Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang định hình lại sau nhiều biến động

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang định hình lại sau nhiều biến động

Theo ông Nguyễn Minh Đức (S&I Rating), thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang trong quá trình định hình lại sau giai đoạn biến động mạnh. Dù tỷ lệ chậm trả trong nhóm bất động sản vẫn cao, song khung pháp lý mới cùng yêu cầu xếp hạng tín nhiệm bắt buộc sẽ góp phần tăng tính minh bạch, củng cố niềm tin nhà đầu tư và mở ra dư địa phát triển cho thị trường.

Chia sẻ tại hội thảo “Đầu tư 360 – Tối ưu tài sản, đón đầu cơ hội” ngày 18/10, ông Nguyễn Minh Đức – Phó Trưởng bộ phận Phát triển kinh doanh, S&I Rating đã có những chia sẻ đáng chú ý về thị trường trái phiếu.

Ông Nguyễn Minh Đức (S&I Rating) chia sẻ tại hội thảo – Ảnh: Huy Khải

Theo ông Đức, năm 2021 thị trường chứng khoán Việt Nam tăng tới 35% và đạt đỉnh trong năm đó. Cùng thời điểm, thị trường trái phiếu cũng ghi nhận giá trị giao dịch và giá trị lưu hành ở mức cao nhất lịch sử. Nhưng đến 2025, trong khi thị trường cổ phiếu tiếp tục tăng mạnh, thì thị trường trái phiếu vẫn đang trong quá trình tái định hình.

Theo thống kê của S&I Rating, tính đến quý 3/2025, thị trường có 144 đợt phát hành trái phiếu, trong đó 143 đợt với tổng giá trị 148,000 tỷ đồng, và 1 đợt phát hành ra nước ngoài của VPBank trị giá 300 triệu USD.

Tuy nhiên, khối lượng giao dịch quý 3 giảm 26% so với quý 2. Mặc dù vậy một số ngân hàng như Techcombank, BIDV, ACB ghi nhận khối lượng phát hành tăng mạnh trong quý 2. Tính từ đầu năm đến nay, tổng giá trị phát hành đạt 425,000 tỷ đồng, tăng 35% so với cùng kỳ năm ngoái.

Dù vậy, xét về tỷ lệ dư nợ thị trường trái phiếu doanh nghiệp trên GDP, năm 2021 khoảng 11% trong khi vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt 78%, đến quý 3/2025 thì cả hai đều giảm, cho thấy dư địa phát triển cho cả hai thị trường vẫn còn rất lớn. Tại các quốc gia phát triển như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, tỷ lệ dư nợ thường đạt 90 – 140% GDP, tức là Việt Nam vẫn còn nhiều tiềm năng mở rộng.

Về diễn biến phát hành, nếu giai đoạn 2021 – 2023, việc phát hành trái phiếu của các doanh nghiệp lớn như Vingroup gặp nhiều khó khăn, thì đến năm 2025, tình hình đã cải thiện rõ rệt. Chỉ riêng tháng 9/2025, đã có nhiều đợt phát hành thành công, gồm Vingroup phát hành 6,000 tỷ đồng, MBBank đạt 6,000 tỷ đồng, VIB hơn 2,000 tỷ đồng; VPBank đạt 2,800 tỷ đồng, ACB là 3,000 tỷ đồng hay Vinhomes riêng quý 3 phát hành tới 15,000 tỷ đồng.

Có thể thấy, phần lớn các đợt phát hành tập trung ở nhóm ngân hàng và bất động sản. Về lãi suất (coupon), nhóm ngân hàng có xu hướng giảm nhẹ so với quý 2, bên cạnh đó trái phiếu Vinhomes và Vingroup cũng giảm từ 12.5% xuống 11%/năm.

Về tình hình trái phiếu chậm trả, đến quý 3/2025, tỷ lệ chậm trả của nhóm bất động sản lên tới 75%. Trong danh sách này có một số tên tuổi như Novaland, BCG, Bitexco…. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nhiều trái phiếu này được phát hành từ 2018 – 2019 và đã được gia hạn trước đó.

Dù khối lượng còn lớn, nhưng tỷ lệ chậm trả đã giảm dần, chỉ còn khoảng 1%, cho thấy tín hiệu tích cực hơn so với giai đoạn trước.

Thứ tư, về chính sách pháp lý mới, từ tháng 9/2025, các quy định liên quan đến phát hành trái phiếu ra công chúng đã được điều chỉnh, nhằm tăng tính an toàn và minh bạch.

Cụ thể, tỷ lệ nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu được siết chặt hơn, bao gồm cả giá trị trái phiếu sẽ phát hành; thủ tục phát hành được rút gọn và minh bạch hơn; bắt buộc xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp phát hành, giúp nhà đầu tư có cơ sở đánh giá sức khỏe tài chính doanh nghiệp trước khi mua trái phiếu.

Theo đại diện S&I Rating, khi tham gia đầu tư trái phiếu, nhà đầu tư không chỉ nên quan tâm đến lợi suất, mà cần đánh giá tình hình tài chính và mức độ tín nhiệm của doanh nghiệp để đầu tư an toàn và hiệu quả hơn.

Huy Khải

FILI

– 11:38 18/10/2025