Nợ 30.000 tỷ, Bầu Đức gây dựng lại HAG nhờ trồng cây, nuôi con
Chục năm trước, khi Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai (HAGL; HOSE: HAG) gánh khoản nợ gần 30.000 tỷ đồng, ít ai tin Bầu Đức còn đường để đi tiếp. Nhưng ông chọn không bỏ cuộc. Bằng tinh thần “còn kinh doanh là còn thất bại, còn kinh doanh là còn thành công”, ông từng bước đưa doanh nghiệp vượt qua khủng hoảng theo một cách riêng: Trồng cây – nuôi con.
Ông Đoàn Nguyên Đức, hay còn gọi là bầu Đức, từng là một trong những biểu tượng của giới doanh nhân Việt. Từ hai bàn tay trắng, ông gây dựng HAGL trở thành tập đoàn đa ngành: từ nội thất, bất động sản đến bóng đá. Ông cũng từng dẫn đầu danh sách người giàu nhất sàn chứng khoán Việt Nam và là người Việt đầu tiên sở hữu máy bay riêng.
Tuy nhiên, sự nghiệp của ông rẽ hướng khi quyết định rút khỏi bất động sản để tập trung vào nông nghiệp. Cú chuyển đổi bắt đầu với cây cao su – loại cây khi ấy được kỳ vọng sẽ mang lại nguồn thu ổn định.
Nhưng giá cao su nhanh chóng lao dốc, tập đoàn phải gánh số nợ gần 30.000 tỷ đồng vào giai đoạn 2016-2017. Cú trượt khiến khiến doanh nghiệp mất thanh khoản, nợ phình to, ngân hàng quay lưng. bầu Đức từng thừa nhận ông bị nhiều người coi thường, chê bai và cho rằng ông hết thời.
Nhưng thay vì bỏ cuộc, ông chọn im lặng tìm đường sống và tiếp tục tìm hướng đi mới. HAG từng liên tục chuyển hướng trong lĩnh vực nông nghiệp. Bầu Đức không ngại thử nghiệm đủ mô hình: từ trồng mía đường, chanh dây, ớt, chuối, rau củ quả ở Tây Nguyên đến nuôi bò, gà chạy bộ, cá tầm, heo…
Chủ tịch HAG xoay xở mọi cách để tồn tại, chính ông thừa nhận: “Người ta cười vì tôi làm đủ thứ”. Nhưng trong giai đoạn khó khăn nhất, chính những mô hình tưởng như rời rạc và các loại cây ngắn ngày đó đã giúp doanh nghiệp duy trì dòng tiền và vượt qua khủng hoảng.
Sau khi thử nghiệm nhiều mô hình thất bại, chuối là cây duy nhất trụ lại. Từ cây chuối, ông xây lại chiến lược “2 cây 2 con” (chuối, sầu riêng, lợn, gà), rồi “2 cây 1 con” (chuối, sầu riêng, lợn) và mới nhất là “4 cây 1 con” (chuối, sầu riêng, cà phê, heo).
Mô hình từng bị chê cười đang dần đưa HAGL thoát nợ
Trong suốt hành trình làm nông nghiệp, bầu Đức không ngại thay đổi. Với ông, “nuôi con gì, trồng cây gì” cũng mang lại sự phấn khích tột cùng. Mỗi lần lựa chọn mô hình mới, ông đều tin vào tiềm năng thị trường, có thể tạo dòng tiền, xoay vòng vốn, đảm bảo doanh nghiệp tiếp tục tồn tại và phát triển.
Khi chuyển sang trồng sầu riêng, ông mô tả đây là loại cây “một vốn bốn lời”. Khi bắt tay vào mô hình “heo ăn chuối” – sử dụng chuối loại thải làm thức ăn , ông thậm chí còn mất ngủ.
Theo tính toán của ông, chuối chiếm 40% khẩu phần ăn của heo, giúp tiết kiệm 30% chi phí chăn nuôi. Với nguồn nguyên liệu có sẵn, HAGL từng đặt mục tiêu nuôi 1 triệu con lợn, nhắm đến thị trường 15 tỷ USD mỗi năm. “Với ngần đó lý do, tôi không thể thua”, ông nói vào năm 2022.
Tuy nhiên, thực tế không suôn sẻ như kỳ vọng. Giá thịt lợn lao dốc, mô hình này bắt đầu gặp khó. HAGL từng ghi nhận lỗ gộp ở mảng chăn nuôi, mô hình “heo ăn chuối” không còn giữ được lợi thế như ban đầu.
Dù vậy, bầu Đức vẫn tiếp tục xoay hướng. Gần đây, ông công bố đầu tư thêm vào cây dâu lấy tơ và cà phê chè – 2 loại cây có thời gian thu hoạch ngắn. Dự kiến, HAGL sẽ trồng 4.000 ha cà phê chè tại Lào trong hai năm tới. Đây là loại cà phê đặc sản, chỉ trồng được ở độ cao trên 1.000 m, có giá bán khoảng 9.000 USD/tấn – gấp đôi cà phê thông thường.
Theo tính toán, cây dâu chỉ mất 7 tháng để thu hoạch, cà phê chè mất 2 năm – nhanh hơn đáng kể so với sầu riêng. Nếu đúng tiến độ, từ năm 2027, cà phê sẽ bắt đầu tạo dòng tiền ổn định, mang lại biên lợi nhuận cao hơn.
Dù từng bị chê cười vì làm đủ thứ, Bầu Đức vẫn kiên trì thử nghiệm và điều chỉnh chiến lược để tìm ra hướng phù hợp. Những mô hình từng bị chê cười nay lại trở thành nền tảng quan trọng giúp HAG tiến gần mục tiêu xóa sạch nợ vào năm 2025.
Nguồn: https://kinhtechungkhoan.vn/tai-sao-nguoi-ta-lai-cuoi-bau-duc-1386858.html
