như Tesla. Mục tiêu của startup này là sản xuất 10.000 xe tải điện vào năm 2027 và vươn tầm toàn cầu, từ Mỹ đến châu Âu.
Startup này có nhà đầu tư đến từ Úc, Mỹ và Trung Quốc, trụ sở đặt tại Bỉ, nhà máy đang xây ở Pháp, các cơ sở tại California và Georgia (Mỹ), nhưng sức mạnh cốt lõi lại nằm ở năng lực sản xuất và chuỗi cung ứng xe điện của Trung Quốc – quốc gia đang dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực pin và linh kiện EV.
Han muốn tận dụng lợi thế này để thay đổi ngành vận tải đường dài vốn phụ thuộc vào dầu diesel hàng thế kỷ qua. Mục tiêu của anh là bán xe tải điện toàn cầu, niêm yết công ty tại New York, và sau đó là niêm yết thứ cấp ở châu Âu.
Theo The New York Times, Windrose nộp hồ sơ IPO trong tháng 5/2025, nhằm huy động ít nhất 400 triệu USD nhưng hành trình này không hề dễ dàng giữa bối cảnh địa chính trị ngày càng phức tạp.
Sinh ra ở vùng khai thác than phía bắc Trung Quốc, Wen Han rời quê năm 16 tuổi để du học tại Mỹ, theo học trung học ở gần San Diego. Sau đó, anh tốt nghiệp Trường Williams College (Massachusetts) và Trường Kinh doanh Stanford, từng làm việc tại quỹ đầu cơ Bridgewater Associates.
Han bước vào lĩnh vực công nghệ khi gia nhập Plus, một startup tại Thung lũng Silicon chuyên về xe tải tự lái và từng giữ chức Giám đốc chiến lược và tài chính của công ty này. Kinh nghiệm ấy giúp anh hiểu sâu chuỗi cung ứng toàn cầu, công nghệ xe tải và rào cản pháp lý của ngành vận tải đường bộ.
Năm 2022, khi phần lớn nhà đầu tư lo ngại về bong bóng xe điện, giá lithium carbonate leo thang và hàng loạt công ty EV thất bại, Han lại nhìn thấy cơ hội. “Khi thị trường sợ hãi, chính là lúc để hành động. Chuỗi cung ứng xe điện của Trung Quốc đang ở đẳng cấp thế giới và tôi muốn tận dụng nó để làm điều khác biệt”, anh nói
Trong 3 năm, Windrose đã huy động được hơn 300 triệu USD – con số đáng nể trong giai đoạn vốn đầu tư vào xe điện bị siết chặt. Tốc độ thiết kế, phát triển và sản xuất của startup này khiến giới công nghiệp bất ngờ, khi chỉ trong thời gian ngắn, Windrose đã ra mắt mẫu xe tải điện hạng nặng đầu tiên, thử nghiệm trên đường dài tại Mỹ, châu Âu, Trung Quốc và Úc.
Hiện công ty mới chỉ xuất xưởng khoảng 40 chiếc xe, nhưng mục tiêu sản xuất 10.000 xe vào năm 2027 đã được lên kế hoạch chi tiết. Windrose đang xây dựng nhà máy tại miền Bắc nước Pháp, đồng thời tìm địa điểm cho nhà máy tại Mỹ – có thể đặt ở Arizona, Georgia, Bắc Carolina hoặc Ohio.
Ngoài văn phòng chính ở Antwerp (Bỉ), Windrose duy trì 2 cơ sở kỹ thuật và lắp ráp nhẹ tại California và Georgia, phục vụ việc tinh chỉnh và thử nghiệm xe trước khi giao hàng.
Thách thức phía trước và khát vọng “logistics xanh”
Song song với việc IPO tại Mỹ, Wen Han cũng đã gặp Benoît van den Hove, CEO của Euronext Brussels để bàn về kế hoạch niêm yết thứ cấp tại châu Âu. Anh muốn Windrose góp mặt trong chỉ số Bel 20 – bảng xếp hạng 20 công ty giá trị nhất Bỉ.
“Chúng tôi muốn xây dựng một công ty thực sự toàn cầu, có thể cạnh tranh công bằng ở bất cứ đâu”, Han nói.
Mỗi chiếc xe tải điện Windrose được bán với giá khoảng 250.000 USD – thấp hơn so với các mẫu tương tự từ các hãng truyền thống, nhưng vẫn đắt hơn xe chạy dầu diesel. Dù vậy, Han tin rằng Windrose có thể giao xe sớm hơn Tesla vốn đặt mục tiêu sản xuất hàng loạt 50.000 xe tải tại nhà máy Nevada vào cuối năm 2026.
Windrose từng nhận vốn đầu tư từ hai quỹ nhà nước Trung Quốc và Cơ quan Tiền tệ Hồng Kông, nhưng Han khẳng định startup của mình độc lập về mặt vận hành và từ chối hợp tác sâu với các công ty Trung Quốc do chính phủ hậu thuẫn. “Nếu chúng tôi không nhận khoản đầu tư đó, thì một đối thủ khác sẽ”, anh lý giải.
Han mong muốn Windrose được nhìn nhận là một doanh nghiệp toàn cầu, không bị gắn nhãn “Trung Quốc” và cũng không phụ thuộc vào bất kỳ chính phủ nào.
Allen Zhu, Giám đốc điều hành của GSR Ventures, một nhà đầu tư từ Thung lũng Silicon, nhận xét: “Tôi từng nói Han quá liều lĩnh. Nhưng anh ấy cứ tiếp tục tiến lên và bây giờ tôi không còn gì để phản đối nữa”.
Thách thức lớn nhất của Windrose là giấy phép, tiêu chuẩn và hạ tầng sạc tại các thị trường phương Tây. Các xe tải của công ty hiện vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm, chưa thể bán ra thương mại ở Mỹ hay châu Âu.
Nhưng Wen Han tin rằng với tốc độ đổi mới của mình, Windrose sẽ rút ngắn khoảng cách với Tesla, đồng thời tận dụng sức mạnh sản xuất của Trung Quốc để hạ giá thành và mở rộng quy mô nhanh hơn bất kỳ đối thủ nào khác.
Anh nhìn nhận tham vọng này không chỉ là bài toán kinh doanh, mà còn là nhiệm vụ tái định nghĩa ngành vận tải đường dài từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch.
“Chúng tôi muốn là công ty đầu tiên bán được xe tải điện trên quy mô toàn cầu. Nếu thành công, Windrose sẽ trở thành biểu tượng mới của kỷ nguyên logistics xanh”, Han tự tin nói.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/startup-non-tre-nhung-mang-tham-vong-vuon-xa-buoc-vao-cuoc-dua-xe-dien-voi-tesla-1406865.html
